Asırlar Önce Bütün İstanbul'u Kasıp Kavuran ve İnsanların Boğuşmak Zorunda Kaldığı Korkunç Salgın: Kara Veba
1500 yıl önce Bizans İmparatorluğu döneminde görülen 'Kara Veba', 4 ay gibi kısa bir sürede yüz binlerce can kaybına sebebiyet vermişti...
Bu içerikte El País ve Ancient History Encyclopedia kaynak olarak kullanılmıştır.
İlk olarak başka ülkelerde çıkan 'Kara Veba', İstanbul'a gelen yolcular yüzünden hızla Bizans topraklarında yayılma göstermişti.
Dönem şartlarında salgını durdurabilecek hiçbir yöntem bilinmiyordu. Tek yapılabilen insanların evlerinden çıkmasını engellemek olmuştu. Bu da ekonomik yönden Bizans İmparatorluğu'nu olabilecek en kötü şekilde etkilemişti. Hekimler sürekli çare arasalar da başarılı olamıyordu.
Bu durumda günler içerisinde binlerce insan hızla hayatını kaybetmeye devam ediyordu.
Bir noktada mezarlar yetersiz kalmış, ölü bedenler evlerde ve sokaklarda çürümeye bırakılmıştı. Öyle ki artık sokaklarda cesetlerin üstünden geçerek yürünür olmuştu. İnsanlar ne yapacaklarını bilemeyecek kadar çaresizlerdi.
Tarihçi Procopius'un kaleme aldığı 541-544 dönemi, Bizans İmparatorluğu dönemindeki salgın hakkında yeterince bilgiyi barındırmak amacıyla yazılmıştı.
Arkeolog ve tarihçi Sales Carbonell, araştırmalarında 1500 yıl önce gelişen olayları gün yüzüne çıkarmış oldu. 541'de İstanbul semalarına henüz Bizans hakimken, hükümdar Justinian döneminde 'Bubonik Veba Salgını' yaşanmıştı. Salgın ilk önce enfeksiyonun korkutucu bir şekilde arttığı ve sürekli can kaybı yarattığı Mısır'da başlamıştı.
Sonraki sıçramayla İtalya, Kuzey Afrika ve birçok Avrupa ülkesine kadar yayılma görüldü.
Procopius, hastalıkla alakalı notlarında 'İnsan ırkının neredeyse tamamını yok eden ve kelimelerle açıklama yapması imkansız olan bir salgın çıktı. Bu salgın, Dünya'nın sınırlı bir bölümünü ya da belirli bir erkek grubunu veya yılın bir mevsimini etkilemedi, tüm insan yaşamına yayıldı ve coğrafyaya veya yaşa bakılmaksızın saldırdı.' diyerek durumun vahametini ortaya koymuştu.
Veba ilk tespit edilmesinin ardından bir yıl içerisinde, başkent İstanbul'u sardı. Sales Carbonell, araştırmasıyla alakalı olarak 'Hasta insanlar için tam karantina zorunluydu. Ancak hasta olmayan kişiler de, kendi sağlıkları için, çoğunlukla izole olmayı tercih ediyordu.' dedi.
İstanbul'a ulaşan salgın 4 boyunca etkisini en ağır şekilde göstermişti.
Procopius, 'Kara Veba' yla ilgili notlarında 'Sokaktaki hareketlilik tamamen durmuştu, zanaatkarlar ellerindeki işi bırakmışlardı; ekmek veya başka türlü yiyecek elde etmek çok zordu, temel ihtiyaçların eksikliğinden dolayı bazı hastalar zamanından önce öldü.' demişti.
Ayrıca hastalıkla ilgili 'Birçoğu onlara bakacak kimse olmadığı için öldü. Bakıcılar, çektikleri acıdan ve yorgunluktan yorgun düşmüştü. İnsanlar onların bu haline, hastalardan daha fazla üzülüyordu.' diyerek ekliyordu.
Kayıtlarda vurgulanan bir diğer şey de ölülerin cenaze töreni dahi düzenlenmeden toplu şekilde gömüldüğü bilgisiydi.
'Justinianus bile vebaya yakalanmıştı, ancak üstesinden geldi ve on yıldan fazla bir süre daha hükümdarlık yapmaya devam etti.' diyen tarihçi, vebanın her mevkideki insanı etkilediğini ifade etmişti.
Bilgilere göre, veba nedeniyle ölümler azalmaksızın sürekli artış gösterirken hayat durma noktasına gelmişti.
Pandemi etkisini yitirmeye başlayınca, toparlaması zor olsa da hayat normal seyrine dönmüştü.
Yorum Yazın
insanı virüsler yok edecek başlangıç ve son