UNESCO Adayı Narman Peri Bacaları'nda İnşaat: 'Sonu Dipsiz Göl'e Benzemeden Durdurulsun'

Erzurum'da 'Nitelikli doğal koruma alanı' statüsüne sahip Narman Kanyonu'ndaki Göndere Vadisi'nin girişine Narman Belediyesi tarafından tesis yapımına başlandı. Jeoloji Mühendisleri Odası, kanyonun UNESCO'nun Jeopark aday listesinde yer aldığını ancak inşaatın gerçekleşmesi durumunda seçilme imkanının ortadan kalkacağını belirtti. 

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu, Erzurum’un Narman ilçesi sınırları içinde yer alan, içerdiği jeolojik oluşumlar ve kendine has ekosistemi nedeniyle bir dünya mirası olan Narman Kanyonu'nun tehdit altında olduğunu duyurdu. 

 Yapılan yazılı açıklamada 'Narman Kanyonu UNESCO Türkiye Milli Komitesi tarafından da ülkemizde Jeopark adayı olarak kabul edilen 15 aday alandan biridir. Dipsiz Göl ve Salda Göl’ünde yapılan tahribatın bir benzeri Narman Kanyonu’nda da yaşanıyor. Narman Belediyesi inşaat yapılacak onca yer dururken alanın önemli sekiz vadisinden biri ve en önemlisi olan Göndere Vadisi'nin girişine iki katlı bir bina yapmaya başlamıştır' ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, yaklaşık 2.5-3 milyon yıllık bir jeolojik geçmişi olan Narman Kanyonu'ndaki doğa tahribatına vurgu yapılarak, alana ilişkin şunlar kaydedildi:

'Bu alan, özellikle karasal çökeller açısından bir jeoloji laboratuvarı ve eşsiz bir doğal anıt niteliğinde olup, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından da korunması gereken alan statüsüne alınmıştır. Bu kapsamda 3 Aralık 2019'da Resmi Gazete'de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğünün yayınladığı Bakanlık Olur’u ile 'nitelikli doğa koruma alanı'na ait sınırlar yeniden belirlenerek yayınlanmıştır.

Ancak son zamanlarda Dipsiz Göl ve Salda Göl’ünde yapılan tahribatın bir benzeri Narman Kanyonu’nda da yaşanıyor. Narman Belediyesi inşaat yapılacak onca yer dururken alanın önemli sekiz vadisinden biri ve en önemlisi olan Göndere Vadisi'nin girişine iki katlı bir bina yapmaya başlamıştır.'

Dünyada ender görülen, bir kez yok edildiğinde bir daha yerine konulması imkansız nitelikteki doğal varlıkların koruma alanlarının içerisine, beton, asfalt gibi malzemelerin kullanılmaması gerekirken, betonarme bir binanın yapılmasının kabul edilemez olduğu ifade edilen açıklamada, şunlar yer aldı:

'Narman Kanyonu, içerdiği doğal varlık niteliğindeki jeositlerle dünya ölçeğinde jeopark olabilecek niteliklere haizdir. Yapılan çok sayıdaki bilimsel çalışmalar bunu açıkça ortaya koymaktadır. Ancak yapılan bilimsel ve teknik çalışmalar görmezden gelinerek, böyle bir noktaya yapılacak beton bir bina ,hem muhteşem bir peyzaja sahip vadinin görünümüne büyük bir zarar verecek, hem de kanyonun UNESCO dünya doğal miras alanı içerisine alınmasına da engel olacaktır. UNESCO kriterlerine göre bir jeoparkta olması gereken özellikleri taşıyan Narman Kanyonu, ne yazık ki Göndere Vadisi içinde yapılmaya başlanan bu çirkinlik abidesi ile bu şansını tamamen kaybedecektir. UNESCO’nun en çok önem verdiği kriterlerden biri olan 'Doğa Korumaya Hizmet Ediyor Olma' şartı da bu binayla birlikte ortadan kaldırılacaktır.'

Açıklamada Dipsiz Göl ve Salda Göl’ünün başına gelenlerin Narman Kanyonu’nun da başına gelmemesi için çağrı yapılarak, 'İçerdiği çok sayıdaki jeosit niteliğinde doğal varlıkların yok edilmesinin engellenmesi amacıyla Erzurum Valiliği ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nı göreve davet ediyor, sorumlular hakkında gerekli işlemlerin tesis edilmesini bekliyoruz' denildi.