Zeytinyağı Alırken Neye Göre Seçeceğini Bilmeyenlerin Mutlaka Dikkat Etmesi Gereken Önemli Bilgiler
Zeytinyağı mutfaklarımızın en önemi ürünlerinden biri. Onsuz ne salatanın tadı oluyor, ne de yemeklerin. Markete gittiğinizde zeytinyağının envai çeşidini görüp zorlanıyorsanız eğer bu içeriğimiz sizin için. Zeytinyağının tüm özelliklerini ve zeytinyağının faydaları hakkında her şeyi a'dan z'ye açıklıyoruz!
Antik çağlardan beri Ege ve Akdeniz mutfaklarının en temel tüketim maddesi zeytinyağı.
Bu bitkisel yağın faydaları saymakla bitmiyor. Her derde derman olduğu için yüzyıllardır insanlar zeytinyağını hem lezzetli tadı hem de şifası için mutfaklarından eksik etmiyor.
En önemlisi: Zeytinyağının faydaları nelerdir?
Zeytinyağı yüksek miktarlarda antioksidan içerir.
Faydalı yağ asitlerinin yanı sıra E ve K vitamini de içerir.
Kronik hastalıklara karşı iyileştirme sağladığı kanıtlanmıştır.
Kanser, kalp hastalığı, metabolik sendrom, tip 2 diyabet, artrit ve obezite gibi hastalıkları önler.
Kan basıncını düşürür, kötü kolesterolü düşürür, kan damarlarının işlevini arttırır.
Alzheimerla savaşır.
Tip 2 diyabet riskini azaltır.
Sindirimi düzenler.
Eklem ağrısını azaltmaya yardımcı olur.
Antibakteriyeldir.
Karaciğeri temizler.
Cildi korur.
Saçlara çok iyi gelir.
Dünyanın en eski zeytin ağaçları Anadolu topraklarına ait. Dünyanın en kaliteli zeytinyağları da haliyle ülkemizde üretiliyor.
Ülkemizde 83 adet zeytin türü yetiştiriliyor, bu da kaliteli zeytinyağı için müthiş bir fırsat.
Peki zeytinyağı nasıl seçilir, en iyi zeytinyağını nasıl anlayabiliriz?
Bunun için pek çok faktör bulunuyor. İlk olarak bakmanız gereken yer coğrafyası. Zeytinyağının nerede yetiştiği ve hangi tür zeytinin kullandığı ana etken. Örnek olarak: Milas zeytinyağı AB'den coğrafi işaret almayı başaran ilk Türk zeytinyağı. Bunun yanında Ayvalık zeytinyağı ve Kilis zeytinyağı da Türk Patent Enstitüsü'nden coğrafi işaret almış zeytinyağları. Bunun yanında Antakya, Aydın, Manisa, Muğla, Çanakkale'de de çok kaliteli zeytinyağları üretilmekte.
Türk Standartları Enstitüsü'ne göre 4 çeşit kalitede zeytinyağı bulunmakta.
Bunlar: Sızma (kusursuz), doğal (hafif kusurlu), doğal birinci (hafif kusurlu), Lampant (kusurlu). Zeytinyağında renk, koku, tat değerlendirmesi de bir o kadar önemli. Uzmanlar yağı şu parametrelere göre beliyor: Taze, yakıcı, acı, meyvemsi, tatlı, kekremsi veya küflü, rutubetli, sirkemsi, ekşi, çamurlu, metalik, yanık, tuzlu.
Aslında bu bir nevi sınıflandırma, bu sınıflandırma sayesinde zeytinyağının ne olduğunu anlamış oluyoruz.
Aynı zamanda bu sınıflandırmada yağın asitlik oranı, acılığını ölçen peroksit değerleri ve elbette ki saflık değerlerine dikkat ediliyor. Bunlarla birlikte zeytinyağı üretiminde belirlenmiş standartlar var bu standartlarla etiketleme yapılıyor.
Zeytinyağının kalitesini ölçen en önemli ölçüt sıkımıdır. Peki nedir bu soğuk sıkım?
Zeytinden zeytinyağı elde etmek için, zeytin tamamen çekirdekleriyle birlikte ezilir. Bu püremsi karışım, ısıtılarak yoğrulur ve hamur haline getirilir. Bu hamur haline gelen zeytinler sıkılırken suyun sıcaklığı 27 derecenin altında ise eğer, işte bu soğuk sıkımdır. 27 derecenin altında üretilen zeytinyağlarının besin değeri çok yüksek ve çok daha kalitelidir. Soğuk su kullanıldığından dolayı zeytinin yağı daha az çıkar bu sebeple daha fazla zeytin kullanılır. Sıcak sıkımda ise bu derece 35-50 derece arasında artabilir.
Asiditesi 0'a yakın olanlar en kaliteli yağlardır.
Bu yağlar genzi yakmaz ve zeytinin o hoş aromalı meyve tadını ham haliyle hissettirler.
Üretim yönlerine göre zeytinyağı 3'e ayrılır. Bunlardan ilki natürel zeytinyağı.
Natürel zeytinyağları isminden de anlaşılacağı üzere zeytinden belirli bir sıcaklık derecesinde yalnızca mekanik işlemle elde edilen doğal bir yağdır. Bu yağlar genellikle berrak ve yeşilden sarıya çalan renkte olurlar.
Natürel zeytinyağı; Natürel sızma zeytinyağı, natürel birinci zeytinyağı ve natürel ikinci zeytinyağı olmak üzere 3'e ayrılır.
1. Natürel sızma (Asit oranı 0,8'e kadar olan) zeytinyağının şahıdır. Erken hasat toplanan zeytinlerin soğuk sıkım yöntemiyle yağa çevrilmesinden oluşur. Zeytinin tüm tadını hissedebilirsiniz. İngilizce'de bu yağ 'extra virgin' olarak adladırılır. Bu zeytinyağlarını fiyatı diğerlerine göre daha yüksektir.
2. Natürel birinci (Asit oranı 0,8'in üstü, 2'nin altında kalan) natürel sızma zeytinyağı sıkımının ardından yapılan, içine sıcak su eklenerek daha fazla yağın ayrışmasıyla elde edilen, yoğun aromalı ve hafif asidik zeytinyağlarıdır.
3. Rafinajlık (Asit oranı 2'den yüksek olan, doğrudan tüketime uygun olmayan) bu iki zeytinyağı elde edildikten sonra arda kalanlarla yapılan işlemden çıkarılan natürel ikinci zeytinyağının asit oranı yüksektir.
2. Rafine zeytinyağlar
İsminden de anlaşılacağı üzere bir rafinasyon işlemi içeren yağlardır. Rafine yağlar, natürel yağlara göre daha düşük lezzete, besleyiciliğe ve aromaya sahiptir. Çünkü bu yağlara koku giderme, reçinelerden arındırma ve ağartma gibi işlemler uygulanır. Genel olarak kızartma ve marinasyon işlemlerinde kullanılan bir zeytinyağı çeşitidir.
3. Riviera zeytinyağlar
Bu yağlar esasen karışım yağlarıdır çünkü rafine yağlara %5 ila %20 arasında natürel yağlar eklenerek hazırlanırlar. Aromaları rafine yağlara göre daha yoğundur ama natürel sızma zeytinyağları kadar da ağır değildir. Zeytinyağlı yemeklerin yapımında genellikle riviera yağlar tercih edilir. Bu sebeple riviera yağlara yemeklik zeytinyağları da denir.
"Peki ya zeytinyağının kalitesini nasıl anlayacağım?" Diyorsanız bunun için iki yöntem var. Biri koklamak, diğeri ise tatmak.
Koklayarak taze zeytinyağını 30 saniyede anlayabilirsiniz. Bir çay bardağına bir yemek kaşığı zeytinyağını koyun. Bardak avucunuzdayken diğer elinizle kadehin ağzını tamamen kapatarak bir dakika boyunca çevresel hareketlerle döndürün. Avucunuzdaki ısı taze zeytinyağındaki vitamin ve fenolleri harekete geçirecek, yarattığınız titreşimle tazelik kokusu bardağın ağız kısmına doğru yükselecektir. Bardağı kapattığınız elinizi çekip hemen bardağın içinden yükselen kokuları burnunuza çekin. Yeni kesilmiş taze çimen ve domates yaprağı kokusu burnunuza geliyorsa zeytinyağınız tazedir.
Diğer bir yöntem ise tatmak. Az önceki işlemi aynen uygulayıp bir yudum dilinizi değdirin.
Bu aşamadan sonra dilinizin ucunda hafif bir tatlılık hissi alıp almadığınıza dikkat edin ve yağı ağzınızın içinde gezdirin. Ardından zeytinyağını yutun ve boğazınızda bıraktığı tadı hissetmeye çalışın. Bu şekilde zeytinyağının tadını ve asidini hissedip kendi damak tadınıza uygun zeytinyağı bulabilirsiniz.
Yorum Yazın
kaliteli bir detay tanitim,tebrikler.