Yas Tutan Sevdiklerinize Söylemeniz Gereken Sadece 5 Basit Kelime
Hayatta kaybettiği bir çok şey yüzünden yas tutma konusunda ne yazık ki epey tecrübesi olan, serebral palsi (beyin felci) geçirmiş ve epilepsi hastası Tim Lawrence'ın anlattıklarına kulak verelim:
Bir adamın anlattığı hikayeyi dinliyorum. Tanıdığı bir kadın büyük bir trafik kazası geçiriyor. Kaza sonrası kadın, hayata dair tüm umutları elinden alınmış, ömrünün sonuna kadar geçmeyecek bir acıya sahip şekilde yaşamaya mahkum oluyor; belden aşağısı felçli kalarak.
Böyle olaylar üzerine edilen şu lafları belki de milyonlarca kez duydum, ama her duyuşumda şok olmaya devam ediyorum: Adam kadına bu trajedinin onun
hayatında olumlu değişikliklere yol açtığını düşündüğünü söylemiş. Yaptığı bu duygusal, ruhsal ve psikolojik şiddetten farksız konuşmasını da şu kelimelerle taçlandırmış:
"Her şeyin bir sebebi var. Her şey olacağına varır."
Adam kadına diyor ki 'bu kaza senin olgunlaşman, büyümen için olması gereken bir olaydı'. Hayır bu doğru değil. Bu saçmalık insanın hayatını mahveden bir şey.
Yıllarca acı çeken insanların yanında bulunan bir danışman olarak bu zırva sözlerin bu güne dek süregelmiş olması beni şaşırtıyor. İşin daha kötüsü bu sözler hayatımız alt üst olduğunda yapmamız gereken şeyden bile alıkoyuyor: Yas tutmak.
Alın size gerçeklik; akıl hocam Megan Devine'in çok güzel bir sözü vardır: 'Hayattaki bazı şeyleri düzeltemezsin. Onları ancak yanında taşırsın.'
Yas, insanı vahşice acıtır. Yas sadece biri öldüğünde ortaya çıkmaz.
İlişkin biter, yas tutarsın. Fırsatları elinden kaçırırsın, yas tutarsın. Bir hastalıktan epey hasarlı çıktığında bile bunu yaşarsın. Çocuğunu yitirmek düzeltilemez. Dermansız bir hastalığa yakalanmak düzeltilemez. En yakın sırdaşının sana ihaneti düzeltilemez. Bunları ancak beraberinde taşırsın.
Biraz daha açık olayım: Hayatınızda yaşadığınız trajedinin bir nedeni olduğunu, sizin daha iyi bir insan olmanız için meydana geldiğini söyleyen birileri olursa, o kişileri hayatınızdan çıkarmak için her türlü hakka sahipsiniz.
Evet yıkımlar olgunlaşmayı sağlar, ama her zaman değil. Genelde hayatları paramparça eder ve biz yavan sözlerle yıkım yaşayanların elinden kederlenme hakkını alıyoruz.
Hayatımda birçok kez yas tuttum. Öyle güçlü bir utanç duygusuna boğulmuştum ki neredeyse ölüyordum. Bana yardımcı olanlar ise sadece yanımda öylece sessizce duranlardı. Onlar beni sessizce, birlikte acı çekerek, hissederek ve yanımda olarak sevdiler. Çoğu insan bunun ne kadar etkileyici olduğunu anlayamayabilir.
İyileşme ve değişim zamanla olan bir süreçtir. Fakat yas tutmanıza izin verilmezse bu gerçekleşmez çünkü yas tutmak buna bir engel değildir.
Peki "her şeyin bir sebebi var" yerine ne diyebiliriz?
Kederden darmadağın olmuş bir insanın ihtiyacı olan son şey tavsiye duymaktır. Dünyası paramparça olmuştur; o an kendi dünyasına birini alması büyük risk taşır. Acılarını yok etmeye, onarmaya, rasyonalize etmeye çalışırsanız korkuları ve endişeleri daha da artacaktır. Bunun yerine yapabileceğiniz en doğru şey, kabul etmek olacaktır. Kullanacağınız kelimeler şunlar olmalı:
"Acını kabul ediyorum. Burada seninleyim."
Buraya dikkat; 'senin için buradayım' değil, 'seninleyim'. Senin için buradayım demeniz bir şeyler yapacağınız imasını taşır. Oysa hiçbir şey yapmanıza gerek yok. Onunla orada olmak, acısını paylaşmak özel bir eğitim veya yetenek gerektirmez. Önemli olan, gerekli olduğu müddetçe yanında olmaya istekli olduğunuzu hissettirmenizdir.
Orada olun. Sadece orada olun. Rahatsız olduğunuzda ya da hiçbir işe yaramadığınızı düşündüğünüzde bile onu terk etmeyin, yanında olun. Çünkü iyileşmenin başlangıcı korkarak girmeye çekindiğimiz o karanlık yerdedir. İyileşme, en karanlık anda bile yanımızda yürüyecek biri olduğunda başlayacaktır. Dünyada her yas tutan kişinin böyle insanlara ihtiyacı var. Emin olun tahmin ettiğinizden daha çok ihtiyaç duyuluyorsunuz.
Rica ediyorum, lütfen böyle insanlar olun.
Yorum Yazın
Peder vefat ettiğinde, 'emekliliği gelmiş miydi?' diye soranlar, 'parmağındaki yüzüğü çıkartmanın derdine düşenler, 'geçen sene rahatsızlandığında ölmedi bir... Devamını Gör
katıldığım şey bir insana yas durumunda yapılacak en kötü şey tavsiye vermektir. Tecrübelerimle söylüyorum ki yas tutan kişilere yakınını hemde en yakınını k... Devamını Gör
"Acını kabul ediyorum. Burada seninleyim" benzeri lafları kırk kez okudum ama biri de çıkıp "Aga bizde böyle bir kullanım yok, şunun Türkçe karşılığını bulal... Devamını Gör