Türkiye Ekonomisi 2022 Yılında Ne Kadar Büyüdü?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı GSYH (büyüme) verilerini açıkladı. Büyümede emek tarafının payı azalmaya devam ederken, son 4 yılda 7 puan gerilemiş oldu. Beklentileri aşan bir büyüme görülürken, ihracatla birlikte sektörler de ilgi çekti.
GSYH, 2022 dördüncü çeyrekte yüzde 3,5, 2022 yılında ise yüzde 5,6 artış gösterdi.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2022 yılında bir önceki yıla göre yüzde 107,0 artarak 15 trilyon 6 milyar 574 milyon TL oldu.
Son çeyrekte bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 0,9'luk büyüme görüldü.
Kişi başına Gayrisafi Yurt İçi Hasıla 2022 yılında 176 bin 589 TL, 10 bin 655 dolar oldu.
Tüketimle büyüme sürdü. Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2022 yılında yüzde 19,7, tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 57,5 oldu.
Faiz indirimleriyle artması planlanan yatırım ve ihracat tarafı da ilgi çekti. Yatırımlarda büyüme hızını kaybederek, önceki yıllarda yüzde 7,4 artarken, 2022'de yüzde 2,8 oranında artış gösterdi. İhracatta da 2021 yılında yüzde 24,9 olan büyüme 2022'de yüzde 9,1 oranında tek hanede kaldı.
Sektörlerde 2022 yılında tarım yüzde 0,6 büyürken, son çeyrekte yüzde 0,3 daralmış oldu. Sanayide de yıllık büyüme yüzde 3,3 olurken, yine son çeyrekte yüzde 3 daraldı.
İnşaat sektörü ise sert bir hamle yaptı ve 2022 kötü bir yıl oldu. 2022'de inşaat sektörü yüzde 8,4 daralma yaşarken, pandemi sonrası 2020'deki yüzde 5,5 oranında daralmayı unutturdu.
İşgücü ödemeleri 2022 yılında yüzde 82,7 oranında artarken, Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı yüzde 26,5'e geriledi.
İşgücü ödemeleri 2022 yılında bir önceki yıla göre %82,7 artarken, net işletme artığı/karma gelir %115,2 arttı. 2022 yılının dördüncü çeyreğinde ise işgücü ödemeleri bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %103,3 artarken, net işletme artığı/karma gelir %104,9 arttı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yıl %30,1 iken bu oran 2022 yılında %26,5 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %52,5'ten %54,5'e yükseldi.
IMF, Dünya Bankası, EBRD ve Türkiye Ekonomi Modelinin uygulayıcısı ekonomi yönetiminin yüzde 5 seviyelerinde olan büyüme beklentileri aşılmış oldu.
Uzmanlar da sosyal medyada büyümeye dair görüşlerini sıraladı.
Timothy Ash, büyüme verisini, "Türkler daha da fakirleşti" olarak yorumladı.
%6'sı cari açık, %55'lik enflasyon ve devalüe edilmiş bir para birimi (%40+ kayıp) pahasına, devasa dengesizliklerle, 2022'de yıllık bazda %5,6 baş döndürücü bir reel GSYİH büyümesi yılı daha. Türkler daha da fakirleşti.
Emek kısmının toplam paydan aldığı dilim küçülmeye devam etti.
Faize karşı olduğu belirtilen ekonomi modelinde faizle büyüyen sektörler ilgi çekerken,
Üretim ve ihracata yönelik amaçların karşılanmadığı da görüldü.
Çalışan kesimin enflasyona karşı ezildiği açık olan tabloda,
Sermaye sahiplerinin daha da büyümesi ayrı dikkat çekti.
Siz büyümeden payınızı aldınız mı?
Yoksa büyümedeki payınız ellerinizin arasında kayıp gidiyor mu?
Yorum Yazın