Ezidi Katliamının Üzerinden Bir Yıl Geçti

Terör örgütü IŞİD'in, Irak’ın kuzeyinde binlerce Ezidi’nin ölümüyle sonuçlanan saldırılarının üzerinden tam bir yıl geçti. Geçen yıl bu zamanlarda yaşanan saldırılarda binlerce Ezidi örgüt tarafından esir alınmış, kaçmayı başaran on binlercesiyse sığındıkları Sincar Dağı’nda açlık ve susuzluk nedeniyle ölüm kalım mücadelesi vermişti. 

Geçtiğimiz yıl, Irak’ta kapsamlı bir taarruza başlayan IŞİD, 10 Haziran’da Irak’ın kuzeyindeki Musul’u ele geçirmesinin ardından Irak’ın kuzeyine yönelerek Ezidilerin yaşadığı Şengal’e saldırmıştı.

Saldırı sonrası 290 bine yakın Ezidi göç etmek zorunda kaldı. Bunların yaklaşık 50 bini tarihte daha önce de katliamlar karşısında yaptıkları gibi Şengal dağlarına sığındı. Ancak IŞİD binlerce Ezidi’yi gruplar halinde katledip binlerce kadını da esir alarak köle pazarlarında sattı.

Hala IŞİD’in elinde esir çok sayıda Ezidi kadın bulunduğu tahmin ediliyor.

Ezidiler Kürtçe konuşan ve inançları milattan önce 2000’li yıllara kadar dayanan bir toplum. Bugün Irak’ta sayılarının yarım milyon kadar olduğu sanılıyor. Ayrıca İran, Rusya ve Türkiye başta olmak üzere birçok ülkede soydaşları bulunuyor.

Bu dini grup içinde Paganizm, Şamanizm, Manicilik, Zerdüştçülük, Sabiilik, Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam’dan ögeler barındırıyor. Tanrı’nın evreni yaratmasının ardından hüküm sürdüğüne inandıkları 7 melekten biri olan Tavus’u ilahi figür olarak görüyorlar. Bu meleğin şeytanla özdeşleştirilmesi bu toplumun sık sık sorunlarla karşılaşmasına ve komşuları tarafından dışlanmasına yol açıyor. 

IŞİD gibi Sünni radikaller, Ezidi isminin Emevi hanedanının ikinci halifesi olan ve hiç sevilmeyen Yezid İbn Muaviye'den geldiğini düşünüyor. Ancak araştırmalar gösteriyor ki ismin Yezid ile bir ilgisi yok.

Ezidi isminin İran şehri Yezid ile de bir ilgisi yok. İsmin kökeni modern Farsça'da melek ya da ilah, tanrı anlamına gelen 'ized' kelimesinden geliyor.

Ezidi kelimesi basitçe 'tanrıya inananlar' anlamına geliyor, Ezidiler de kendilerini bu şekilde tanımlıyor.

IŞİD kıyımından kaçarak Türkiye'ye sığınabilen Ezidiler, katliamın birinci yılında, kaybettikleri yakınlarını Diyarbakır'da kaldıkları kampta andılar.

Ezidiler adına konuşan genç bir kadın, kendilerine yönelik soykırımın halen sürdüğünü belirterek, “IŞİD’in durdurulmasını istiyoruz. Kadın ve kızlarımızın IŞİD’in elinden kurtarılmasını istiyoruz. Dünyanın yaşanan bu soykırımı tanımasını istiyoruz. Şengal’i IŞİD’in elinden kurtarın. Bize yapılanları asla unutmayacağız” dedi.

Etkinlikte kadın, çocuk ve genç kızlar beyaz elbiseler giyip üzerinde, ‘Soykırım’ yazılı pankartlar taşırken, bir yıl önce IŞİD’in kadın ve kızlara yaptıklarının anlatıldığı bir tiyatro oyunu sahnelendi.

Anmaya katılan Ezidi kadınlar ve küçük kızlar, yaşadıkları zulmü canlandıran oyunu izlerken gözyaşlarını tutamadı.

Almanya Ezidi Merkez Konseyi Başkanı Telim Tolan, Şengal'in işgalinin birinci yıldönümünde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı Türkiye’de IŞİD şiddetini durdurma  çağrısı yaptı.

DW'nin aktardığına göre, Konsey Başkanı Tolan, “Bu bir salgın hastalık; bu barbarların bildiği tek bir dil var, o da şiddetin dili” dedi. 

'Erdoğan IŞİD şiddetini durdurmak için hiçbir şey yapmadı'

Katıldığı bir radyo programında konuşan Tolan, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bugüne kadar IŞİD şiddetini durdurmak için hiçbir şey yapmadığını öne sürdü. 

Tolan, 'Tam aksine, Erdoğan IŞİD'i bölgesine kabul etti, tıbbi destek verdi, Türkiye'den silah sevkiyatı yapılmasını güvence altına aldı' diye konuştu.

Tolan, uluslararası toplumun IŞİD'e yönelik hava operasyonlarına devam etmesi gerektiğini belirterek, “Temelde Kürtlerin, Iraklıların, Amerika'nın ve uluslararası toplumun sahip olduğu silah gücü ile bu korkunç şiddetin çoktan durdurulmuş olması gerekiyordu” dedi.

Kaynaklar: Euronews, BBC Türkçe, DW ve Diken | Fotoğraflar: Reuters ve DHA