Türkiye Alkolü Artırdı Ama Rakıyı Azalttı
Bu yıl ilk 9 ayda toplam 794 milyon litreyle geçtiğimiz yıl aynı döneme oranla yüzde 2 daha fazla alkol tüketen Türkiye, alkolü artırıken rakıyı yüzde 8.5 azalttı. En hızlı yükselen alkollü içki ise yüzde 41’lik artış oranıyla viski oldu. Viski tüketimi hala rakının çok altında olsa da ilk 9 ayın trendi en hızlı yükselen içkisi sıfatını kazandı. Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği Gisder Başkanı Egemen Demirtaş’a göre rakı sektörünün geçtiğimiz yılın tamamında gerçekleşen tüketimin yüzde 34.8 gerisinde kalan tüketim farkını 3 ayda kapatması zor. Bu da demek oluyor ki, Türkiye’de rakı tüketimi bu yıl geçtiğimiz yılın gerisinde kalacak.
Geçtiğimiz yıl 42 .3 milyon litre rakı tüketiminin gerçekleştiği Türkiye’de bu yıl ilk 9 aydaki tüketim 25.5 milyon litreyi aşamadı. Rakının geçtiğimiz yılın tamamında yüzde 4.1 olan toplam alkollü içecekler içindeki payı da 2014'ün ilk 3 çeyreğinde yüzde 3.4’e geriledi.
Demirtaş’a göre bu düşüşte alkollü içkilerde rakının vergsini diğer yüksek alkollü içkilerle eşitleyen politika etkili oldu. “Biz vergilendirmedeki değişikliğe rağmen sektördeki diğer yüksek alkollü içeceklerle paralel bir büyüme bekliyorduk. Rakımız 45 derece alkolle üretiliyor ama votkada oran yüzde 37.5. Alkol başına aynı vergilendirme demek, bize 45 onlara 37.5 vergi gitmesi demek. Bu da rakıyı negatif etkiliyor” diyen Demirtaş piyasada rakı dışındaki yüksek alkollü içkiler için büyümenin çift haneli olduğunu söylüyor.
Demirtaş bunu şöyle açıklıyor: “Sebebi rakı ve diğer kategorilerdeki içkilerin vergilerinin eşitlenmesi olarak görüyoruz. Rakı eşit vergilenince alkol yüksek olduğu için dezavantaj olacak. Rakıda büyümenin dengesi bozuldu. Bu ülkemizin aleyhinde 3-4 senedir bozulmuş durumda. Getiğimiz yıla oranla eksi yüzde 34’lük fark kapanmaz. Geçen seneye göre küçülme yaşanabilir. Zaten sektörün zaman zaman geriye ya da ileri gittiği olabiliyor.”
Geçtiğimiz yıl aynı dönemle karşılaştırıldığında diğer alkollü içkilerdeki değişim şöyle: “İŞarap tüketimi yüzde 1.4 bira tüketimi ise yüzde 2.2 artmış durumda. Viskideki değişim yüzde 41.2 olurken votkanın tüketim artışı yüzde 3.8’i buluyor. Rakıdaki düşüş ise yüzde 8.5. Tüm bu tablo TAPDK’nın açıkladığı 2014 yılı 9 aylık tüketim verileriyle sektörün verdiği 2013’ün ilk 9 aylık tüketiminin karşılaştırılmasıyla ortaya çıktı.
Ayşegül Akyarlı Güven | WSJ Türkiye