'Seçimden Sonra Dolar Yükselir mi?' Sorusu 'Seçime Kadar Dayanabilecek miyiz?' Şekline Dönüştü
Dolar/TL son günlerin en çok konuşulan konusu olurken, uzmanlar tabiri caizse bas bas bağırıyor. Aslında uzmanlara gerek yok 'look at the tabela' misali zaten dolar fiyatlamaları kendini gösteriyor. Hem bankaların uygulamaların 'açılan aralar', hem Kapalıçarşı'da olanlar gündemden düşmüyor, gözleri dolardan ayırmıyor. Kısaca 'Dolarda ne oldu, ne oluyor, ne olması bekleniyor?' anlatalım.
Dolar/TL, Türkiye'de önemli bir yatırım aracı olmasının yanında vatandaşlar için önemli de bir gösterge kabul ediliyor. Hatta dünyada birçok ülkede olduğu gibi enflasyondan korunmak için de bir araç sayılıyor.
2021 yılının Ekim-Aralık döneminde her gün hatta her an değişen dolar kurundaki oynaklık, KKM ile son ermişti. Uzmanlar tüm sorumluluğun KKM'de olmadığını söylerken, Merkez Bankası'nın kamu bankaları ve kurumları üzerinden yapılan 'arka kapı satışları' halen kabul edilmese de 'herkesin bildiği sır' olmaya devam ediyor.
14 Mayıs seçimleri yaklaşırken, rezervlerdeki düşüşle ve seçim sonrası iktidarın ya da ekonomi modelinin değişimi halinde dolar/TL yükselir mi sorusu yatırım kurumlarının raporlarına yansımıştı. Hepsi burada👇
Seçimden Sonra Dolar Hesapları Karışıyor: Düşer mi, Düşmez mi?
Ardından da gündeme bomba gibi düşen bir haberle karşılaştık. Sonrasında İletişim Başkanlığı, Merkez Bankası değil dese de BOTAŞ üzerinden olduğu iddia edilen, bazı yatırım kurumlarının da adı öne çıkan bir Kapalıçarşı dolar operasyonu yapıldığı haberi ortalığı karıştırdı.
Merkez Bankası'ndan bankalara alış-satış farkını açmaya yönelik verildiği iddia edilen talimatlar doğrultusunda banka uygulamalarında gün içinde fark 1 TL'yi geçti.
Rekor kıran cari açık, döviz arzı yani yurt dışından yatırım girişi olmaması nedeniyle, TCMB rezervlerinde de görülen düşüşlerle, seçim sonrasına yönelik söylemlerin de eklenmesi döviz talebini artırınca bunun önüne geçmek için tedbirler artıyor.
Ülke ekonomisinde son dönemin en önemli konusu kurlar olurken, fiziki döviz talebi artıyor. TL karşısında yükselen dolar ve euroda, bankalararası piyasa ile efektif döviz piyasası arasında da fark açılıyor.
Ekonomim'de Şebnem Turhan'ın aktardığına göre, efektif döviz piyasasında yabancı para hacmi düşerken, kur korumalı mevduat tarafı tarihi zirvesinde, net rezervler de 25 haftanın en düşüğünde. Ayrıca döviz mevduatında da düşüş var. Döviz piyasalarında birbirine zıt işlemler olmaya devam ederken, uzmanlar seçim belirsizliğinin yurtiçi talebi yükseltmeye devam etmesini bekliyor.
Döviz kurlarında makas (spread) bugün de açılmaya devam ederken, işlemlerin bu nedenle Kapalıçarşı'ya kaydığı da biliniyor.
Uzmanlar açılan farkın sürdürülebilir olmadığını bunun sonunda kriz yaratacağı konusunda uyarılarını sürdürüyor.
Kapalıçarşı'da Epistemolojik Kopan Dolar İçin Ekonomistler "Kriz" Dedi
Açılan farkın oluşturacağı krizi Arjantin'deki son duruma benzeten uzmanlardan Gelecek Partisi sözcüsü, ekonomist Serkan Özcan, iktidarın değişmemesi halinde doların 40 TL olabileceğini belirtti.
Arjantin'de neler olduğunu da burada anlattık.
"TL cinsi tasarrufu tercih edeni dövizin getirisine alıştırıyor, onun artık TL’de durmamasının yolunu açıyorsunuz."
Alaattin Aktaş da KKM'ye değinerek, yapılan üç düzenlemenin, hızlı gerilemeye engel olmasının amaçlandığını belirtiyor.
KKM'de düzenlemeler sonrası hızlı artış görüldüğü, ancak yapılanların 'Günü kurtarmaya' yönelik olduğunu vurguladı.
Liralaşma stratejisi altında olanların 'tam tersine dolarizasyonun dik alası' olduğunu da belirten Aktaş, 'TL tasarruf edenlerin kanına girilmesi' olarak yorumladı ve şu soruyu sordu:
Şimdi bütün bunların adı topluca 'liralaşma” oluyor, öyle mi!
"Bir dolar aşkıdır gidiyor ki sormayın."
Deneyimli ekonomi gazetecisi Şeref Oğuz da bir yandan ihracatçının, bir yandan da tasarrufçunun dolar talebine değinerek, Seçimden sonra artacak beklentisine ve seçime kadar tutulacağı tahminlerine dikkat çekiyor.
Şirketler döviz ihtiyacını bankalardan karşılayamadığını belirten Oğuz, Kapalıçarşı'nın da büyük bir döviz bürosu olduğunu söylüyor. Döviz hesaplarda da çözülme olmadığına vurgu yapan Oğuz, yastık altı ve kayıt dışının da arttığını belirtiyor ve soruyor:
Dolar nereye kadar tutulacak? Dövizi salacaklar mı?
Uluslararası Finans Enstitüsü'nden Robin Brooks, dahi yıllardır "fair value (adil değer)" söylemiyle savunduğu TL'yi dahi artık savunmadığı görüldü. Brooks da vadeli/spot farkına dikkat çekti.
Türkiye Merkez Bankası faiz indirimlerinin bir şekilde finansal koşulları rahatlattığı ve dolayısıyla büyümeyi artırdığı fikri kusurlu. Döviz vadeli işlemlerine fiyatlanan oran farkı, 20 yılın en yüksek seviyesinde. Bu kadar yüksek bir fark, Türkiye'nin temelde küresel sermaye akışlarından kopuk olduğu anlamına gelir...
Bankaların bir yandan efektif döviz toplama çabaları da durumun vahametini gözlere önüne seriyor.
Bu durumun sonunda yaratacağı duruma sürekli dikkat çeken uzmanlar,
Döviz bürolarından gelen görüntüler,
Açılan farklar herkesin gözü önünde gerçekleşmeye devam ediyor.
Dolarda seçim sonrası manzara da bu durumda uzmanları tedirgin etmeye devam ediyor.
Ekonomi yönetiminin dolardaki durum "yokmuş gibi" davranmaya devam etmesi, seçimlere yönelik bir hamle olarak piyasada yapısal sorunlar yaratmaya devam ediyor.
Siz ne dersiniz? Dolarda aslında korktuğumuz şeyler olmuyor mu? Belki de uyur uyanırız 6 ay sonra başka bir Türkiye olur?
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
Kur Makası Açılınca KKM Nasıl Zarar Etti?
Yorum Yazın