Savaş Dönecek Yine Bizi Vuracak: Faturası Netleşiyor!
Rusya-Ukrayna savaşı başladığından bu yana dünya ekonomisi için endişeler artarken, biz de içeride savaşa bırakmadan başlattığımız enflasyonun savaşla büyümesini izliyoruz!
Dünya zaten enflasyonla mücadele sürecine girmişken, savaşın ortalığı karıştırmasıyla nasıl bir kriz olacak tartışmasına başladı! Dünya krize girer de biz bundan geri kalır mıyız?
Yeni terimimiz: Slumpflasyon!
Rusya ve Batı arasında yaşanmasından endişe edilen olası bir enerji savaşı korkusu her geçen gün artarak hissediliyor. Sadece enerjide değil tedarik endişeleri nedeniyle tarımsal emtiadan, metallere kadar fiyatlar rekor kırmaya devam ediyor. Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, dünyada pandemi kaynaklı arz sıkıntıları nedeniyle başlayan enflasyon yükselişinin artarak devam edeceğini, dünya ticaretinin daralacağını, dolayısıyla bütün dünyada ekonomik büyümenin gerileyeceğini belirtti. Eğilmez, birçok ülkenin resesyona ya da slumpflasyona (enflasyon içinde küçülme) gireceğini söyledi.
Kötü haber: Enflasyon bitmiyor! Daha kötü haber: Küçülmeye gidebiliriz!
Ukrayna savaşının ekonomik etkilerini değerlendirdiği analizini paylaşan Eğilmez, Türkiye'nin de enflasyonlu büyümeden enflasyonlu küçülmeye (slumpflasyon) geçeceğini öngörüyor.
Savaşın Türkiye ekonomisine ilk darbeyi dolar kuru üzerinden vurduğunu belirten Eğilmez, Merkez Bankası'nın faizi düşük tutma ısrarıyla doların yükselmeye devam edeceğini, ithal girdi kullanımının fazlalığı nedeniyle fiyatların artacağını ve enflasyonun iyice hızlanacağını vurguladı. Dünyada büyüme gerileyeceği için ihracatın düşeceğini, ithalatın ise pahalanacağını belirterek, sonuç olarak cari açık yükseleceğine dikkat çekti.
Enflasyon ve faiz çekişmesinin sonucu ne?
Ekonomiyi canlı tutmak için yapılan vergi indirimlerinin ve kamu harcama artışlarının da bütçe açığı artacağını kaydeden Eğilmez, “Kurun yükselmesini önlemek için yapılan döviz satışları nedeniyle TCMB'nin swap hariç net döviz rezervleri ekside kalmaya devam edecek. Türkiye enflasyonlu büyümeden enflasyonlu küçülmeye (slumpflasyon) geçecek” dedi.
Merkez Bankası'nın politika faizini enflasyonun 40 puan altında tutma ısrarının olumsuz sonuçlarına işaret eden Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, “İlk olarak faizi artırmak yerine kur korumalı mevduat hesabını yürürlüğe koyarak oradan Hazine'ye büyük yük getiriliyor, ikinci olarak da kurun yükselmesini önlemek için Merkez Bankası'nın rezervlerini satarak ülkenin sigortası yok edilmiş oluyor” dedi.
Piyasalarda son durum ne?
Rusya'nın Ukrayna'yı işgal girişimi piyasaların yönünü belirlemeye devam ederken krize enerji alanında yapılan açıklamalar damga vuruyor. Dolar dün güne 14.4320 liradan başlarken 14.6596 liraya kadar yükseldi. Euro ise 15.6870 liradan başladığı günde 15.8752 lirayı test etti.
Enerji maliyetlerindeki rekor artış ekonomi politikalarına ilişkin endişeleri artırıyor. Petrol fiyatlarında yaşanan rekorlar ve dış ticaret dengesinde bozulmanın ülkeden daha fazla döviz çıkışı olarak yansıması bekleniyor. Tasarruf kaynaklı kura talep olmasa bile tüketim kaynaklı talebin kurda yükseliş eğiliminin devamına neden olabilir.
Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi ise (CDS) 700 baz puanı üzerine yükseldi. Borsada ise yukarı adım kuralı devam ediyor. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi dün günü yüzde 0.70 değer kazanarak 2.011 puandan tamamladı.
Savaşın kaybı ne kadar olacak?
Mahfi Eğilmez, Rusların yanı sıra Avrupalı turistlerin de gelmelerinde sıkıntılar yaşanabileceğini, böyle bir gelişmenin yaklaşık 15 milyar dolarlık bir döviz kaybı anlamına geleceğini söyledi. Eğilmez, petrol fiyatlarının ise mevcut düzeyde cari açığa bir yılda 15 milyar doların üzerinde ek yük yaratacağını hesapladı. Buna göre savaşın yaratacağı kayıp 30 milyar doları buluyor.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir...
Yorum Yazın
para basması gereken ülke sürünüyor inanamıyorum yetkiyi bana verin bakın neler oluyor sadece turizm den yıllık 80 90 milyar dolar net giriş