Hüzün Dolu Öyküsüyle Sizi Derin Düşüncelere Daldıracak Bir Sanayi Devi: İshak Alaton
Alarko Holding'in kurucularından ve Türkiye'nin gelmiş geçmiş en değerli iş adamlarından biri olan İshak Alaton'u 11 Eylül günü kaybettik.
Isıtma - soğutma, iklimlendirme, köprü ve yol inşaatları da dahil Türkiye'nin hem sanayisine, hem de gelişimine büyük katkılar sağlamış olan Alaton'un azim ve başarılarla dolu, ama bir o kadar da hüzünlü öyküsünü beraber okuyalım.
İshak Alaton 2 Eylül 1927 tarihinde, Yahudi asıllı bir ailenin ortanca çocuğu olarak İstanbul’da dünyaya geldi.
Önce Şişli Terakki Lisesi’nde, ardından Saint Michel Fransız Lisesi’nde okuduysa da, yokluklar ve sıkıntılar yüzünden liseden sonra tahsil hayatına devam edemedi.
(Alaton bu günlerden gri yıllar diye bahsediyordu.)
Öğrenimi imkansızlık yüzünden yarıda kalan Alaton 1947 yılında askere gitti; ve yedek subay / tercüman olarak Polatlı'da görev yaptı.
Askerlik görevinin hemen ardından ise, ailesine maddi destek olabilmek için bir iş yerinde getir götür işlerine bakarak çalışmaya başladı.
Bir vesileyle 1951 yılında İsveç Konsolosu ile tanışması ise, Alaton'un hayatını değiştirecekti.
İshak Alaton 1951 yılında İsveç’e gitti; ve Motala Lokomotif Fabrikası'nda kaynak işçisi olarak çalışma hayatına başladı.
Bu esnada bir yandan gece kurslarına giderek hem teknik resim öğrendi, hem de üniversite tahsilini tamamladı.
Alaton 1954 yılı başlarında Türkiye’ye döndü; ve Üzeyir Garih ile birlikte Karaköy’de ufak bir yazıhane kiraladı.
Alarko Holding’in o zamanki iki kişilik dev kadrosu, apartman kaloriferi tesisatçılığı hizmeti veriyordu.
Bankalar Caddesi Vefai Hanı’nda bulunan bu ufak yazıhanede, ileride Türkiye’nin en büyük şirketlerinden biri haline gelecek olan Alarko Holding’in temelleri işte böyle atılmış oldu.
NOT: Alarko ismi; AL alım ve satım, AR araştırma ve geliştirme, KO komple tesisler kurma anlamına geliyor.
Bundan 19 yıl sonra 1973'te, Alarko holding haline geldi; ve 1974 yılında halka açıldı.
Alarko Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, İMKB’de işlem görmeye başlayan ilk GYO şirketidir.
1998 yılında ise, dünyanın en büyük iklimlendirme firmalarından Carrier ile eşit oranda ortak oldu.
İsveç'te geçirdiği yıllar, İshak Alaton'un dünya görüşünün şekillendiği, sosyal demokrasiyle tanıştığı yıllar olmuştu.
Alaton insan haklarına saygılı, gelir dağılımının diğer dünya ülkelerine göre mükemmele yakın olduğu İsveç'e hayran kalmıştı.
Bu nedenledir ki, holding olarak sosyal sorumluluk projelerinde yer almak amacıyla 1986 yılında Alarko Eğitim-Kültür Vakfı (ALEV)’i kurdu.
Ardından da Türkiye Sosyal ve Ekonomik Etüdler Vakfı (TESEV) ile, Açık Toplum Vakfı’nın kurucuları arasında bulundu.
"Bu ülkede ruhları hastalanmış birçok insan var."
İshak Alaton, Türkiye'yi derinden etkileyen toplumsal olaylara karşı hassas tavrını sergilemekten çekinmedi.
Alaton hem Kürt, hem de Ermeni meselesi konularında tek tedavinin, geçmişi samimiyetle ve açıklıkla tartışmak, ve masada içini dökmek olduğunu söylüyordu.
Babası Hayim Alaton'un Varlık Vergisi'nin ağırlığı sebebiyle günden güne depresyona girip çökmesine, ve ardından da ölümüne tanıklık etmiş Alaton.
' Devletine hayrandı babam. CHP üyesiydi, Şişli Halkevi'nde bedava Fransızca dersleri verirdi.'
*
Fakat Alaton'un bu toplumsal hassasiyetinin en büyük nedeni ise, kuşkusuz 6- 7 Eylül olayları.
"Bir apartmanın girişine sığınıyor. Saatlerce o köşede kalıyor. Ve Beyoğlu'nun yıkılışını birebir yaşıyor bu çocuk."
İshak Alaton'un, 2012 yılına kadar kimsenin haberdar olmadığı bir erkek kardeşi var.
6 Eylül günü kitap almak için çıktığı Taksim'de dehşete kendi gözleriyle tanıklık eden Bonjur Alaton, o geceden sonra Türkiye'yi terk ederek İsveç'e yerleşmiş; ve bir daha da asla ne geri dönmüş, ne de kendi ailesi de dahil buradaki yaşamıyla en ufak bir irtibat kurmuş.
"İsveç'te bir doktor bana dedi ki, 'Sen bir gün zengin olacaksın ama o servet senin altın hapishanen olacak. Çünkü düşüncelerini inandığın gibi ifade edemeyeceksin.'"
'6 - 7 Eylül olayları, bütün gayrimüslimleri ve ötekileri korkuttu ve hapsetti diyebilirim. İki kimlikli, yani kendi içinde şizofren insanlar yarattı. Dışarıya karşı rahat görünmek isteyen ama içinde başıma her an bir şey gelebilir tedirginliği yaşayan insanlar… Bizim, mutlu yaşamak istiyorsan, gizli yaşa diye mottomuz vardı; daha ne?'
"Bense intikamımı başarıyla almaya karar verdim. Öyle büyük işler yapacaktım ki ülkem için vazgeçilmez olacaktım".
'İnsanlar şuna kafa yorsun istedim: 6 - 7 Eylül olayları olmasaydı, bu ülkeden kaç tane daha İshak Alaton çıkabilirdi, ama çıkamadı?'
Alaton İsveççe, İngilizce, Fransızca ve İspanyolca biliyordu.
Ayrıca 1998-2012 yılları arasında Güney Afrika İstanbul Fahri Başkonsolosluğu görevini üstlenmişti. İsveç “Birinci Sınıf Kuzey Yıldızı Nişanı” ve “İspanya Kraliyet Sivil Liyakat Nişanı” sahibiydi.
Kardeşinin dışında bir de ablası bulunan Alaton'un, iki çocuğu (Leyla Alaton Günyeli ve Vedat Aksel Alaton) ile 3 torunu bulunuyor.
Alarko Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini 2015'te Üzeyir Garih'in oğlu İzzet Garih’e devretmişti.
İshak Alaton bunun ardından, 'Alarko Holding Onursal Başkanı' unvanını almıştı.
Her iki ailenin de halen holding üzerinde %50 ortaklığı bulunuyor.
İshak Alaton'un kendi girişimciliği kadar, yeni girişimlere el vermeye olan hevesi de iş dünyasında sık sık takdir ediliyordu.
Buna bir de örnek verelim:
2007 yılında İsveç ve Danimarka’da yaşayan Türk asıllı 20 kadar doktor, kalp hastaları için stent üretimi yapan Alvimedica isimli firmalarına kaynak sağlaması için Alaton'un desteğini rica etmişlerdi.
Alaton projeye 20 milyon dolar yatırım yaptı; Çatalca'da fabrika kurmalarına, stentleri ruhsatlandırmalarına, ve ihracata başlamalarına yardım etti. %100 Türk sermayesi ile kurulan Alvimedica, bugün ürettiği biyoteknoloji ürünlerini 70 ülkeye gönderiyor.
Alaton ise şöyle diyordu:
'Şahsen ben orada önemli görev almadım. Sadece çalışan insanlara moral ve destek veriyorum. Onların başarılarını alkışlıyorum.'
Alarko Holding yaklaşık 2,5 milyar TL kombine cirosu ile Türkiye’nin önde gelen sanayi kuruluşlarından biri olmaya devam ediyor.
Enerji, Taahhüt, Sanayi-Ticaret, Turizm ve Arazi Geliştirme başlıklı 5 ana alanda faaliyet gösteren Alarko Holding, bünyesinde Alarko Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş, Alarko Carrier Sanayi ve Ticaret A.Ş (Alarko Kombi, Alarko Klima) ve Türkiye genelindeki tüm Hillside tesisleri de dahil olmak üzere, 24 şirketi barındırıyor.
2016 yılında 62 yaşına giren Alarko Holding, bugün 7.000'in üzerinde kişiye istihdam sağlıyor.
Yorum Yazın
Şu yahudi vatandaş milyonlarca türkten daha çok vatana hizmeti olmuş.Ama bu vatan ona nasıl karşılık vermiş : 6-7 Eylül ile.Ne kadar güzel varsa onu yok etme... Devamını Gör
Birazdan Yahudi asıllı olduğunu görüp nefretlerini kusacak antisemitikler gelecek.
Yapmayin be kardesim, Allah askina' Isa askina, Buda askina her neye inaniyorsaniz onun askina yapmayin. Birilerine ''Otekilestiriyor'' derken bile otekilest... Devamını Gör
Önemli olanın iyi bir insan olduğunu anladığımız gün değişecek dünya iyi bir Yahudi kötü bir Müslümandan iyidir aynı şekilde iyi bir müslüman kötü herhangi b... Devamını Gör