Görüş Bildir
Haberler
Cehaletin Bilimi: Bilgi Kirliliğinin ve Yalanların Şahsi Kazançlar Uğruna Nasıl Yayıldığını İnceleyen Agnotoloji

Cehaletin Bilimi: Bilgi Kirliliğinin ve Yalanların Şahsi Kazançlar Uğruna Nasıl Yayıldığını İnceleyen Agnotoloji

Artık bilmekten ziyade bilmemenin marifet olduğu bir çağda yaşıyoruz, bunun farkında olmak gerek. Agnotoloji de bu çağın 'gereklerini' yerine getirip cehaleti yayanların bunu neden ve nasıl yaptığını araştıran bir alan, kısaca cehaletin bilimi.

Cehaletin nasıl cesaret uyandırdığını ve bilgisizlikle öz güvenin ters orantılı artışını şöyle anlatmıştık. 👇

İçeriğin Devamı Aşağıda

Agnotoloji bu sendromun da ötesinde bir yerde konumlanıyor, hayli ilginç.

Agnotoloji bu sendromun da ötesinde bir yerde konumlanıyor, hayli ilginç.

Akımın tanımlanışına baktığımızda biraz anlaşılıyor aslında mevzu, agnosis yani bilgi eksikliği, tanımsızlıktan bahsediliyor. Bu kelimeden türetilmiş. Agnotoloji ise bilgi eksikliğinin yansımalarıyla ilgileniyor, herhangi bir çıkar sağlamak için bilgisizlikten faydalanmayı inceliyor.

ABD'de agnotolojiye kısaca cehaletin bilimi de deniyor.

Bilgisizliğin yayılmasından bahsederken kafa karıştıran bilgileri de buraya dahil etmek gerekiyor.

Bilgisizliğin yayılmasından bahsederken kafa karıştıran bilgileri de buraya dahil etmek gerekiyor.

Yanlış bilgi, kafaları karıştıracak bilgi, kısacası doğru olmayan bilgi nasıl yayılıyor? Burada medya devreye giriyor. Bilginin medya kanalıyla yayıldığı ve büyük bir kitlenin de bu kanallardan bilgileri edindiğini düşünecek olursak medyanın rolünü görebiliriz.

Agnotolojinin ortaya çıkışı medyanın daha da kuvvetli olduğu, teyit mekanizmalarının ortaya çıkmadığı 1979'a dayanıyor.

Agnotolojinin ortaya çıkışı medyanın daha da kuvvetli olduğu, teyit mekanizmalarının ortaya çıkmadığı 1979'a dayanıyor.

Bu yıl, tütün şirketlerinin kullamına sunulan bir yönerge ortaya çıktı. Yönergeyi yine bir tütün şirketi ortaya atmıştı ve sigara karşıtı kampanyaların üstesinden gelebilmek için kullanılacak taktiklerden bahsediliyordu.

O yıllarda sigaranın zararları halen net bir biçimde ortaya çıkarılamamıştı, hatırlatalım.

Bu yönergeleri tütün şirketleri dışında keşfeden ilk kişi Stanford Üniversitesi'nden Robert Proctor oldu.

Bu yönergeleri tütün şirketleri dışında keşfeden ilk kişi Stanford Üniversitesi'nden Robert Proctor oldu.

Yönergeleri incelediğinde bu metinlerin tümünde kullanıcılarda kafa karışıklığı yaratma amacı olduğunu gördü. Yani tütün ürünleri konusunda kararsız olan kişiler bu argümanlarla kafaları karışmış halde sigaraya başlayacak ya da sigarayı bırakma fikrinden vazgeçecekti.

Bu olayın ardından Proctor'un öncülük ettiği çalışmalarla cehaletin ve bilgisizliğin nasıl yayıldığını araştırmak için agnotoloji ortaya çıktı.

Dışarıdan bakıldığında basit bir manipülasyon olarak yorumlanacak cehaletin yayılması aslında gayet metodik.

Dışarıdan bakıldığında basit bir manipülasyon olarak yorumlanacak cehaletin yayılması aslında gayet metodik.

Yani ortada bilimsel, en azından rasyonel bir tartışma olduğu görüntüsünü vermek bilgi karmaşasını tüm zihinlere yayabilmek için hayli önemli. Yapılan ilk araştırmalarda bu bulguya ulaşılmış.

İçeriğin Devamı Aşağıda

Aslında bu durum 'uzman' titriyle yapılan yorumların temel gücü.

Aslında bu durum 'uzman' titriyle yapılan yorumların temel gücü.

Alanı dışında yorum yaparken çekinmeyen profesörler, kişilerin sağlık durumunu göz önüne almadan herkese uyacağını ısrarla belirterek besin önerisi yapan uzmanlar...

Farkında olmadan kafa karışıklığının ve cehaletin yayılmasına hizmet ediyorlar.

Agnotolojinin araştırma sahasından çıkan bir diğer sonuç insanların kendilerini uzman olarak adlandırırken aceleci olması.

Agnotolojinin araştırma sahasından çıkan bir diğer sonuç insanların kendilerini uzman olarak adlandırırken aceleci olması.

E bir uzmandan duyulan fikire de çok çabuk bağlanıyoruz...

Dünyanın düz olduğuna dair ortaya atılan tezleri ele alalım. Neredeyse beş yüz yıl önce kanıtlanan, dünyanın kendine has küresel biçiminin halen tartışmaya açılması, diğer tüm cehalet yayma girişimleri gibi bazı örüntülere sahip.

Bu tip görüşlerin yayılmasında ilk olarak insanların tartışılan olguları tam olarak anlamamış olması, kolay yönlendirilebilir olmaları yatıyor.

Bu tip görüşlerin yayılmasında ilk olarak insanların tartışılan olguları tam olarak anlamamış olması, kolay yönlendirilebilir olmaları yatıyor.

Düz dünya tartışmaları tam olarak bununla ilgili. Bunun yanında küresel ısınma ve 79'da ortaya çıkan tütün krizinden olduğu gibi kafa karışıklığının maddi çıkarlar uğruna yayılması da sık karşılaşılan bir durum.

Proctor ve agnotoloji üzerine çalışan araştırmacılar cehaleti yaymak için kullanılan 6 maddelik reçeteyi ortaya çıkardı, abartılı biçimde ortaya çıkan bu maddelerle karşılaşacak olursanız hemen şüphecilik gardınızı elinize alın:

1. Muhatabınızın doğru bilgiye ulaşmasının önündeki yolları kapalı ev bulanık tutun.

2. Her zaman kafa karıştıracak konulara odaklanın, tekinsiz sularda yüzün.

İçeriğin Devamı Aşağıda

3. Çıkarlarınızı gözetin. Çıkarlarınız için her şeyi yapın.

Gerçek bilgi çıkarlarınıza hizmet ediyorsa cehalet yerine bilginin peşinde gidin.

4. Tartışma zemininiz gerçekliğe yakın olsun, gerçeklikten asla uzaklaşmıyor gibi görünün.

Aksi halde inandırıcılığınız zedenelebilir.

5. Kimliğinizi de uzmanlığınızı da siz belirleyin.

5. Kimliğinizi de uzmanlığınızı da siz belirleyin.

Öz güveniniz varsa bilgi karmaşası için uzmanlık için gerekli yollardan geçmiş sayılırsınız. Tıp hakkında konuşurken amacınız 'kargaşa' ise tıp bilginiz olmasına gerek yok, insanların buna inanması yeterli.

6. Uzmanlığını iddia ettiğiniz konuya dair genel kavramlarla ilgilenmeseniz de olur, kısmi bilgi işinizi görecektir.

6. Uzmanlığını iddia ettiğiniz konuya dair genel kavramlarla ilgilenmeseniz de olur, kısmi bilgi işinizi görecektir.

Proctor biraz da eleştirel bir biçimde bu 6 maddeyi agnotoloji çalışmaları yaparken ortaya çıkarmış ve cahilliğin, bilgi kirliliğinin yayılımı için bu yöntemlerin bilinçli kullanıldığını ortaya atmıştı. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
BU İÇERİĞE EMOJİYLE TEPKİ VER!
11
10
2
1
1
0
0
ONEDİO ÜYELERİ NE DİYOR?
Yorum Yazın
KaraOzan

tıp konusunda yüzyıllar hatta binlerce yıldır aynı, ama mühendislik... latinceyi babamın hayrına öğrenmemiş işinin ve sorumluluğunun farkında olanlara aferin.