Piyasalarda Belirsizlik Sürüyor: Seçim Sonrası Ekonomide Beklentiler Şekillenirken Dolar Güncelleniyor!
Hafta bitimine dek açıklanması beklenen ekonomi yönetimi merakla beklenirken, ana merak konusu ise atanan yönetimin ne kadar yetkiye sahip olacağına dair gelişiyor. Mehmet Şimşek ismi heyecanlandırsa da Naci Ağbal'ın görevden alınması sonrası piyasalar, 'yoğurdu üfleyerek yiyor.' Ekonomide uzun süredir ötelenen sorunlar hükümetin önünde birikirken, bu sorunların yerel seçimlere dek ötelenmeye devam edip etmeyeceği de ayrı bir soru olarak duruyor. Soru ve sorunlar yumağı giderek büyürken, yerli ve yabancı uzmanlar işin içinden çıkmaya çalışıyor. Gelin birlikte bakalım.
S&P'ye göre yeni kurulacak ekonomi kadrolarının işi çok.
Ekonomim'den Elif Karaca'ya konuşan kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's'un EMEA Ülke Notları Direktörü Frank Gill, yeni ekonomi yönetiminin çözmesi gereken sorunların başında 'kontrolden çıkan enflasyon' derken, yüksek cari açık ve döviz rezervlerinin zayıflığını vurguladı.
Övünülen büyümenin de 'mevcut dengesizliklerle' sürdürülebilir olmadığını belirtti. Döviz girişinin de yaz mevsimiyle artabileceğini ancak yeterli olmayacağını söyledi.
Gill, mali açıdan harcamaların kısılmasının yerel seçimler sonrasına bırakılabileceğine dair de konuştu.
Commerzbank, dolar/TL'de yükseliş beklentisini de yükseltti.
BloombergHT'nin aktardığına göre, Commerzbank Kıdemli Gelişen Piyasalar Ekonomisti Tatha Ghose, Erdoğan’ın seçimi kazanması sonrası, 'artık bir belirsizlik kalmadığını' söylerken, döviz piyasasında 'beklemek' için bir neden olmadığını belirtti.
Seçim sonuçlarının Erdoğan’a mevcut politikaları sürdürme yetkisi verdiğini söyleyen Ghose, TL'de değer kaybının başlamasıyla, yeniden enflasyonda da yükseliş görülebileceğine dair uyardı.
2023 yıl sonu dolar/TL tahminini 20'den 25’e yükseltirken, 2024 yıl sonu beklentisini 30 olarak açıklayan ekonomist, olası Mehmet Şimşek ataması için de piyasaların yapılanları 'geçici' 'faiz artırımlarının TL'nin değer kaybında etkisiz kalabileceğini' belirtti.
Mehmet Şimşek de belirsizliğini koruyor.
Deneyimli ekonomi gazetecisi Şeref Oğuz, ekonomi yönetiminin iş dünyasında merak konusu olduğunu belirtti. Mehmet Şimşek konusunda da soru işaretlerinin halen çok fazla olduğunu belirtirken, normalleşmenin de kolay olmayacağını ancak iki şekilde çözüm olacağını anlatıyor:
Mehmet Şimşek'in 'elindeki politika araçlarını özgürce ve bağımsız yönetebilme imkânına sahip olması şart' derken, Erdoğan'ın müdahil olması halinde de Şimşek'in başarıya oluşamayacağını vurguluyor. Benzetme olarak da 'Davul Şimşek’te, tokmak Erdoğan’da olursa bu iş yürümez' ifadelerini kullanıyor.
İlk söylem ekonomi oldu ancak değişim olur mu?
Ekonomim'den Hüseyin Gökçe de ekonomide temel bir değişiklik olmayacağını aktarıyor.
Seçim öncesi hazırlanan 486 sayfalık beyanname analiz edilirken, fiyat istikrarı, enflasyonda düşüş, reel sektörün son dönemde sorunlu olan finansmana erişimi, yerli üretimin artırılması, cari açığın azaltılması taahhütleri görülüyor. Liralaşma vurgusu yapılırken, finans piyasalarında da güçlendirme programlanıyor. Faize değinilmiyor.
"Seçim bitti sırada geçim var"
Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, geride kalan seçimden sonra balkon konuşmasında öncelik verilen ekonomi ve tarım konularına değiniyor. Dünyada gıda enflasyonu en yüksek 10 ülke arasında olan Türkiye'nin, tarımda girdi fiyatlarındaki artış hızının yavaşlasa da çok yüksek olduğuna vurgu yapıyor.
Dövizdeki yükselişin de maliyetlerde yeniden yükseliş yaratacağı öngörülüyor.
Mevcut bakanın milletvekili seçilmesi nedeniyle 'büyük olasılıkla yeni bir Tarım ve Orman Bakanı' bekleniyor. 'Yeni bakan, yeni politika demek' diyen Yıldırım, tarım politikalarında da çok büyük değişiklikler beklenmediğini ancak çok fazla belirsizlik ve sorun olduğunu belirtiyor.
İktisatçı Dr. Fatih Özatay da son günlerde kendisine sorulan, “Ekonomide ani duruş (sudden stop) tehlikesi var mı hocam?” sorusunu bir hikayeyle cevaplıyor.
“Bir süre önce bindikleri otobüs stop etmiş; bazıları ‘mazot bitti herhalde’ diye koşturup farklı benzincilerden buldukları birkaç bidon mazot getirmişler; koymuşlar otobüsün deposuna. Az biraz gitmiş otobüs, sonra daha da keskin bir duruş. Meğer mazotun bitmesinin nedeni, delik depoymuş. Şehirlerarası yolda şimdi ne yapacağız diye hayıflanıp la havle çekerlerken, motordan yoğun biçimde duman çıktığını fark etmişler. Şu sıralarda, ehil bir tamirci buluruz umuduyla koca otobüsü yokuş yukarı ittirmeye çalışıyorlarmış.'
Meraklısına not: ‘Ani duruş’ kavramının ilk 1994’te Meksika üzerine bir akademik sunumda ortaya atıldığı söylenir. Bir ülkeye sermaye (dış borç) akışının aniden durması ve vaktiyle gelenin de çekip gitmesi. Ardından kur ve faiz sıçrıyor; şirketler zor durumda kalıyor. İşçi çıkarmalar, talep düşüşü, daralan ekonomi, daha da azalan istihdam... Kısır sarmal (spiral)
Son olarak Timothy Ash'in bitmesine daha saatler olan anketi göze çarpıyor: "Şimşek, Türkiye'nin yeni ekonomi gurusu olarak geri dönüp, sistemik bir ekonomik krizin önlenmesine yardımcı olabilecek mi?"
İkisine de evet diyenler ilk seçeneği işaretlerden, geri dönmeyecek diyenler son seçeneği işaretliyor. Ortada ve önce giden seçen ise "geri dönecek ancak krize çare olamayacak" diyenlerin oluyor. Siz ne dersiniz?
Bu içerikler de ilginizi çekebilir.
Yorum Yazın