Dünyada Borsaların Çöküşü BİST'i Teğet mi Geçti? Dolar Aynı, Altın Haftalar Sonra Sahnede
Dünyada yükselen enflasyon, küresel piyasalarda ekonomilerde oluşabilecek durgunluk endişelerini artırırken, ABD borsalarında başlayan sert düşüşler dünyaya yayıldı. Altın uzun zaman sonra haftayı yükselişle tamamlamaya hazırlanıyor. Dünyadaki çöküş dalgası, dün 19 Mayıs Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı nedeniyle işlem görmeyen Borsa İstanbul'u açılışta sınırlı etkilerken, günün ilk yarısında pozitif seyrin sürdüğü görülen endekste günün ikinci yarısı negatif geçti. Dolarda ise bugün yükseliş yeniden 16 sınırına dayanırken, günün ikinci yarısında TL kazançlarını geri verdi.
Endeks, güne düşüşle başladı, sonrasında pozitif seyre geçerken günü ekside tamamladı
Borsa İstanbul dün, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı nedeniyle kapalı olurken, BIST 100 endeksi çarşamba gününü yüzde 0,05 oranında değer kaybıyla 2.393,61 puandan tamamlamıştı.
Uzmanlar, küresel ekonominin enflasyon baskısı altında olduğuna dikkat çekerken, merkez bankaları tarafından gelecek güçlü faiz artışlarının ekonomide neden olabileceği resesyon riski ile büyümeye vuracağı darbenin gündemde ilk sıralarda fiyatlandığını belirtiyor. Yatırımcılar tarafında riskten kaçış, varlık fiyatlamalarında görülürken, güvenli limanlarda altın yerine dolar öne çıkıyor. Endişe ve korku fiyatlamalarının yükselmesi de oynaklığın süreceğine işaret ediyor.
Teknik olarak ise endekste düşüşlerde 2.350 seviyesine dikkat çekerken, yükseliş yönündeki hareketlerde de 2.470 puan direnç konumunda bulunuyor.
BIST 100 endeksi haftanın son işlem gününe yüzde 0,16 oranında 3,90 puan düşüşle 2.389,71 puandan başlarken, açılış sonrası gelen alımlar ile pozitif tarafa geçti.
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi günü yüzde 0,89 oranında 21,27 puan düşüşle 2.372,35 puandan tamamlarken, işlem hacmi 35,4 milyar TL olarak gerçekleşti.
Enflasyondaki yükseliş, tüm dünyada alım gücünü düşürürken, bu konuda endişeler daha kötüyü düşündürüyor.
ABD'de dünyanın en büyük perakende firması olan Walmart bilançosu sonrası Target bilançosu da, artan maliyet baskıları ile tüketici talebindeki düşüşe dikkat çekti. Fed'in faiz artırımlarının ivme kazanacağı endişeleri de resesyona riskini akıllardan çıkarmıyor. Bu da borsalara satışların hızlanarak ve güvenli liman görülen varlıkların yükselişe neden oluyor.
ABD borsası, dün değer kaybederken, bugün yükselişle güne başladı. Dow Jones yüzde 0,69, S&P 500 yüzde 0,92 ve Nasdaq da yüzde 1,07 oranında yükselişle güne başladı.
Avrupa tarafında, Rusya-Ukrayna savaşı sürerken, etkileri de sürüyor. Avrupa borsalarında da dün sert düşüşler görülürken, İngiltere'de FTSE 100 yüzde 1,82, Almanya'da DAX 30 yüzde 0,90 ve Fransa'da CAC 40 yüzde 1,26 oranında düştü.
Asya'da ise Çin'in sıfır vaka politikası 2020'den bu yana en sert karantina önlemlerini yaşatmaya devam ederken, dünya tedarik zinciri de bu durumdan olumsuz etkilenmeye devam ediyor. Dün ABD ve Avrupa'daki düşüşlerden etkilenen Asya borsaları bugüne pozitif başlarken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,3, Japonya'da Nikkei 225 yüzde 1,2 ve Hong Kong'da Hang Seng yüzde 2,2 oranında yükseliş kaydetti.
Dolar, yükseliş baskısını sürdürüyor
Dolar/TL'de dün yurt içi piyasalar kapalı olurken, uluslararası piyasalarda yüzde 0,4 oranında düşüşle 15,8824'ten günü tamamlarken, bugün güne başlarken bankalararası piyasada 15,9550'den, serbest piyasada da 15,95 seviyesinden işlem gördü. Euro/TL ise 16,88 seviyesinden karşılık buldu.
Dünyada yakında izlenen Dolar endeksi, dün yüzde 0,9 oranında değer kaybederek, 102,9 ile son iki haftanın en düşük seviyesinden kapandı. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ise dün yüzde 2,78 ile son 3 haftanın en düşük seviyesini görerek, bugün yüzde 2,84 oranında denge arayışında.
Euro/dolar paritesi yeniden 1,06 seviyesinin üzerine çıkarak iki haftadan bu yana en yüksek seviyesini görürken, İsviçre Merkez Bankası tarafında gelen enflasyondaki yükselişin sürmesi halinde harekete geçecekleri söylemi dolar/İsviçre frangı paritesinin düşüşün hızlandırarak, 0,97'nin altına itti.
Asya'da yakından izlenen Çin Merkez Bankası (PBoC) bugün sürpriz bir şekilde 5 yıllık kredi faiz oranını yüzde 4,60'tan yüzde 4,45'e indirirken, 1 yıllık kredi referans faiz oranını ise yüzde 3,70 seviyesinde korudu. Banka son olarak 20 Ocak tarihinde 5 baz puanlık faiz indirimine gitmişti.
Gün sonunda dolar 16 sınırından uzaklaşırken, 15,90'nın altına sarktı. Euro ise TL karşısında düne göre gerileyerek, 16,80 seviyesinin altına geriledi. Euro/dolar paritesi de 1,055 seviyesinden karşılık buldu.
Altın yeniden hareketleniyor mu?
Altın tarafında dünyada güvenli liman algısı bir yandan sürerken, diğer yandan dolar baskısı sürüyor. Dünyada büyüme ve enflasyona endişeleri artarken, dolar ile olan çekişmede son beş hafta içinde 1.811 seviyesinden başladığı bu haftayı yükselişle tamamlama hazırlığı yapıyor.
Küresel borsalarda yaklaşık iki aydır süren düşüş eğilimi ile Çin’de merkez bankasından gelen sürpriz hamle piyasaları destekliyor.
Sabah saatlerinde ons altın 1.849 dolara kadar yükselirken, gram altın da 947 liradan işlem gördü. Gün sonunda ise ons altın 1.840 dolar seviyesine gerilerken, gram altın 941 liraya geriledi.
Petrol fiyatları, talep endişeleri ile düşüşte
Ham petrol, dünyanın en büyük ikinci tüketicisi ve en büyük ithalatçısı olan Çin'de Covid-19 karantinalarının devam etmesiyle oluşan talep konusundaki endişelerin sürmesiyle bugün aşağı yönlü hareket ediyor.
Brent ham Kuzey Denizi petrolü Temmuz ayı vadeli kontrat Ice Futures’ta bugün en son 0,58 USD düşüşle 111,46 USD/varil seviyesinden işlem gördü. Muadili Batı Teksas (West Texas Intermediate-WTI) petrolü Temmuz kontratı ise 0,51 USD azalışla 109,38 USD/varil seviyesinden işlem gördü.
Phillip Nova analisti Avtar Sandu paylaştığı bir notta, “Çin'in sıfır-Covid politikası talebi tartmaya devam ederken fiyatlar düştü. Durgunluk beklentileri ve kasvetli Çin talebi, fiyatlardaki yükselişi sınırlamaya devam edecek.” ifadelerini kullanıyor.
Petrol piyasası, Çin'in Covid kaynaklı kısıtlamaları, ABD ve Avrupa'nın bazı bölgelerinde, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşıyla yükselen enflasyon ve faiz artırımlarının küresel talebi azaltacağı endişeleriyle baskı altında kalmaya devam ediyor.
Sandu, “Avrupa Birliği'nin tam ambargosu, başta Macaristan olmak üzere bazı AB üyelerinden gelen güçlü muhalefetin ham petrol üzerinde daha fazla baskı oluşturması nedeniyle ivmesini de kaybetti' yorumunu paylaşıyor.
ABD ve İngiltere, Rus petrolünü yasakladığını duyurmuştu ve Almanya da dahil olmak üzere, bireysel olarak bazı AB üyeleri bu yıl Rus yakıtına olan bağımlılıklarını kesmeyi planlıyor. Ancak Rusya'nın petrol ve ürün ithalatının yaklaşık dörtte birini sağladığı AB bir bütün olarak, Rus ham petrol ithalatına önerilen bir ambargo konusunda üye devletlerden oybirliğiyle onay alamadı.
ING Bank analistleri ise paylaştıkları bir notta, “AB'nin Rusya'nın petrol yasağı üzerinde anlaşmaya varamamasıyla bir hafta daha geçecek gibi görünüyor. Bir anlaşmaya varılması beklenenden daha uzun sürse de üye devletlerin sonunda bir anlaşmaya varacağına inanıyoruz. Resmi bir petrol yasağı olmasa bile, bireysel yaptırım, Rusya'nın AB'ye petrol akışını zaten etkileyecektir.' şeklinde ifadeler kullanıyor.
Brent petrol varili gün sonunda yüzde 0,17 oranında gerileyerek 111,85 dolardan işlem gördü.
Yorum Yazın