Uzmanlar Çocuk İstismarına İlişkin Konuştu: 'İhbar Sayısı Arttı, Şikayetlerin Çoğu Rehber Öğretmenlerden Geliyor'
Adalet Bakanlığı verilerine göre, 2018 yılında çocuk istismarı davalarındaki suç sayısı en üst seviyeye çıktı. Öte yandan, uzman görüşlerine göre kamuoyunda oluşan 'farkındalık' neticesinde çocuk istismarına ilişkin ihbar sayısı da artış gösterdi.
DW'den Burcu Karakaş'ın Adalet Bakanlığı'na dayandırdığı verilere göre, çocuğun cinsel istismarı davalarındaki suç sayısı 2018 yılında en yüksek değerine ulaştı. Resmi veriler, çocukların cinsel istismarına ilişkin açılan davalardaki mahkûmiyet kararları 2011 yılında 16 bin 828’den, 2018’de 18 bin 290’a yükseldiğini gösteriyor.
Yine bakanlık verilerine göre, 2018’de çocuğa yönelik cinsel istismar suçunun en fazla işlendiği bölgelerin başında yüzde 30,8 ile Marmara Bölgesi geliyor.
Marmara Bölgesi’ni yüzde 16,2 ile Akdeniz Bölgesi, yüzde 14,5 ile İç Anadolu Bölgesi, yüzde 13,7 ile Ege Bölgesi, yüzde 10,7 ile Karadeniz Bölgesi, yüzde 9 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve yüzde 5,1 ile Doğu Anadolu Bölgesi takip ediyor.
İstanbul Barosu Çocuk Hakları Merkezi Başkanı avukat Aşkın Yaşar Topuzoğlu, Marmara Bölgesi’nin işlenen suçlarda ilk sırada gelmesinde nüfus artışı ile göçün etkili olabileceğini söylüyor.
Avukat Topuzoğlu hak arama bilincinin yargıya intikal eden vakalar açısından oldukça önemli olduğunu dile getirerek, ''Kol kırılır yen içinde' düşüncesinden artık uzaklaşıldı. Bir çocuk istismara uğradığını nadiren öğretmenine söyleyebilir ama öğretmen ihbar etmekle yükümlü olduğunu bilerek konuşabiliyor. Son birkaç yıl içinde baromuza en çok ihbar genelde eğitim ve sağlık kurumlarından yapılıyor' diye konuşuyor. Avukat ayrıca, çocuk istismarı vakalarına ilişkin sosyal medyada yapılan paylaşımlarda çok ciddi hak ihlalleri yaşanabildiğine de dikkati çekiyor. 'Çocuğun kimliğinin, adresinin, görüntüsünün deşifre edilmesi çocuğa zarar veriyor. Bu konularda duyarlı olunması gerekiyor' diyor.
Yargıya yansıyan vakalar gibi, medyada çocuk istismarı vakaları görünür oldukça, kamuoyunda çocuk hak ihlallerine ilişkin yaşanan tartışmalar da daha fazla ses getiriyor.
Erken ve çocuk yaşta evliliklere getirilmesi planlanan af, kamuoyunun tepkisi çeken gündemlerden biriydi. Kasım 2016’da Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne AKP hükümeti tarafından getirilen bir tasarıda erken yaşta evliliklere af getirilmesini öngören madde, oldukça tartışma yaratmış, ancak tepki üzerine rafa kalkmıştı. Çocuk hakları savunucuları ise af tartışmasının yeniden gündeme getirilmesinden endişe ediyor.
Diğer yandan açılan davalar artış gösterse de aileler halen suç duyurusunda bulunmak konusunda endişe duyabiliyor.
Çocuk hakları alanında çalışan avukat Seda Akço’ya göre, ihbar olmadığı durumlarda aileler şikâyette bulunmak konusunda istismar edenin aileden biri olması, failden korkulması, çocuk küçükse ona inanmamak veya büyükse adının bu şekilde anılacağından kaygı duyulması gibi sebeplerden tereddüt edebiliyor. Akço 'Davanın uzun sürecek, iddianın ispatlanamayacak olması, bu sırada olayın çok duyulacak ve çocuğun birçok prosedür sebebiyle ikincil travmaya maruz kalacak olması da caydırıcı olabiliyor' diyor. Avukat Akço’ya göre, açılan davalarda ailelerin şikâyetlerini geri almaları da yine bu sebeplerden kaynaklanabiliyor.
Çocuk istismarı davalarında en çok karşılaşılan sorunlardan biri, geç yapılan istismar başvurularında yeterli delil bulunamaması. 'Adli Tıp Kurumu’nun istismar raporuna rağmen sanık beraat etti' klişesinin çok sık tekrarlandığını ifade eden Akço, 'Beden muayenesinde eylem tespit edilebiliyor ama fail tespit edilemiyor çünkü olayın üzerinden çok zaman geçmiş olabiliyor' diyor. Diğer yandan, tek delilin beden muayenesi olmadığını belirterek, ifade alma, doğrudan ve çapraz sorgunun da önemli olduğunu ama hiçbir biçimde etkili kullanılmadığını dile getiriyor.
Avukat Akço çocuk istismarını önlemenin devletin asli görevi olduğunu hatırlatarak, 'Çocuğun bulunduğu her yerde başına bir şey gelme ihtimalini öngörüp bu ihtimali bertaraf etmek için sürekli çalışan bir sistem oluşturmalıyız. Bunun da yolu, çocukla çalışan herkes için davranış kuralları oluşturmak, uzmanlaşmalarını sağlamak' diyor.
'Çocuk istismarına ilişkin ihbar sayısı arttı, en çok ihbar rehber öğretmenlerden geliyor.'
İzmir Barosu Çocuk Hakları Merkezi’nden avukat Zerrin Kale de üç sene önce kurulan merkeze gelen çocuk istismarına ilişkin ihbarlarda artış yaşandığını söylüyor. Avukat Kale’ye göre de artışın en önemli nedenlerinden biri kamuoyunda oluşan farkındalık:
'İhbarlardaki artış ve suçların açığa çıkmasının da en önemli faktörlerden biri, farkındalık çalışmalarının artması… Merkez olarak hazırladığımız eğitim modülleriyle lise öğrencilerine, velilere ve öğretmenlere yönelik çalışmalar yapıyoruz. İstismarı önleme yollarından biri, toplumda hak bilincinin oluşması.'
Yorum Yazın
Bazen diyorum bu kadar haber görüyoruz. Acaba cesaretlenip "Sadece ben yapmıyorum ki ne olacak ben de yapsam, zaten ceza da düzgün verilmiyor." diye düşünüp ... Devamını Gör
olabilir de olmayabilir de sonuçta bu insanlar onlara dur diyecek superegoları gelişmediği için bu davranışları sergiliyorlar, cezaymış etikmiş bir şey ifade... Devamını Gör
orospu cocuklari ya! ben de yasadim biliyorum 10 yasinda satranc hocasinin tacizine maruz kalmıştım ama benim arkam sağlamdı. annem okul aile birligindeydi d... Devamını Gör
evet eminim en çok marmarada en az doğudadır yoksa ihbar edememekle bu tarz durumların aile içinde kalmasıyla alakası yoktur!