Dolarda Yeni Yükseliş Öngörüsü: Morgan Stanley'den Barclays'e Uzmanlar Seçim Sonrası Ekonomide Ne Bekliyor?
Seçimlerin sonuçlanmasıyla piyasalarda sis bulutu dağıldı. Seçim öncesinde öngörüler dolar/TL'de yükselişten yana olurken, bunun siyasi tarafının olmadığı çok vurgulanmıştı. Ancak yine de taraflara göre dengelerin değişebileceği, politikalara bağlı olduğundan özelikle dikkat çekmişti. Seçimlerin bitmesiyle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptığı balkon konuşmasında 'faizlerin' düşük kalacağı anlaşılırken, dolar/TL için yeni öngörüler her yanı sardı. Kabine'deki gelişmeler odakta olsa da yerli ve yabancı ekonomistler nasıl bir değerlendirme yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın düşük faiz politikasına devam etmesi halinde TL'de yüzde 29 oranında değer kaybetme riski öngörüldü.
Aralarında Hande Küçük ve Alina Slyusarchuk'un bulunduğu Morgan Stanley analistleri, dün seçim sonrası yayımladıkları notta TL'nin dolar karşısında beklenenden daha önce 26'ya ulaşabileceğini ve politikalarda bir değişiklik olmaksızın yıl sonuna kadar 28'e yaklaşabileceğini belirtti.
Bloomberg'in derlemesinde, göstergelere de yer verildi. Dolar/TL, seçim öncesi cuma günü 19,97'den kapanmıştı. 2013'ten bu yana Türk hisse senetleri ve tahvillerinde toplam yabancı oranı yaklaşık 130 milyar dolar yani yüzde 85 oranında azaldı.
Erdoğan'ın düşük faiz politikasını "alışılmışın dışında" niteleyen kurumlar, sık sık getirilen yeni önlemlerle birlikte öngörülemeyen geçici düzenlemeler ve müdahalelerle geri adım atılması şeklinde bir karışım olarak değerlendiriyor
Analiz notunda, Türkiye’nin yüksek dış finansman ihtiyacının, makro risklerin sürmesine neden olacağı, 'mevcut makro politika çerçevesi değişmedikçe' küresel şoklara (emtia, enerji fiyatları, Fed faiz artırımları gibi) açık olmayı, 'bölgesel ortaklardan gelen döviz girişlerinin' kullanılabilirliğine karşı da artan bir hassasiyet oluşacağı ifadeleri dikkat çekti.
İngiltere merkezli Barclays'den analist Ercan Ergüzel, mevcutta yüzde 8,5 olan TCMB politika faizinin sene sonuna kadar yüzde 36'ya yükseltilmesini beklediğini söyledi.
Londra merkezli danışmanlık firması Teneo Intelligence'dan Wolfango Piccoli, seçim sonucu sonrası Erdoğan'ın ekonomide 'tam bir ortodoks yaklaşımı' benimsemesinin olası olmadığını ancak Mart 2024'te yapılacak yerel seçimlerden önce bazı düzenlemeler yapmak zorunda olacağını söyledi.
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's de "Türkiye'de seçim sonrası ortodoks olmayan politikalar kur ve dış finansman üzerinde baskıyı artıracak" açıklaması yaptı.
Yurt dışındaki uzmanlar Türkiye'nin "alışılmışın dışında para ve ekonomi politikasında" değişiklik öngörmüyor.
CNBC değerlendirmesinde, Erdoğan'ın seçimlerde zaferini garantilemesiyle, TL, dolar karşısında değer kaybettiği belirtildi.
TL, son beş yılda dolar karşısında yaklaşık yüzde 77 değer kaybetti.
Koç Üniversitesi Ekonomi bölümünden Prof. Dr. Selva Demiralp, olası krizden çıkmanın yolunu, piyasa katılımcılarının, muhalefetin vaat ettiği ortodoks politikalar olarak gördüğünü belirtti.
MarketVector CEO'su Steven Schoenfeld, “Zamansız düşük faiz politikası nedeniyle TL değer kaybetmeye devam ederse, enflasyon yeniden yükselir, yerel yatırımcıların da Türk hisse senetlerine yöneliminin tekrarını görebiliriz. Bu da piyasayı 2022'deki gibi keskin şekilde yükseltir' dedi.
BlueBay Asset Management Kıdemli Stratejisti Timothy Ash, "Mevcut düzen sürdürülebilir değil" derken, "Sınırlı döviz rezervleri ve büyük ölçüde negatif reel faiz oranları ile lira üzerindeki baskı ağır" diye devam etti.
ABD'li büyük banka Wells Fargo'nun Gelişmekte Olan Piyasalar Ekonomisti ve Döviz Stratejisti Brendan McKenna, "Erdoğan'ın seçimden sonra görevi sürdürmesinin bir sonucu olarak Türk Lirası hakkında oldukça karamsar bir görüşe sahibiz" dedi.
McKenna, liranın ikinci çeyreğin sonunda dolar karşısında 23'e ve ardından gelecek yıl 25'e kadar yeni bir rekor seviyeye ulaşacağını tahmin ediyor. Tüm senaryodaki 'tek umut ışığı'nın, TCMB'nin Orta Doğu ve Çin'den swap anlaşmaları olabileceğini kaydederek, 'Eğer swap anlaşmaları olursa muhtemelen rezervlerde artış, belki merkez bankası döviz müdahalesinde bir miktar destek olabilir' diye ekledi.
Erdoğan'ın cuma günü açıklaması beklenen Kabine'sinde ekonomi yönetimi merak ediliyor.
Bloomberg'in aktardığına göre, Wall Street analistleri TL'de giderek zayıflama öngörürken, Dubai'den Tellimer stratejisti Hasnain Malik, 'Erdoğan'ın kazanması hiçbir yabancı yatırımcı için rahatlık sunmuyor. Çok yüksek enflasyon, çok düşük faiz oranları ve net döviz rezervlerinin olmamasıyla, tüm varlıkları etkileyen sancılı bir kriz yolda olabilir” dedi.
Strateji Portföy'ün yöneticisi Burak Çetinçeker, "Mevcut ekonomi modelinin işlemediği açık" derken, “Erdoğan da muhtemelen bunun farkındadır ve yakın gelecekte ortodoks bir politikaya mütevazi bir geçiş olması muhtemeldir, çünkü aksi takdirde sürdürülebilir olmayacaktır. Buna yönelik herhangi bir sinyal piyasa tarafından memnuniyetle karşılanacaktır” ifadelerini kullandı.
Londra'daki Abrdn yatırım direktörü Viktor Szabo, 'En azından döviz rezervlerinin tükenmesini önlemek için bazı düzeltmeler yapılmalı' derken, 'Politika duyuruları beklenecek çünkü mevcut 'heterodoks' politikalar sürdürülemez” dedi.
Mevcut politikalardaki herhangi bir revizyonun ilk işaretleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Merkez Bankası dahil olmak üzere kilit ekonomik pozisyonlara atamalarla gelebilir.
Mevcut bakanların tamamı Meclis'e milletvekili olarak girerken, Kabine'de bakan olmaları halinde Meclis'te koltuk azalacak.
Seçim sonuçlarına dair açıklama yapan İbrahim Kalın, Kabine ve Mehmet Şimşek sorusuna, "Önümüzdeki günlerde daha da şekillenir. Kabine de olur olmaz ama Mehmet Bey bizim ekonomi politikalarımıza katkı vermeye devam edecek" dedi.
Şimşek, seçim sonuçları netleşince bir tebrik mesajı paylaşmıştı. Ne dersiniz? Ekonominin derdine deva olmaya Şimşek, tek başına yetebilir mi? Yorumlarda buluşalım.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
Yorum Yazın
Yeri çok sık geldiği için yazıyoruz. Nureddin Nebati, “Türk Lirası en düşük durumda, daha ineceği bir yer yok, vatandaş rahat olsun” dediğinde TL 14,80'di. :)
Dolar 50 lira oldu diye vadanımızı satacak değeliz
sen satmazsında araplar gelip alır yapıcak birşey yok.
lira üzerinde baskı demek bira üzerindeki baskı demektir.. lanet gitsin hepinize..