Türkiye'den Kaçırılarak Ait Olmadıkları Topraklarda Sergilenen Eserler
Ülkemiz özellikle antik medeniyetlerin bizlere bıraktıkları eserler konusunda adeta cennet. Neredeyse her köşesinden tarih fışkıran yurdumuzdan çıkartılan, kısacası bu topraklara miras kalmış eserler ise dünyanın bambaşka köşelerinde sergileniyorlar.
Son günlerde üzerine çokça konuşulan bu haber ülkemizden çalınan eserleri bir kez daha gündeme getirdi.
Tarihi eser kaçakçılığıyla zaten başı dertte bir ülke olarak bu haberin ardından aklımıza hemen ülkemiz topraklarından kaçırılan diğer eserler ve akıbetleri geldi.
Üzülmemek elde değil. Koskoca sunaklardan incelikle işlenmiş heykellere kadar pek çok sanat eserimiz maalesef bugün ülkemizden binlerce kilometre uzaktaki, ait olmadıkları kültürlerin müzelerinde sergileniyorlar.
Bunlardan en meşhuru belki de Bergama Zeus Sunağı.
İzmir'in Bergama ilçesinde bulunan Pergamon antik kentinde bulunan sunak bugün ise Berlin'deki Pergamon Müzesi'nde sergileniyor. Sunak 1870'li yıllarda Carl Humann tarafından deyim yerindeyse parça parça yurt dışına kaçırıldı. 35,64 m genişliğinde 33,4 m derinliğindeki yapının çevresi ise göz alıcı güzellikte freskler ile kaplıdır. Fresklerde ise Olimpos tanrıları ve Gaia'nın onların titanları yenmesine öfkelenmesi sonucu yarattığı Gigantların savaşı anlatılır.
Milet Güney Agora Kapısı
Tıpkı Zeus Sunağı gibi topraklarımızdan kopartıldıktan sonra Berlin Pergamon Müzesi'ne taşınan bir diğer eser de Milet Antik Kenti'nin Güney Agora Kapısı. Antik kentte agora ve güneydeki pazar alanını birbirinden ayıran iki katlı bu görkemli yapı 1896 yılında T. Wiegand tarafından yürütülen kazılar kapsamında ortaya çıkartıldıktan sonra 1907 yılında dönemin padişahı II. Abdülhamid'in izniyle Almanya'ya taşındı.
Athena Tapınağı Propylonu
Berlin Pergamon Müzesi'nde yer alan bir diğer bizim topraklarımıza ait eser de Athena Tapınağı Propylonu. Adından da anlaşılabileceği üzere şehrin koruyucusu olan tanrıça Athena'ya adanmış olan eserin geçmişi M.Ö. 6. yüzyıla dayanıyor. Hala topraklarımızda olsa bugün İzmir'in Bergama ilçesinde yer alacaktı.
Nereidler Anıtı
Antalya'nın Kaş ilçesinde bulunan Ksanthos Antik Kenti'nde bulunması gereken eser bugün maalesef İngiltere'deki British Museum'da sergileniyor. Nereidler Anıtı'nın bu adla anılmasının sebebi ise sütunlar arasında bulunan su perileri (nereidler). 1840 yılında Charles Fellows tarafından bulunan eser parça parça yurt dışına çıkartıldı.
Payava Lahdi
British Museum envanterinde yer alan ülkemizden eserle maalesef yukarıdakiler ile sınırlı değil. Kaş ilçemizde bulunan Ksanthos Antik Kenti'nden yurtdışına götürülmüş bir diğer eser de Payava Lahdi. Üstelik 4 parçadan oluşan lahdin en alt katı bugün hala antik kentteyken üst üç kat ise İngiltere'de
Knidos Aslanı
Bugün Muğla'nın Datça ilçesi sınırları içinde yer alan Knidos Antik Kenti'nde 1858 yılında yürütülen kazı çalışmalarında Richard Popplewell Pullan tarafından keşfedildi ve ülkesi İngiltere'ye götürüldü. Kısacası aslında Egeli olan bu aslan şimdilerde British Museum'un koridorlarını süslüyor.
Halikarnassos Mozolesi eserleri
Dünyanın yedi harikası arasında adı anılan Halikarnas Mozolesi'nden geriye kalanlar bugün Muğla'nın Bodrum ilçesi sınırları içerisinde yer alıyor. Kazı çalışmalarında ise çok sayıda heykel, fresk, mozikler ve farklı eserler ele geçirildi. 1857 yılında bölgede kazı çalışmaları yürüten ve bir üst maddede de adını andığımız İngiliz arkeolog Richard Popplewell Pullan bu eserlerin önemli bir kısmını yurtdışına götürmüştür. Eserler şu an İngiltere Brisith Museum envanterinde yer alıyor.
Yaşlı Balıkçı Heykeli
Yaşlı Balıkçı Heykeli'nin başına gelenler esasen hayli uzun bir hikaye ancak özetlemek gerekirse Aydın sınırları içinde bulunan Aphrodisias Antik Kenti'nde kafası bulunan heykelin gövdesi ise maalesef Berlin'de. Gövdenin yurtdışına kaçırılmasındaki baş sorumlu ise Fransız arkeolog Paul Gaudin
Antakya Mozikleri
Antakya'da bulunan 'Üç Güzeller Moziği' ve 'Mevsimler Mozaiği' eserlerini görmek isterseniz maalesef kadim şehrimizi değil Fransa'yı ziyaret etmelisiniz zira her iki mozaik de bugün Louvre Müzesi'nde sergileniyor.
Dionysos Mozaiği
Antakya bölgesinden çıkarılmış olan ve döneminde bir yapının zeminini süsleyen bu mozaik 'Sarhoş Dionysos' olarak da biliniyor. Mozik bugün maalesef Amerika Worcester Müzesi'nde sergilenmekte.
Yorum Yazın
Birçoğu "dünyadaki liderlerin zekasının %95'i ondadır" diye övdükleri (şaka şaka, uydurma bir şehir efsanesi bu da) 2. Abdulhamid'in Almanlara tanıdığı imtiy... Devamını Gör
O zaman Abdülhamitler boş yapmakta uzmanlar diyebilir miyiz?
Abdülhamit döneminde almanlara, Anadolu'da kazı yapma yetkisi verilmiş, onlar da sağ olsun bilhassa batı anadolu’nun iflahını sökmüş. O zamanlar tarihi eserl... Devamını Gör
Ek olarak çok pahalı da bir uğraş. Bugün dahi arkeolojiye harcanan para gereksiz görülüyor. Çok görüyorum dağ başındaki köylerde bir tarlanın köşesinden pört... Devamını Gör
kaçırandan allah razı olsun burda kalsa define avcıları 80 yıl önce patlatmıştı... şimdi en azından almanyada da olsa gidip görme şansı var insanların