14 Maddede Bizim İçin Yıllarca Çalışan Görünmez Kahramanlar: Enzimler
Öyle uzun uzadıya enzimlerin görevlerini anlatacak değilim ama bizim için yaptıklarını herkes görsün istedim. O yüzden burada bulunması gerektiğini düşünüyorum.
1. Görünmez kahramanları tanıyalım...
Bunlar görevlerinden sadece birkaçı...
2. Tek bir adım atabilmemiz için gerçekleşen aşamalara bakarsak...
Beynimizin içinde sayısız sinir hücresi, bacağımızı hareketlendirmek için minik elektrik akımları göndermeye başlar. Bu akımlar omurilik soğanı ve omurilik aracılığıyla beyinden vücudun diğer kısımlarına, ardından da bacağımıza iletilir. Beynimizden yola çıkan bu elektrik akımı bacağımıza vardığında, o bölgede bulunan kas hücrelerinin kasılmasına ve dolayısıyla bacağımızın hareket etmesine sebep olur.
Bütün bu olaylar neredeyse eş zamanlı olarak gerçekleşirken aynı anda da hem gözlerimizden, hem bacağımızdan ve diğer duyularımıza hitap eden her bölgeden beynimize süratli ve kesintisiz bilgi akışı devam etmektedir. Sadece bir adım atabilmek için gerçekleşen olaylar enzimler tarafından gerçekleşmektedir.
3. Yediklerimizin parçalanması enzimler tarafından gerçekleşiyor.
Et, karbonhidrat, yağ, şeker hepsi için farklı enzim çeşidi görevini yapmakta; eğer yapmazlarsa sindirim gerçekleşmiyor. Yıllarca hiç bir aksaklık, kaytarma yapmadan çalışıyorlar. Burada da kendilerine teşekkürlerimizi sunuyoruz.
4. Mis kokulu rengarenk meyveler de enzimler yardımıyla olgunlaşıyor.
5. Sebzeler de...
6. Pankreastaki enzimlerin görevlerini saysak bitmez. Bizim için önemi büyük
Pankreas, yemeğe başladığımız anda, ne yediğimizi bilip hemen ona uygun ve yediğiniz miktarda enzim üretmeye başlar. Sıvısını ince bağırsağa gönderir. Burada parçalama işlemi gerçekleşir. Her türlü yemeği yiyebilmemizi onlara borçluyuz.
7. Enzimler DNA'mızı da onarıyorlar.
DNA, 3.2 milyar harften oluşan bir ansiklopedi gibi. Tek bir harfin yer değiştirmesi çok büyük sorunlara yol açıyor. Ama bir bozukluk olduğunda bilin bakalım kim yardıma koşuyor? Tabii ki enzimler... Bozuk alanı söküp yerine doğrusunu koyuyorlar.
8. Enzimler olmasaydı gülümsemeniz onlarca yıl alabilirdi.
Yemek yiyebilmemiz, hareket edip düşünebilmemiz, konuşabilmemiz için yıllarca beklememiz gerekirdi. Tek bir parmağımızı kaldırmaya ömrümüz bile yetmeyebilirdi. Enzimler, olayları hızlandırarak bize vakit kazandırıyorlar.
9. Annelerin yardımcısı enzimler...
Dondurucuya her türlü yemeği koyup misafir gelince çıkarıp yapan annelerimiz için enzimler çalışmayı durduruyorlar.
10. Annelerimize başka bir konuda daha yardımcı...
Her gün evlerde kullanılan çamaşır deterjanı, enzimlerin varlığı sonucu geliştirilmiş endüstriyel bir üründür. Çamaşır deterjanlarında kullanılan enzimlerin başında proteazlar gelmektedir. Proteazlar sindirimde proteinleri parçalayan enzimlerdir. Dolayısıyla giysinizdeki bir protein lekesini de kolaylıkla çıkarabilecektir. Lipazlar da yağ lekesini çıkarırlar.
11. Köpeklere de yardımcı...
12. Kutup ayılarına da...
13. Anhidraz enzimi sayesinde nefes alıyoruz.
14. Tekstil alanında da enzimler kullanılıyor.
Pamuk ve pamuk karışımı kumaşların dokunması sırasında, dokumayı oluşturan uzun iplikler, yapışkan bir madde ile kaplanmaktadır. Bunun amacı dokuma sırasında iplerin kopmasını engellemektir. Bu işlem için kullanılan madde ise nişasta ve nişasta türevleridir. Ancak dokuma işlemi bittikten sonra kumaşın diğer işlemlere girebilmesi için nişastadan arındırılması gerekmektedir. Bunun için de amilaz enzimi kullanılmaktadır.
Yorum Yazın