Bir Kelebek Kanat Çırptı ve Bambaşka Bi Yer Oldu Dünya: Tarihin Akışını Değiştiren 10 Kelebek Etkisi
Amazon ormanlarının ortasında bir ağaç devrilse sesini duyar mıyız? Pardon yanlış oldu, bu o değildi. Kelebek etkisi esasen, bir kelebeğin kanatlarını çırpmasının dünyanın ta öteki ucunda kasırgalara sebep olabileceğini öne sürer. Yani bir nevi zincirleme reaksiyon teorisi sunar bize. İnanırsınız inanmazsınız bilemeyiz, ancak dünya tarihinde yaşanan ve kendinden çok çok daha büyük olaylara yol açan birtakım olayların vuku bulduğu bir gerçek. Öyle ki şimdi size Irak savaşının sebebi Kübalı küçük bir çocuk desek “hadi canım sende” dersiniz, ama öyle demeyin işte.
Gelin dünya tarihine damga vuran bazı olayların en başına gidelim ve orada kelebek etkisini arayalım.
1. Irak Savaşının başlamasının sebebi ne Bush ne de Saddam, Kübalı küçük bir çocuk.
Yakalandıktan sonra tüm dünyanın gözü önünde asılmayı bekleyen Saddam Hüseyin, bu noktaya gelmesinin ilk kıvılcımını biliyor muydu acaba? Küba’dan Amerika’ya giden bir mülteci gemisinde bulunan Elian Gonzalez, Irak Savaşı’nın gerçek sebebi, kelebek etkisidir.
Hayır hayır, Irak’ta kitle imha silahlarının bulunduğunu Bush’a elbette bu çocuk söylemedi. Ama Bush’un kıl payı farkla başkan seçilmesini sağlayan ta kendisiydi. O dönemki hükümetin Küba ile bu minik krizi yönetemeyişinin sonucu olarak Florida oylarının tamamı beklenmedik şekilde Bush’a kaydı ve olaylar olaylar.
2. Peki Barack Obama’yı ABD tarihinin ilk siyahi başkanı yapan kimdi sizce?
Obama oval ofise ilk oturduğu gün kendisini başkan yapanın Jeri Ryan olduğunu biliyor olabilirdi. Senatörlük yaptığı günlerde rakibi Jeri Ryan ile kocası Jack Ryan arasındaki skandal boşanma dava gerçekleşmemiş olsaydı, Obama belki de Beyaz Saray’a doğru ilk adımı asla atamayacaktı. Seçim dönemi sırasında basına sızdırılan boşanma davasının detayları, Jack’in çekilmesine ve Obama’nın başkanlık yolunda emin adımlarla ilerlemesine neden oldu.
3. Vietnam Savaşı’nı başlatan okunmamış ileti.
İleti deyince aklınıza Whatsapp, Facebook, vs. gelmesin hemen. Ancak Whatsapp’ta nasıl iki mavi tik görmeyince deliriyorsanız, Vietnam Savaşı’nın çıkması da aslında biraz iki mavi tikin görüntülenememesinden kaynaklanıyor. 1919 yılında Woodrow Wilson, Paris Barış Konferansı’na katılmak için Versay Sarayı’ndaydı. Yoğun programı yüzünden kendisi ile görüşmek isteyen genç bir sosyalistin mesajını okumayı reddetti.
Görüşmesinin reddedilmesi üzerine açık görüşlü ve özgürlükçülüğe inanan Ho Chi Minh adındaki genç, hayal kırıklığı ile Sovyetler Birliği’ne gidip, komünizm çalışmaya bu konuda daha fazla düşünmeye başladı. Doğru zamanı bekleyip Vietnam’ın Fransa’dan ayrıldığı gün ülkeyi ikiye ayırarak savaşı başlattı. Wilson bu gençle görüşseydi ne olurdu acaba diye düşünmekten kendini alamıyor insan.
4. Brexit’in yolunu açan bar kavgası.
Son yılların en büyük siyasi olayı Brexit, Avrupa Birliği’nin sarsılmasını ve dünyadaki bazı yapı taşlarının değişmesini gerektirecek. Fakat 2012 yılında Westmister’daki Stranger’s Bar isimli mekânda çıkacak bir kavganın sonunun buralara geleceğini kimse tahmin edemezdi.
İşçi Parti’si üyesi Eric Joyce barda fazlaca sarhoş olduğu bir gün “Çok fazla Tories var!” diyerek karşı parti üyelerine saldırmaya başlar. Bu hareketinden dolayı partisinden uzaklaştırılacak olan Joyce’un ardından İşçi Partisi ile ilgili skandallar zinciri birbirini takip eder ve parti lideri Ed Miliband, bağış skandallarını ortadan kaldırmak için partiye 3 Sterlin veren herkesin üye olup, yeni lideri seçebileceğini söyler. Sonuç? Jeremy Corbyn ve adım adım Avrupa Birliği’nden uzaklaşan bir İngiltere!
5. Zoraki Kral filmindeki terapist sen neymişsin ya?
Lionel Logue, Zoraki Kral filminde Kral 6. George’un kekemeliğini tedavi etmek için saraya gelen bir terapistti. Bir krala yardım etmenin insanlık adına yapabileceği en büyük şey olduğunu düşünen Logue, aslında çok daha büyük bir olaya imza attı, Amerikan politikasına yön verdi.
Kral George’a yardım etmeden önce Lionel Logue başka bir kekemenin tedavisi ile ilgilenmekteydi: Keith Murdoch. Başarılı tedavinin sonucunda Keith muhteşem kariyeri ile haberciliğe damgasını vurdu. Mirasını devralan oğlu Rupert Murdoch, bu mirası devam ettirmek adına bir şirket kurdu: Fox News!
Fox News ilk çıktığı günlerde o kadar etkiliydi ki, pek çok Amerikan seçmenin oy tercihleri değişti. Halen dahi Amerikan seçim tarihinin “en büyük etken oyuncu” unvanına sahiptir.
6. Franz Ferdinand suikastine yol açan yanlış sokak.
Birinci Dünya Savaşı’nın başlangıcı olarak hep Franz Ferdinand’ın ölümü esas alınır. Gel gelelim o gün arabayı kullanan şoför haritasına bakmayı akıl etseydi belki de Birinci Dünya Savaşı diye bir savaş hiç olmazdı.
Saraybosna’daki zorlu günün ve patlayan bombanın ardından belki de eve gitmeliydi ama Ferdinand yaralıları görmek istediği için hastaneye gitmek istediğini belirtti. Bulundukları noktadan hastaneye gidişi net olarak bilmeyen şoför, yanlış bir sokağa saptı. O sırada sokakta kahvesini içen Gavrilo Princip, uzunca süredir öldürmeyi planladığı Ferdinand’ın arabasını görünce olanlar oldu.
7. Berlin Duvarı “yanlışlıkla” yıkıldı.
Alman tarihinin dönüm noktalarından biri olan Berlin Duvarı’nın yıkılması aslında basın açıklaması yapılan kağıtta eksik bilgi bulunmasına dayanıyor.
Komünist Parti sözcüsü Günter Schabowski, 9 Kasım 1989’da kısa süreli olarak Doğu Berlin’den Batı Berlin’e geçişin yapılabileceğini, ilerleyen tarihlerde ziyaretlerin görüşülebileceğini duyuracaktı.
Fakat konuşması bittikten sonra gazetecilerin sorularını alan Schabowski, uygulamanın ne zaman yürürlüğe gireceğini bilmiyordu. Kağıdına baktı, cevabı göremedi ve kafadan attı: “Uygulama hemen yürürlüğe giriyor.” Akabinde ortalık karıştı, duvar yıkıldı ve büyük ayrım da sona erdi. Her şey o kadar hızlı gelişti ki, geri dönmek imkansızdı. Hadi buyur bakalım!
8. Bir berberin dükkanındaki dergi Bill Clinton’ı başkan yaptı!
1962 yılında IBM’de çalışan Ross Perot, saç kestirmek için gittiği berberde bulduğu bir dergiyi okumaya başlar. Dergide Henry David Thoreau’nun çaresiz yaşamlara mahkûm olduğumuzu anlatan cümlesi zaten işinden memnun olmayan Perot’u derinden etkiler.
Kısa süre sonra IBM’den ayrılıp kendi firmasını kuran Perot, başarı basamaklarını adeta tırmanarak 1992 yılında Amerika’nın gelmiş geçmiş en başarılı bağımsız adayı olur. %18.9 oy alan Perot, oylarının büyük bir çoğunluğunu yine o dönem aday olan Bush’tan almıştır. Kısacası Perot’un adaylığı ve Bush seçmeninden aldığı oylar, Clinton’a yaramış ve Clinton’ı Beyaz Saray’a yerleştirmişti.
9. Bir İngiliz askerinin merhametinin dünyanın başına ördüğü çorap.
1918 yılında Henry Tandey adındaki İngiliz askeri Fransa’da savaşıyordu. Savaş sırasında hayatını kurtarmak istediği bir kişi daha sonrasında 60 milyondan fazla insanı öldürecekti. İyi huylu ve merhametli Tandey’nin fotoğrafı bu olaydan tam 20 yıl sonra bir propaganda posterinde hiç beklenmedik bir yerde keşfedildi: Hitler’in evinde…
Tandey’in kıyamadığı Alman asker Hitler’di…
10. Belediye meclisi üyesinin, bir köpeği öldürerek modern terörizm akımını başlatması…
1933 yılında Texas meclis üyesi Charles Hazard, komşusunun köpeğinden inanılmaz derecede rahatsızlık duyuyordu. Yetiştirdiği çiçeklerin sürekli üzerine işeyen komşu köpeğinin yemek kabına küçük cam parçaları dolduran Hazard, köpeği öldürdü ve belki de dünya tarihinin kaderini değiştirdi.
13 yaşında köpeğini kaybeden Charlie Wilson, intikam yemini etmişti. Komşusu Texas meclis üyesinin seçimi kazanmaması için kapı kapı dolaşıp, köpeğini nasıl öldürdüğünü anlatan küçük çocuk, seçimin kaderini değiştirip, Charles Hazard’ın 16 oy farkla kaybetmesini sağladı.
O günden sonra politikacı olmaya karar veren küçük çocuk, yıllar sonra Sovyet-Afgan savaşı çıktığında Afganların eline stinger füzelerini verip, savaşın kaderini değiştirdi. Savaşı kazanan Afganlar daha sonra birleşerek Taliban ve El-Kaide hareketini başlattı. Sonrasını hepimiz çok iyi biliyoruz…
Yorum Yazın
Fransızlar yeni buluşları olan bir uçağın tanıtımı için bütün uluslara davet gönderirler ,Osmanlı ise teknolojiye son derece meraklı olan Ali Rıza Paşa'yı gö... Devamını Gör
Birçok sitede buna ilişkin başlıklar var ama ben Sunay Akın'ın da birkaç gösterisinde dinledim ,yine de kesin olarak gerçektir veya değildir denilemez tabi
Bırakın Allah aşkına yahu. Yok efendim Franz Ferdinand'ın şoförü yolunu kaybetmiş te, suikastçısıda pastane de çay içerken onu tesadüfen görüp öldürmüş... 😄 ... Devamını Gör
Pis kelebekler. Sonra vay efendim neden kelebekden korkuyorsun.