Okyanusların Korkulu Rüyaları Köpek Balıklarını Bile Dize Getirilebilen Bir Rahatsızlık: Tonik Hareketsizlik Etkisi
Hadi canım oradan dediğinizi duyar gibiyiz...
bu içerikte Shark Trust ve Science Direct kaynak olarak kullanılmıştır.
Tonik Hareketsizlik diyoruz da nedir bu?
Tonik Hareketsizlik canlıların anlık olarak sinir sisteminin felç olması halidir. Korku ve savunma kaynaklı olarak sinir sistem yavaşlar ve çevresel faktörlere tepki veremeyecek kadar hareketsiz hale gelmesine neden olur.
Bu süreç 15-30 dakika arasında sürebildiği gibi etkisi değişebilmektedir, daha da uzun sürdüğü de gözlemlenmiştir.
Felç desek de canlının kendini koruyabilmek amacıyla ölü gibi gözükmek, kendini savunmaya almak için başvurduğu bir yoldur. Bir nevi hipnoz etkisi de diyebiliriz. Bazen hiçbir etki yokken de kısmi felç olarak ortaya çıktığı da görülür.
Birçok canlıda görülebiliyor olsa da en ilginç olanı şüphesiz ki köpek balıkları üzerindeki etkisidir.
Burunlarının ucundaki uyarıcı gözeneklere temasla bağlantılı olarak, yavaşça ters dönerek ağır bir trans sürecine girerler. Beyinlerindeki salgılanan bazı maddeler, 180 derecelik bir dönüşün etkisiyle felç durumu yaratır.
Tonik Hareketsizlik durumundaki bir köpek balığı dahi olsa savunmasızdır ve dışarıdan gelecek tüm etkilere açık hale gelir.
İlginç bir şekilde katil köpek balıklarının, beyaz köpek balıklarını avlarken Tonik Hareketsizlik etkisinden faydalandığı fark edilmiştir. Bu durumdaki köpek balıkları aynı zamanda balinalara da yem olabilirler.
Araştırmacılar da köpek balıklarını inceleyebilmek için Tonik Hareketsizlik etkisini kullanır.
İster doğal ortamlarında isterse laboratuvar ortamında olsun, bu etki hem köpek balıklarının sakinleşmesini sağlar hem de araştırmacıların yaralanma riskini azaltır. Böylece trans halindeki köpek balığının yakınında olmak kolaylaşır.
Köpek balıklarını ölüme ve insana yaklaştıran Tonik Hareketsizliğe bak ki erkeğin de dişiye yaklaşmasını sağlar..
Dişinin tonik uykuya geçmesi için erkek anüs girişine bir ısırık atar. Salgılanan hormonlar sonucu tonik duruma geçen dişi hareketsizken erkek çiftleşmeyi başlatır.
Çoğu zaman biten çiftleşme sonrası dişi eski haline dönebilirken, bazı durumlarda felçli halde kalır. Erkek yardım etmeye dönmezse de ölerek kıyıya sürüklenme olayları vuku bulur.
Başarılı köpek balığı araştırmacısı Riley Elliott namıdiğer Sharkman, Tonik Hareketsizliği uygulamakta adeta bir uzman olarak bilinir.
Bu anları Köpek Balığı Haftası programında izleyip büyüleyici anlara kapılıp gidebilirsiniz.
Köpeklere fısıldayan adam Cesar Millan'dan sonra, köpek balıklarını etkisizleştiren adam Riley Elliott'ı izlerken şaşkınlığınıza hakim olamayacaksınız...
