Hepimiz Afrikalıyız! Modern İnsan Hakkında Bilinmesi Gereken 5 Şey
1. Hayatımızı Borçlu Olduğumuz Kahraman: Plesiadapis
Perseus Medusa'yı, Herkül Hydra'yı öldürmüş, Tuğrul ve Çağrı beyler Dandanakan Savaşı'nda Gazneli Mahmut'un ordularını silip süpürmüş olabilir. Bütün bunlar Plesiadapis'in başarısı yanında minik bir ayrıntı sayılır. Sadece 2,1 kiloluk bu küçücük canlı, döneminin bütün memelilerinden daha zekiydi. Çok zor şartlar altında, inanılmaz işler yaparak bütün primatların atası oldu. Ataları 65 milyon yıl önce dinozorların ve dünyadaki bütün türlerin yüzde 75'ini yok eden büyük bir kozmik soykırımdan sağ çıkmayı başarmıştı. Kendisi bu soykırımdan 10 milyon yıl kadar sonra, yani 55 milyon yıl önce Kuzey Amerika'da dünyaya geldi. Talihsizlik, onun da başından bela eksik olmadı. Paleosen dönemde hiç suçu olmadığı halde küresel ısınmayla uğraşıyor, denizler taşıp kıtaları su altında bırakırken hayatını idame ettirmeye çalışıyordu. Başarılı oldu. Çocukları Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya sonra Afrika'ya geçiş yaptılar. Büyüdüler, serpildiler, küresel ısınma nedeniyle oluşan tropik atmosferde ortalığı saran ağaçların birinden birine atlayıp günlerini gün ettiler. Yavruları arasından primatlar, onların arasından da Homo sülalesine mensup Homo Sapiens'ler çıkacak, akıllı telefonu, dijital kol saatlerini ve zamanlarını bir masanın önünde oturarak geçirmeyi öğrenecek, görünürde canlıların soyunu tüketecek kozmik bir olay olmadığı için de can sıkıntısından küresel ısınma çıkartıp, bunun hakkında pek düşünmeden hayatlarına devam edecek, Dandandakan savaşının tarihini ezberlemelerini isteyen tarih hocalarının kötü hatırasını unutmaya çalışacaklardı. Pek başarılı olamadılar. (1040)
Plesiadapis'in Dünyası
Dünyayı sabit bir yer olarak düşünmek için esasında hiçbir sebep yok. Hindistan bir zamanlar adaydı, Afrika'nın Asya'yla bir bağlantısı yoktu ve Nasreddin Hoca'nın yoğurt yapmak için maya çaldığı Akşehir Gölü'nde şimdi hububat tarımı yapılıyor. Plesiadapis'in dünyası bizden farklıydı ve Avrupa'ya tatile gitmek mümkün değildi, bir Avrupa bulunmuyordu.
2. Hepimiz Afrikalıyız! (Kenya)
Türkiye'deki en önemli sorulardan bir tanesi 'Nerelisin Hemşehrim' sorusudur. Bu soruya vereceğiniz cevaplar bir insanla kardeş şekilde takılmaktan, bakkalda ucuzluğa, polisin size nasıl davranacağından, ders notlarını almaya hayatın her alanında sınırsız avantaja sahip olup olmayacağınızı belirler. Bir Başbakan'ın nereli olduğu, o şehrin kaderini değiştirebileceği gibi, illerimiz de kabineyi kaç Yozgatlı, kaç Kayserili var diye değerlendirir. Bu sorunun gerçekte iki cevabı var, birincisi Afrikalıyız ve illa spesifik bir yer istiyorlarsa Kenyalıyız. Homo cinsinin en uzak akrabası Homo Ergaster'e (Homo Erectus) ait en eski fosili Kenya Turkana'da bulundu. Turkano çocuğu adı verilen bu dedemiz, öldüğünde 15 yaşından daha yaşlı değildi. Bazı sağlık sorunları yaşıyordu ve 1,5 milyon yıl önce dünyada henüz bir hastane olmadığı için hayatını kaybetti. Kenya bugün onun sayesinde 'İnsanlığın Beşiği' diye övünebiliyor, Kenya'dan çıkan bizlerse bu konuda pek sıla hasreti çekmiyoruz. Malatyalılarla Elazığlıların hala Müslüm Gündüz - Fadime Şahin ilişkisi yüzünden kavga edebildiği bir dünyada herhalde hepimiz Kenyalıyız diye ayrışmaktan, birbirimizin kafasını kırmaktan vazgeçecek değiliz.
3. Bütün İnsanların En Yakın Ortak Akrabası: Havva
Sokrates ölüm cezası aldığı zaman dünyada 162 milyon insan vardı, Fatih İstanbul'u fethettiğinde dünya nüfusu 425 milyon kadardı, Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda bütün dünyada sadece 1 milyar 762 milyon insan bulunuyordu. Bugün 7 milyar 265 milyon insan yaşıyor ve harikulade bir haber, Barack Obama, Putin ve Recep Tayyip Erdoğan'la kesin olarak akrabasınız. Bilinen en yakın ortak akrabamız 200.000 yıl önce yaşayan bir kadıncağızdı, Doğu Afrika'da yaşıyordu ve hayatı zorluklarla geçti. Ona akılda kalsın diye Havva diyoruz. Anneannemiz Havva yalnız bir kadın değildi, o dönem onunla birlikte yaşayan başka kadınlar da vardı. Ancak onların soyları kesintiye uğrarken, bu kadıncağızın soyu kesintisiz bir şekilde devam etti. Mitokondriyal DNA araştırmaları gösteriyor ki, bütün insanların ana tarafından aldığı Mitokondriyal DNA'lar ortak, hepsi 200.000 yıl önce yaşamış tek bir kadından gelme ve o kadıncağız da hepimizin ortak anneannesi. Evet Sokrates, Fatih Sultan Mehmet, Barack Obama ve Ajdar'la akrabayız. (bkz: Mitochondrial Eve)
4. Afrika Dışında Yaşayan Bütün İnsanlar 200 Kişilik Bir Kabileye Mensup
Modern İnsan (Homo Sapiens) ilk kez Afrika'da ortaya çıktı. Afrika'da yapılan genetik çalışmalar gösteriyor ki, bugün yaşayan bütün Afrikalılar da genetik olarak o devirlerde ortaya çıkan 14 büyük kabileden birine mensup. Üstelik bu ailelerin en eskisi Angola ve Namibya arasındaki sahil sınırında yaşamış. Ancak Afrika dışında yaşayan bütün insanlar tek bir kabileye mensup. 70.000 yıl önce deniz seviyesinin düşmesinden faydalanarak Orta Doğu'ya göç eden 200 kişilik bu kabile çoğalarak önce Mezopotamyaya, sonra Avrupa ve Asya'ya yayıldı. Bering Boğazı'nı geçip Amerika'ya da ulaşan bu kabilenin çocukları bizim dedelerimiz, elleri emek kokan ninelerimiz. (bkz: African tribe populated rest of the world)
5. Hobbit ve Golyat Vardı
Hobbit ve Golyat vardı ancak ne Hobbit'ler Tolkien'in anlattığı kadar tatlı yaratıklardı, ne de Golyatlar ortalıkta terör estiriyordu. Hobbit adıyla bilinen Homo Floresiensis bugünkü Endonezya'nın Flores adalarında 2003 yılında bulunan bir fosille karşımıza çıktı. 1 metre 10 santim boyundaki bu arkadaş ve akrabaları 94 bin yılla 13 bin yıl arasında yaşadılar. Taştan aletler yapan bu zeki akrabalarımız, iyi de avcılardı. Tarım toplumunu göremeden öldüler. Golyat ise Homo Heidelbergensis adıyla biliniyor. Hobbitlerden çok önce dünya üstünde gezinen bu devasa akrabalarımız, 1 milyon 300 bin önce yaşayıp, 200 bin yıl kadar önce, Homo Sapiens'in dünya üzerindeki mutlak hakimiyetinin başlangıcında yer yüzünden çekildiler. Yapılan araştırmalara göre Homo Heidelbergensis'in Güney Afrika'da yaşayan üyeleri ortalama 2 metre 13 santimlik bir boya sahipti, dönemine göre gelişmiş bir kültürleri vardı ve NBA gibi bir basketbol ligi olsa, ortalığın tozunu atabilirlerdi. Yazık ki, 199 bin 932 yılla bu fırsatı kaçırdılar.