Gidip Göremeseniz de Kendinizi Orada Gibi Hissedebileceğiniz ‘Nordik Kitaplar’
1. Zeplin - Karin Tidbeck
Arka kapak yazısı;
'İsveçli yazar Karen Tidbeck'in tekinsiz, ama tekinsiz olduğu kadar da olağanüstü dünyasına hoş geldiniz. İskandinav kültürünün alacakaranlığından ve melankolisinden doğan bu öyküler, güneşin dönmeyi bıraktığı bir dünyanın büyülü atmosferine sahip: Fantazyadan, büyülü gerçekliğe, bilimkurguya ve hayalî bir yaratığın Borgesvari taksonomisine kadar uzanıyor. Bu öyküler rahatsız edici; bir o kadar da kara mizahın engin zekâsını içeriyor. Tidbeck, bildiğimizi sandığımız dünyadan güçlü bir kopuş duygusu yaratarak, akla hayale sığmaz çok sayıda şeyin ortaya çıkabildiği bir yarığa yönlendiriyor bizi. '
2. Kalevala - Fin Halk Destanı
Arka kapak yazısı;
'Kalevala, kuzey insanın yalın hayatlarını anlatan bir halk destanıdır. Diğer destanlardan daha gerçekçi bir tarzda yazılmış olan bu uzun şarkı, doğadan başka bir yaşam kaynağı olmayan halkların dertlerini anlatır.
Tolkien’in Silmarilon’undan Ursula Le Guine’in Yerdeniz Öykülerine kadar birçok çağdaş edebiyat eserinde izlerini gördüğümüz Fin halk destanı Kalevala’yı diğer destanlardan ayrı kılan en önemli özelliği dünyayı “sözlerle değiştirmektir.” Kalevala’daki 50 şiirin neredeyse tamamında yer alan ozan Väinämöinen, koşuk/şarkı söyleyerek büyü yapar, sözlerle savaşır ya da tekne yapmak için sözler arar. Fin halkının o topraklara yerleşme ve paganlıktan Hıristiyanlığa geçiş sürecini anlatan destanda, Homeros’un İlyada’sından farklı olarak sadece iki halkın çatışmasını değil aynı zamanda dostlukları, evlilikleri ve kültürlerinin kaynaşması da anlatılır.
Kalevala’nın Fin kültüründe ve Fin ulusal bilincinde ayrı bir yeri vardır. İlk kez 1917’de bağımsız bir devlet kuran Fin halkının dillerini yaşatmaları belki de büyük ölçüde Kalevala sayesindedir. Yüzyıllardır halk arasında sözel olarak anlatılan destanların derlemesi olan Kalevala’nın çok çeşitli versiyonları vardır. Elinizdeki bu kitap 1849 tarihli Lönnrot’un derlemesidir ve günümüzde resmileşmiş tek Kalevala’dır. Özgün dilinden titiz uğraşlar sonucu yapılan Kalevala çevirisi, İlyada gibi, Gılgamış Destanı gibi dünya kültürünün kurucu başyapıtlarından biri olarak nihayet Türk okurlarıyla buluşuyor.'
3. Sabahtan Akşama - Jon Fosse
Arka kapak yazısı;
'Johhannes ayakta durmuş tepelere, çayırlara, kayalıklara, evlere bakıyordu, iskeleye, kıyı şamandırasına bağlı kendi küçük kayığına, iskeledeki ambarlara bakıyordu, yol boyunca uzanan evleri, kulübeleri gördü, bütün bunlar karşısında yoğun duygulara kapıldı, çünkü çayırlar ve geri kalanlar, bildiği ne varsa, onun bu dünyadaki yeriydi, onundu hepsi, tüm o tepeler, ambarlar, kıyıdaki kayalar ve onları bir daha hiç böyle göremeyeceği duygusuna kapıldı, ama içinde kalacaklardı, kendisi olarak, bir ses olarak, evet, neredeyse bir ses olarak içimde kalacak, diye düşündü Johannes, ellerini kaldırıp gözlerini ovuşturdu, hepsinin ötesinde gökyüzünde, her bir duvarda, her bir taşta, her şeyde bir pırıltı vardı, tüm tekneler parlıyordu ve artık anlamıyordu Johannes, bugün hiçbir şey eskisi gibi değildi, bir başkalık vardı, ama ne olabilir bu, diye düşünen Johannes anlayamıyordu.'
4. Ejderha Dövmeli Kız - Stieg Larsson
Arka kapak yazısı;
'41 ülkede rekor satış yapan kitaplarının başarısını göremeden 50 yaşında hayata veda eden İsveçli gazeteci Stieg Larsson'un zihne kazınacak sahneler, çarpıcı ve canlı karakterler, okurları adeta yerlerine çivileyecek sürükleyici bir kurgu ile her sayfasını ağır ağır ve dokuyarak yazdığı Millennium serisinin ilk kitabı Ejderha Dövmeli Kız'ı okuduktan sonra, Gefle Dagblad gibi 'bundan daha iyisi yapılamaz' diyebilirsiniz. Ama bu erken bir karar olabilir. Son sözü söylemeden ikincisini beklemenizi tavsiye ederiz.'
Milenyum Serisi toplam 5 kitaptan oluşmaktadır. Hem kitaplar hem beyaz perde uyarlamaları, yayınlandıkları dönemde oldukça ses getirmiştir.
5. Doppler - Erlend Loe
Arka kapak yazısı;
'Andreas Doppler: Bir başarı abidesi! İki çocuklu başarılı bir aile babası; başarılı bir tadilattan geçmiş güzel bir evi ve çok başarılı olduğu iyi bir işi var. Bir gün ormanda dolaşırken bisikletten düşüyor. Otların arasında yarı baygın bir halde uzanırken, uzun zamandır hissetmediği bir huzur doluyor içine: Neredeyse hiç tanımadığını fark ettiği babasının ölümü iyiden iyiye içine otururken, yeni banyo için fayans seçimi gibi banal düşüncelerden ve beynini kemiren o anlamsız çocuk şarkılarından kurtuluveriyor.
Birkaç gün sonra işini, evini ve ailesini terk edip ormana taşınıyor. Doğa güzel, karanlık ve derin; ayrıca Bongo var: Kendini geyikten başka her şey sanan ve kart oyunlarından zerre kadar anlamayan bu afacanla bir 'avcı toplayıcı' gibi yaşamaya çalışan Doppler, yağsız süt krizine girince, bir adım daha ileri gidip takas ekonomisine geçiyor... Norveç'in en çok okunan yazarlarından Er land Loe, 1969'da, Norveç'in kuzeyindeki Trondheim şehrinde doğdu. Normal bir Norveçli çocuğun gitmesi gereken bütün okullara ve birkaç tane de çocuk yuvasına devam etti. Öğrenci değişim programı çerçevesinde Fransa'da bulundu. Ayrıca üniversitede sinema ve edebiyat eğitim gördü. Askere gitmeyi reddedip sivil kuruluşlarda zorunlu hizmette yer aldı. 'Stella Polaris' tiyatro topluluğunda her işe koşan adam olarak çalıştı. Kurt Kudurdu adlı çocuk kitabı 2001'de, Kadının Fendi adlı romanı 2007'de beyazperdeye aktarıldı. Senaryosunu yazdığı 'Varoluş Mücadelesi' adlı dizi film, NRK kanalında halen gösterilmektedir.'
6. Bu, Şimdiki Zaman Kipinde Yazılmalıydı - Helle Helle
Arka kapak yazısı;
'Bu kadar genç olmamıza dayanamıyorum. Fazla genciz biz.'
'Ne için fazla genciz?'
'Her şey için. Şu yaptığımız şeyler için de fazla genciz. Tek yaptığımız şey bu güzel günlerin sonunun gelmesini beklemek.'
Danimarka'nın usta, minimalist yazarı Helle Helle'den hem hiçbir şeyin olmadığı, hem de çok şeyin olduğu eşsiz ve sürükleyici bir roman: Bu, Şimdiki Zaman Kipinde Yazılmalıydı.
Bu, şimdiki zaman kipinde yazılmalıydı. Ama yazılmadı.
Dorte, Kopenhag'da üniversitede olmalıydı. Ama orada değil.
Muhtemelen yeni evine perde alması gerekecek.
Ve komşusunun erkek arkadaşıyla yatmayı bırakması...
Belki de işler her zaman olması gerektiği gibi gitmiyordur.'
7. Açlık - Knut Hamsun
Arka kapak yazısı;
'Norveçli büyük romancı Knut Hamsun'un kişiliğini ve ününü oluşturan en büyük romanı Açlık'tır. Ünlü bir yazar olma sevdasıyla yanıp tutuşurken, bir yanda da açlıkla pençeleşen bir gencin, gerçekten duygulandırıcı öyküsü olan bu kitap, dünya edebiyatının başyapıtları arasında anılmaktadır. Behçet Necatigil'in usta kaleminden, örnek bir çeviri okuyacaksınız bu ciltte.'
8. Hamamböcekleri - Jo Nesbo
Arka kapak yazısı;
'Tayland’daki Norveç Büyükelçisi Molnes ucuz bir motel odasında ölü bulunmuştur. Harry Hole cinayeti araştırmak ve gerekirse gerçeklerin üstünü örtmek için Oslo’dan Bangkok’a gönderilir. Molnes’in arabasında bulunan fotoğraflar cinayetin hiç de kolay çözülmeyeceğini gösterir gibidir. Sırtından bıçaklanarak öldürülen büyükelçi ciddi bir suç mu işlemiştir?
Harry Hole kimsenin bildiklerini anlatmaya gönüllü olmadığı,
çok sıcak ve yabancı bir ülkede kendisinden bilgi saklayan Norveç’teki makamlarla mücadele ederek bulmacayı çözmeye koyulur.'
9. At Çalmaya Gidiyoruz - Per Petterson
Arka kapak yazısı;
' 'İnsanlar onlara bir şeyler anlatmanızdan hoşlanıyorlar, mütevazı ve güven veren bir ses tonuyla yeterince şey anlatırsanız sizi tanıdıklarını sanıyorlar, ama aslında tanımıyorlar, sizin hakkınızda bir şeyler öğreniyorlar sadece, çünkü öğrendikleri şeyler olgular, –duygular değil; herhangi bir şey hakkında ne düşündüğünüzü, başınıza gelenlerin ve verdiğiniz kararların sizi nasıl siz yaptığını bilmiyorlar. Onların yaptıkları şey kendi duyguları, düşünceleri ve tahminleriyle boşlukları doldurmak, sizinle çok az ilgisi olan yepyeni bir yaşam yaratmak, böylece artık güvendesiniz.' Trond 67 yaşında kenti arkasında bırakıp Norveç ormanlarında inzivaya çekilir. Taşra hayatı güzeldir ama daha on beş yaşındayken hayatını alt üst eden olaylar tesadüf eseri yeniden zihnine hücum eder. Artık sandıktaki sırların bir bir ortaya dökülme vakti gelmiştir.
At Çalmaya Gidiyoruz, çok güzel ve etkileyici bir roman. Çevrildiği bütün dillerde de çok beğenildi ve iyi eleştiriler aldı. New York Times gazetesinin yıl sonlarında yaptığı, ABD'de yayımlanan yılın en iyi edebiyat yapıtları listesinde, 2007 yılında ilk sıradaydı.
10. Rüzgarlara Söyleyen - Henning Mankell
Arka kapak yazısı;
'Ben, Jose Antonio Maria Vaz, bu nemli, bunaltıcı gecede güneşten yanmış, kırmızıya çalan bir keriç damda durmuş dünyanın sonunu bekliyorum. Pisim, ateşim var ve giysilerim olacak sökük paçavralar cılız vücumdumda çılgın bir biçimde firar edermişçesine üzerimden dökülüyor... Ben, Jose Antonio Maria Vaz, tropikal göğün yıldızları altında bir damın üzerindeki yalnız adam, anlatacak bir hikayem var...'
Haydutların yaktığı köyünden kopup şehirdeki binlerce sokak çocuğunun arasına karışan henüz on yaşındaki Nelio'nun dokuz güne sığdırdığı hikayesidir, Antonio Maria Vaz'ın rüzgarlara anlattığı.
Gece gündüz canavarlarıyla boğuşan Nascimento, pantolon ceplerinde sebze yetiştiren Mandioca, evinden kaçmış Pecado, ağır işleyen kafasına rağmen bir banka kurmayı hayal eden Tristeza, tek kollu Alfredo Bomba ve albino Deolinda'dan oluşan çetesiyle hayata tutunmaya çalışan, 'bilge' sokak çocuğu Nelio'nun...
Daha çok polisiye romanlarıyla tanınan İsveçli yazar Henning Mankell, ikinci vatanının, Afrika kıtasının masalsı ama katı gerçekliğinden bir kesit sunuyor bu hüzünlü çocukluk komedyasında.'
11. Biz Boğulanlar - Carsten Jensen
Arka kapak yazısı;
'Son zamanların en önemli Avrupalı yazarlarından Carsten Jensen'den baş döndürücü bir drama, bir destan. Biz Boğulanlar; ironik, çarpıcı, sürükleyici ve zekice. On dokuzuncu yüzyılın ortalarından İkinci Dünya Savaşı'na doğru yelkenlerini açan bu roman, Deniz'in hikayelerini okura aktarırken oldukça renkli yazınsal teknikler kullanıyor. Kara'nın bahtsız kaderini, onun endüstriyelleşmesini, savaşlarını, acımasızlığını şiirsel bir düşe dönüştürüyor, bize hiç de yalan söylemeden yaşamımızın koca bir düş olduğunu hatırlatıyor. Her şey bittiğinde okuru şu soruyla baş başa bırakıyor, Jensen: 'Sahi, yaşanan her şey bir düş değil mi?' '
12. Kardan Adam - Jo Nesbo
Arka kapak yazısı;
'On yılda on bir kadın yılın Ilk karı yağdığında ortadan kaybolmuştur. Cesetleri yok eden katilin aklında korkunç bir plan vardır. Ve bu planda Harry Hole'a dehşet verici bir başrol öngörülmüştür…'
13. Yedi Eksi Bir - Arne Dahl
Arka kapak yazısı;
'Her suç mahallinde çıplak gözle görülmesi imkânsız küçük bir dişli çark gizli. Şifreyi sadece Dedektif Sam Berger’in çözeceğini
bilen biri ona mesaj gönderiyor. On beş yaşında başka bir kız daha arkasında hiçbir iz bırakmadan kaybolunca, Sam bir seri katille karşı karşıya olduklarını anlıyor, ama amirlerini buna ikna etmesi neredeyse imkânsız.
Son kurbanı bulmaya çalışırken bir yandan da kendi şeytanlarıyla mücadele etmek zorunda olan Sam, katilin karanlık mesajını bir an evvel çözemezse her şey için çok geç olacak.
Uluslararası çok satan romanların yazarı Arne Dahl’dan yeni bir seri!.. Ve serinin ilk kitabı: Yedi Eksi Bir. Kesinlikle
öngöremeyeceğiniz dönemeçleriyle soluğunuzu kesecek, polisiye tutkunuzu pekiştirecek.'
14. Hızlandıkça Azalıyorum - Kjersti Skomsvold
Arka kapak yazısı;
' 'Yeryüzünde yaşadığın her mutlu an kederle ödenmek zorundadır.'
Son yıllarda Norveç'in çıkardığı en güçlü yazarlardan Kjersti Skomsvold, şiirsel ve dokunaklı romanıyla Türkçede.
Mathea'nın yaşam ve ölüm, yaşlılık ve yalnızlık hakkında inceliklerle örülü zarif hikâyesi... Derinlikli bir melankoli, farklı bir mizah, küçük kelimeler, kısa cümleler, ufak paragraflar ve büyük bir yetenek...
Norveç'te yayımlandığı yıl Tarjei Vesaas İlk Kitap Ödülü'ne layık görülen Hızlandıkça Azalıyorum'u Norveççe aslından Deniz Canefe çevirdi.
15. Çocukluk Adası - Karl Ove Knausgaard
Arka kapak yazısı;
' Knausgaardmania Amerika'da 'Çocukluk Adası' ile başladı ve etkileri tüm dünyada hissedilen kuvvetli bir edebi fırtınaya dönüştü. Çocukluk Adası, hep geri dönmek istediğimiz çocukluk zamanlarını anlatıyor. Knausgaard, bilinmeyen zamanların büyüsüne ve güzelliğine götürüyor bizleri. Özlemleriyle hepimize seslenen bir çocuğa hayat veriyor: hepimizin içindeki çocuğa.'
Yorum Yazın
At çalmaya gidiyoruz ve Açlık romanlarını tavsiye ederim.