Neruda Soruşturması Kapatılıyor

Nobel ödüllü Şilili şair Pablo Neruda, naaşı üzerindeki otopsisi bittiği için yeniden gömülecek. Eşi Matilda Urrutia’nın açtığı dava sonucu yargıç, otopsi işlemleri bittiği için şairin yeniden gömülmesi gerektiğine karar verdi. 

Neruda’nın 1973’de askerî darbe sırasında ölümü ile ilgili yürütülen uluslararası soruşturmaya son nokta konulmuştu. Yaklaşık iki yıl boyunca Neruda’nın cesedi, üç ülkenin adli tıp laboratuarlarında incelendi. Ancak bu yılın başında, savcılık tarafından Neruda’nın zehirlenip zehirlenmediğine ilişkin dördüncü kez bir otopsi gerektiği açıklanmış, yeni otopsi için hazırlıklar başlamışken alınan bu yargı kararı, şairin diğer akrabalarının tepkisini çekti.

HER ŞEY NERUDA’NIN ŞOFÖRÜNÜN İDDİASIYLA BAŞLADI

1971’de Nobel ödülü kazanan Neruda, Şili Komünist Partisi üyesi ve Salvador Allende’nin yakın destekçisiydi. Şili’de Allende’yi deviren askerî darbeden 12 gün sonra 23 Eylül 1973’de kanserden öldüğü açıklanan Neruda’nın şoförü Manuel Araya, yıllar sonra, 2011’de, Meksika’daki Proceso dergisine verdiği bir röportajda, Neruda’nın, Şili’nin başkenti Santiago’da yattığı bir hastanede, siyasal düşmanları tarafından midesine enjekte edilen bir zehirle öldürüldüğünü iddia etmişti. Bu iddiaların dile getirilmesinden iki yıl sonra, olay hakkında kamu davası açılmış, Neruda’nın naşının araştırma yapılmak üzere mezarından çıkarılmasına karar verilmişti. Neruda’nın kemikleri, Şili’nin başkenti Santiago, ABD’nin North Carolina eyaleti ve İspanya’nın Murcia kentindeki adli tıp laboratuarlarında incelenmiş, Kasım 2013’de, otopsilerin sonucunda herhangi bir zehirlenme belirtisine rastlanmadığı açıklanmıştı.

ZEHİRLENME KANITLARI GİZLENMEK Mİ İSTENİYOR?

Ancak 21 Ocak 2015’de Şili hükümeti, davanın yeniden açıldığını açıkladı. Buna göre, Neruda’nın kemiklerinde, dolaylı olarak inorganik maddeler veya ağır metallerin yol açtığı bir zehirlenme belirtisi olup olmadığı araştırılacaktı. Araştırmanın, İsviçre’deki laboratuarlarda yapılması planlanıyordu. Ancak Şilili yargıçın verdiği karara göre, Neruda’nın naaşı, Nisan ayında çok sevdiği deniz kıyısındaki Isla Negra’da yeniden gömülecek. Neruda’nın yeğenlerinden Rodolfo Reyes, mahkemenin kararını şiddetle kınadı. Hukukçu olan Reyes, şairin kemikleri üzerinde yapılacak otopsinin, bütün ayrıntılarıyla yeniden gömülmeden önce bitirilmesi gerektiğini öne sürüyor. Neruda’nın, darbeciler tarafından zehirlendiğine ilişkin bir başka güçlü kanıt da, eski Şili cumhurbaşkanlarından Eduardo Frei Montalva’nın, Neruda’nın hayatını kaybettiği hastanede benzer şekildeki ölümü. Montalva’nın, Pinochet’in iktidarda olduğu 1982’de yatırıldığı Santiago’daki Santa Maria Kiliniği’nde rutin bir operasyon sırasında septik şokla öldüğü açıklanmış ancak 2006’da yapılan bir otopside, hardal gazı ve talyum ile zehirlenerek öldürüldüğü anlaşılmıştı.

• Kaynak: Guardian