Biz Aç Değiliz, Yalnızca Üzgünüz: Duygusal Yemek Yeme Hastalığını Anlamanın 5 Yolu
Acaba bu yazıyı okuyan kaç kişi sevgilisiyle ayrıldıktan sonra dört tane acılı lahmacunu nefes almadan mideye indirdi? Ya da belki de işten çıkarıldığınızı öğrendiğinizde kendinize büyük boy bir pizza ısmarlamıştınız?
Yemekler bize bir konfor alanı sunabilir; zorlu bir günün ardından ihtiyacımız olan o kocaman ve sıcak kucağı bize yemekler açabilir. Bu nedenle stres durumlarında bedeninize bir ödül veriyormuşsunuz hissiyatıyla yemeklere saldırmak gayet çekici görünebilir. İşte buna literatürde 'duygusal yeme' deniyor.
Stres, üzüntü, yalnızlık, sosyal bunalımlar ve dahası, bizleri 'duygularımızı' yemeye sürükleyebiliyor. Ne yazık ki, duygusal yemek yeme duygusal problemlerimizi çözmüyor, ne kadar yersek yiyelim sorunlarımız orada öylece bekliyor. Fakat bunun ayrımını nasıl yapacağız? Gerçekten aç olduğumuz anlar ile duygusal açlık durumunu nasıl ayırt edeceğiz?
İşte gerçek fiziksel açlık ile duygusal nedenlerden kaynaklanan açlığı birbirinden ayırt etmenin 5 yolu;
1. Duygusal yemek yeme ihtiyacı aniden ortaya çıkar.
Duygusal açlık kendini bir anda hissettirir ve sizi doymak bilmez bir iştah durumuna sürükleyebilir. Bunun aksine, fiziksel açlık kademeli olarak belirir ve zaman içinde artar. Örneğin şu an biraz açsınızdır ve birkaç saat sonra baya baya aç olduğunuzu hissetmeye başlarsınız. Duygusal açlık bunun aksine bir anda belirir ve kişide bir anda 'açlıktan ölüyorum' duygusunun ortaya çıkmasına neden olur.
Belki de daha az önce yemek yediniz fakat stresli bir anın ardından birdenbire bir çikolata yeme isteği belirdi. İşte böyle bir durumun suçlusu duygusal açlık olabilir.
2. Duygusal açlık bedeninizde değil, zihninizde meydana gelir.
Fiziksel açlığı bedeninizde hissedersiniz, tıpkı karnınızdan yükselen bir sesin yavaş yavaş bedeninize yayılması ve yemek için çığlık atması gibi. Mide ağrısı da fiziksel açlığın bir göstergesi olabilir.
Bunun aksine, duygusal açlık boynunuzun üst tarafında, yani zihninizde belli eder kendini. Aç olduğunuzu düşünürsünüz ve güzel yemeklerin kokusu burnunuzdan gitmez. Böyle bir durumda açlığınız muhakkak duygusal nedenlerden kaynaklanıyordur. Bu nedenle bir dahaki sefere bedeninizi dinleyin ve gerçekten aç olup olmadığınızı hissetmeye çalışın.
3. Canınız yalnızca tek bir yemeği ister.
Fiziksel olarak aç olduğunuz zaman vücudunuz 'ne olsa yerim' fikrini temele alır. Yani yemekler arası ayrım yapmaz. Böyle bir durumda her tip yemek size güzel gelecektir çünkü gerçekten açsınızdır.
Eğer içinde bulunduğunuz durum duygusal açlıksa, o zaman belirli bir şeyi çeker canınız. Bu genellikle size kilo aldıracak yağlı veya şekerli bir yiyecek olur. Bedeniniz gerçekten yemeğe ihtiyaç duymadığı için, zihninizde beliren o özel yemek dışında hiçbir şeyi yemek istemez canınız. Eğer kendinizi böyle bir durumda bulduysanız, yemek yemeden önce iki kez düşünmelisiniz.
4. Duygusal açlık ısrarcıdır.
Karnınızı doyurduğunuz zaman fiziksel açlık ortadan kaybolur. Fakat bunun aksine, ne kadar doyarsanız doyun duygusal açlık ortadan kalkmayabilir.
Normalde yediğiniz kadar yemeği yedikten sonra hala kendinizi aç hissediyorsanız, bu durum duygusal açlığınızın bir göstergesi olabilir. Bu nedenle dikkatli olmakta fayda var.
5. Sizi suçluluk duygusuna sürükler.
Eğer fiziksel açlıktan dolayı yemek yerseniz, akabinde kendinizi bir tatmin olmuşluk hissiyatı içerisinde bulursunuz. Duygusal açlıktan dolayı yemek yediğinizde ise, akabinde kendinizi suçlu hisseder ve 'neden bu kadar yemek yedim!' diye kendinize kızarsınız.
Yemeği yemeden önceki duygusal durumunuzda bir değişiklik olmamıştır, yemek yemek hiçbir şeyi çözmemiştir fakat siz hem hala yemek istiyor hem de kendinizden nefret ediyorsunuzdur. Eğer duygusal açlık hakkında bilinçliyseniz, bu döngüden kurtulabilir ve sağlığınızı düşünerek aşırı yemek yemenin önüne geçebilirsiniz.
Evet, şimdi duygusal açlığın nasıl bir şey olduğunu biliyorsunuz ve stresli bir günün ardından sağlığınız için zararlı olabilecek yiyecekleri bilinçsizce tüketmekten uzak durabilirsiniz. Sağlıklı günlere!