Time Dergisine Kapak Olmuş 10 Türk
Time dergisine kapak olmak, hele dergi tarafından yılın kişisi seçilmek prestij meselesidir. Türkiye'de de bir kişi için Time dergisi tarafın dan kapağa taşınmış olmak önem arz eder. Kuruluşundan bu yana Time dergisi 10 Türk'e kapağında yer vermiş, işte kronolojik olarak o kişiler.
1. Mustafa Kemal Atatürk - 24 Mart 1923
Atatürk iki defa Time'ın kapağında kendine yer buldu. İlki 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ile tüm dünyada ses getirmesiyle oldu. Time dergisi onu şöyle tanıtmıştı: “Mustafa Kemal Paşa; ‘Türk nerede kendisinin efendisidir?’ deyimine, her zamanki ‘cehennemde’ yanıtının yerine, ‘Türkiye’de yanıtını vererek bu sözün aksini ispat etti. O hiç şüphesiz modern tarihin en büyük isimlerinden biridir. Ve şimdi Türkiye’nin kazandıklarına sahip çıkmaya azimli olarak Batı’nın gizli güçlerine karşı duruyor.”
2. Mustafa Kemal Atatürk - 21 Şubat 1927
Atatürk ikinci defa Time kapağına, genç ve dinamik Türkiye cumhuriyeti henüz 4'üncü yılında %8,5'lara varan muhteşem bir büyüme yakaladığında çıktı. Balkanlar ve Ortadoğu'da büyük bir güç olarak ortaya çıkan Türkiye, Atatürk ilke ve inkılapları ile yeniden dünya kamuoyunun gündemine oturacaktı. Avrupa'da yavaş yavaş totaliter rejimlerin türemeye başladığı bir ortamda Türkiye'nin demokrat ve cumhuriyetçi adımlar atması, tüm dünyayı şaşırtıyordu. Bütün bu gelişmeler Atatük'ü, 4 yıl aradan sonra yeniden Time'ın kapağına taşıyordu.
3. İsmet İnönü - 19 Mayıs 1941
Kurtuluş Savaşı'nın 22. yıldönümünde Time kapak seçimini yine bir Türk'ten yana kullandı; İsmet İnönü. Nazi ordularının Fransa'yı ve Balkanlar'ı ilhak edip namlularını Rusya ve Türkiye'ye doğrulttukları bir ortamda Time'ın kapağını süsleyen İsmet İnönü, aslında Alman ordularının yeni hedefi olarak lânse edilmişti. Haksız da sayılmazlardı; zira tüm Türkiye'de seferberik ilan edilmiş, Alman işgaline karşı hazırlıklar başlamıştı. Ancak bir ay sonra 3 milyon askerden müteşekkil Alman ordusunun Sovyetlere saldırması, hem Time'ın öngörüsünü hem de Türk halkının endişelerini boşa çıkaracaktı. Derginin kapağında Turancı politikalara karşı “Allah’a çok şükür sağırım” sözleri yer aldı.
4. Şükrü Saracoğlu - 12 Haziran 1943
Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlarından olan Saracoğlu'nun kapak olmasındaki en büyük etken, Türkiye'nin dönemin süper güçlerinden birinin (ABD-SSCB-Nazi Almanyası) yanında olmasının bölgeye getireceği yeni düzenin önemi idi. Türkiye, 2. Dünya Savaşı'nda iyiden iyiye geri çekilmeye başlayan Almanlara mı, Pearl Harbour'da ağır darbe yiyen ABD'ye mi, yoksa Berlin'e doğru ilerlemeye başlamış SSCB'ye mi sadık olacaktı? İşte bu önemli karar; dönemin başbakanı Şükrü Saracoğlu tarafından verilecekti. Time, başbakanı şöyle anlatıyordu: “Saraçoğlu, ABD’nin siyasi arenasında kendine kolayca yer bulacaktır. ABD’yi, Amerikalıları, Amerikan otomobillerini, sigaralarını, filmlerini, hükümetini seviyor. Avrupalı liderlerin aksine ulaşılabilir, resmi değil, kalpten ve dolaysız.”
5. Adnan Menderes - 3 Şubat 1958
Adnan Menderes Türkiye’yi IMF ve NATO’ya sokmasının ardından “Türkiye’nin başbakanı” başlığıyla kapak oldu. Ancak seçimlerin ardından ekonomi ile beraber siyasal yaşamında krize girmesi, Time Dergisinin gözünden kaçmayacaktı. Time Menderes’i şöyle anlatmıştı: “İyi ya da kötü Türkiye’nin bugünkü şeklini Adnan Menderes verdi. Ancak görev başında olduğu her yıl, Menderes daha otokratik, eleştiriye daha hassas oldu. Politikalarını sorgulayan herkese öfkeyle çıkışarak basını ve muhalefet partilerini baskıcı yasalar ile hapsetti.”
6. Kenan Evren - 29 Eylül 1980
Time'ın, 29 Eylül 1980 tarihli Avrupa, Asya ve Güney Pasifik baskısının kapağında Kenan Evren'in fotoğrafı bulunuyordu. 'Türkiye'yi bir arada tutuyor' başlıklı sekiz sayfalık kapak yazısında, Türkiye'nin darbeye gidiş süreci ve Kenan Evren anlatılmıştı. Ancak Time dergisi bilinmeyen bir sebepten ötürü bu kapağı arşivinden çıkarttı. Dergiyi şahsi arşivinde saklayan bir Türk sayesinde gerçekliği ispatlandı.
7. Mehmet Ali Ağca - 9 Ocak 1984
Papa suikastının ardından tüm dünyanın gündemini oluşturan Mehmet Ali Ağca, Time'a kapak olan 4. Türk oluyordu. 'Neden Bağışladı?' başlığı ile basılan 9 Ocak 1984 tarihli Time Dergisi, Papa'nın Ağca'yı affetmesinin nedenlerini bulmaya çalışmıştı.
8. Naim Süleymanoğlu - 3 Ocak 1988
'Cep herkülü' lâkâplı Naim Süleymanoğlu, 1996'ya kadar neredeyse her girdiği organizasyonda madalyaları toplamış, dünya rekorlarını kırmıştı. Seul Olimpiyatları’nda gösterdiği üstün başarı “Herkes kazanıyor” başlığıyla Time’a kapak olmuştu. Naim Süleymanoğlu, dönemin ABD başkanı Reagan ile de 1 saate yakın görüşmüştü.
9. Mine Karakaş - 15 Temmuz 2007
22 Temmuz seçimlerine bir hafta kala Time Dergisi'nde yayınlanan kapak, başta Türkiye olmak üzre birçok ülkede gündemi oluşturdu. Türkiye'de türban sorununu konu alan sayı, seçimlere bir hafta kala yayınlanması ile kafalarda soru işaretleri bıraktı. Karakaş dergiye türbanla üniversiteye alınmayınca ABD’de okuduğunu anlattı.
10. Mehmet Öz - 13 Haziran 2011
ABD'de 'sağlık gurusu' olarak ün kazanan, Amerikan Fox kanalında gündüz kuşağında yayınlanan 'Dr. Oz' isimli programıyla izlenme rekorları kıran doktor Mehmet Öz, dünyanın en saygın dergilerinden TIME'ye kapak olan 9'uncu Türk oldu. Haziran ayındaki kapakta, kalın bağırsağında polip tespit edilmesinin ardından kanser riskine karşı korkularını anlattı.
11. Recep Tayyip Erdoğan - 17 Kasım 2011
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, TIME derrgisine kapak olan 10., Atatürk, İsmet İnönü, Adnan Menderes, Şükrü Saracoğlu’nun ardından TIME’a kapak olan 5’inci lider oldu. TIME'ın Erdoğan için attığı manşet 'Erdoğan'ın Yolu' (Erdoğan's Way). Erdoğan'ın kendi doğru bildiği yolda gittiği vurgulanan haberde, Türkiye'nin bölgesinde Arap baharı için giderek güçlü bir model oluşturduğu belirtildi.