15 Maddeyle Pisa Kulesi'nden Bile Daha Eğik Olan Harput Eğik Minare
Eğikliği ile bilinen Pisa Kule'sini sorsak herkes bilir. Fakat kimse Elazığ'da ki eğik minareyi bilmez. Harput Ulu Camii'nin minaresi gittikçe eğrileşiyor. Fakat bir nokta daha var. Bu minareyi yapan usta, eğriliği bilerek yapmış!
1. Bu eğri minarenin, Selçuklu dönemine ait olduğu ve 1221-1236 yılları arasında yapıldığı sanılıyor.
2. Minarenin yanındaki cami sonradan yapılmıştır.
3. Kırmızı tuğlalardan yapıldığı için ''Kızıl Minare'' olarakta bilinmektedir.
Lakin çoğumuz Kızıl Minare'yi bile bilmiyorduk.
4. Caminin minaresinin 3 ile 7 derece arasında değişen eğikliğinin, Pisa Kulesi'nden daha fazla olduğu öğrenildi.
5. Minarenin yapımında sığsız tuğlalar kullanılmış.
Ulu Cami ve minare hakkında bilgiler veren Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Doç Dr. İsmail Aytaç şöyle konuştu: 'Yapıda sığsız tuğlalar, hem inşaat hem de dekorasyon olarak kullanılmış. Minarede bazı çatlamalar söz konusu olmakla beraber esnemesinden dolayı da herhangi bir statik denge sorunu bulunmamaktadır. Bilindiği üzere Harput, Çubukoğulları zamanında fethedilmişti. Bundan kısa bir süre sonra yapının bin 157 yılında Fahrettin Karaaslan tarafından inşa ettirildiğini görüyoruz. Hem İran Selçuklularının, İran bölgesine yaptığı ulu camilerin Anadolu’ya bir yansıması bakımından hem de içindeki orijinal minberinin sağlamlığı bakımından önemli bir eserimizdir. Harput’un da kültür hayatında önemli bir yapıdır.'
6. Yapısı gereği yıkılma tehlikesi olduğundan 1973 yılında çelik halatlarla bağlanmıştır.
7. Meğerse minare, ustası tarafından bilerek eğik yapılmış.
Karedeniz Teknik Üniversitesi ve Aksaray Üniversitesi'nden Murat Yılmaz ve Temel Bayrak, Eğri Minare'nin zamansal davranışlarının incelenmesi üzerine çalışmalar başlatmış ve minarenin eğikliğin incelemişlerdir. Bu incelemelere göre Eğri Minare'nin ustası tarafından eğik bir şekilde yapıldığı ortaya çıkmıştır.
8. Dünyada bu özellikleri taşıyan başka bir yapı bulunmamaktadır.
9. Kimin tarafından yapıldığı tam bilinmese de, Selçuklu Sultanı I.Keyhüsrev tarafından yaptırıldığı söylenmektedir.
10. Minarenin boyu 30 metredir ve kuzeybatı yönüne doğru eğiktir.
11. Minareye zarar gelmemesi için önündeki yol 1995 yılında trafiğe kapatılmıştır.
12. 2009 yılında ise Aksaray Belediyesi tarafından restore edilmiştir.
13. Minarenin 27 derece eğik olduğu bilinmektedir.
Fakat bu sürekli tartışılan bir konu olmuştur.
14. Aslında Pisa Kulesi ile yapıları tamamen farklıdır.
Pisa Kulesi 3.katından itibaren eğiklik göstermiş, Ulu Camii ise zemininden dolayı eğiktir. Bu da minarenin bilerek eğik yapıldığını göstermektedir.
15. Kendi tarihimizin daha çok araştırmalı diyoruz ve galerimizi bitiriyoruz.
Yorum Yazın