Okuduktan Sonra Çok Şaşıracaksınız: Yer Çekiminin Babası Isaac Newton Hakkında Enteresan Bilgiler
Merhabalar. Çok yönlü bir bilim adamı olan İngiliz Isaac Newton, fizikçi, matematikçi, astronom, mucit, simyacı, teolog ve filozoftur. 1687'de yayımladığı Principia Mathematica kitabıyla klasik fizik mekaniğinin temelini oluşturmuştur. Ama biz onu daha çok başına elmanın düşmesiyle yer çekimini keşfetmesi olayından tanırız. Peki siz Isaac Newton'u ne kadar iyi tanıyorsunuz? Gelin hep birlikte görelim.
1. Mutsuz çocukluğu, ketum kişiliğinin şekillenmesine yardımcı oldu.
Newton, okuma yazma bilmeyen bir çiftçi olan babasının ölümünden birkaç ay sonra, 1642 yılının Noel'inde İngiltere'de doğdu. Newton üç yaşındayken annesi, üvey evlat istemeyen zengin bir din adamı olan Barnabas Smith ile evlendi. Newton'un annesi, küçük oğlunu büyükanne ve büyükbabasının bakımına bırakarak yeni kocasıyla başka bir köyde yaşamaya gitti. Annesi tarafından terk edilme deneyimi Newton'u yaraladı ve bu durum muhtemelen onun yalnız, güvensiz doğasını şekillendirmede büyük rol oynadı.
2. Newton'un annesi onun bir çiftçi olmasını istiyordu.
Newton, 12 yaşında Grantham'da bir okula kaydoldu ve okul evine çok uzak olduğu için bir eczacının evinde yatılı kaldı. Fakat 16 yaşındayken annesi tarafından okulu bırakması ve çiftçi olmak için Woolsthorpe Malikanesi'ne dönmesi emredildi. Newton bu işle ilgilenmiyordu ve tabii çiftçilikte başarısız oldu. Sonunda Newton'un annesi, oğlunun Grantham'daki eski müdürü tarafından Newton'un okula dönmesine izin vermesi için ikna edildi. Oradaki eğitimini tamamladıktan sonra Newton, 1661'de Cambridge Üniversitesi'ndeki Trinity College'a gitti ve çiftçiliği sonsuza dek geride bıraktı.
3. Kara Veba yanlışlıkla onun en ünlü keşiflerinden biri olan yer çekimi için zemin hazırladı.
1665'te İngiltere'de hıyarcıklı veba salgınının patlak vermesinin ardından Cambridge Üniversitesi kapılarını kapatarak Newton'u Woolsthorpe Malikanesi'ndeki evine dönmeye zorladı. Bir gün orada bahçede otururken ağaçtan düşen bir elma gördü ve sonunda ona evrensel çekim yasasını formüle etmesi için ilham verdi.
4. Cambridge'de bir profesör olduğunda derslerine katılan öğrencilerin sayısı oldukça azdı.
1669'da o zamanlar 26 yaşında olan Newton, dünyanın en eski üniversitelerinden biri olan ve kökenleri 1209'a dayanan Cambridge'de Lucasian matematik profesörü olarak atandı. Yaklaşık 30 yıl Cambridge'de kalmasına rağmen Newton öğrencilerine çok az ilgi gösterdi ve bu yüzden derslerine katılım çok azdı.
5. Newton Kraliyet Darphanesini yönetti ve kalpazanları idam ettirdi.
1696'da Newton, İngiltere'nin para birimini üretmekten sorumlu olan Kraliyet Darphanesi'nin müdürlüğüne atandı. Uzun süredir evi olan Cambridge'i terk etti ve ülkesinin başkentine, Londra Kulesi'nde darphanenin bulunduğu yere taşındı. Burada kalpazanları araştırmaya odaklandı ve sonuç olarak peşine düştüğü bir dizi kalpazanı darağacına gönderdi.
6. Simyaya ciddi bir ilgisi vardı.
En iyi bilinen bilimsel çabalarına ek olarak Newton yetişkin yaşamının büyük bir kısmını başka bir ilgi alanı olan simyanın peşinde koşarak geçirdi. Hedefleri arasında kurşun ve demir gibi sıradan metalleri altına çevirebileceği iddia edilen bir madde olan felsefe taşını bulmak da vardı. Simya deneyleri konusunda da oldukça ketumdu ve araştırmalarının çoğunu şifreli olarak kaydetti.
7. Bir laboratuvar yangınında 20 yıllık araştırmasını kaybetti.
Sir Isaac Newton'un simya çalışmalarının kapsamı belirsizliğini koruyor çünkü laboratuvarı yandığında yaklaşık 20 yıllık araştırmasını kaybetti. Popüler bir efsaneye göre laboratuvarda çıkan yangından Isaac Newton'un en sevdiği köpek Diamond sorumluydu. Bazı tarihçilere göre ise Newton'un hiç evcil hayvanı yoktu ve çıkan bir rüzgarın mumu devirmesi söz konusuydu.
8. Newton, parlamentoda görev yaptı ancak bu çok sessiz bir şekildeydi.
1689'dan 1690'a kadar Newton, Cambridge Üniversitesi'ni temsilen parlamento üyesiydi. Bu süre zarfında yasama organı, monarşinin gücünü sınırlayan ve parlamentonun haklarını ortaya koyan Haklar Bildirgesi'ni yasalaştırdı. Ancak Newton'un parlamentoya katkıları sınırlıydı. Parlamentoda sesini çıkardığı tek olay, bir mübaşirden hava soğuk olduğu için pencereyi kapatmasını istemesiydi.
Bonus: Isaac Newton hakkında bilinmeyenleri ele almamdaki asıl nedeni de burada ifşa edeyim:
9. Leibniz ile rekabet halindeydi.
Entelektüel rakipleri söz konusu olduğunda Newton kıskanç ve kinci biriydi. Düşman olduğu kişiler arasında Alman matematikçi ve filozof Gottfried Leibniz de vardı. İki adam, hesabı kimin icat ettiği konusunda şiddetli bir mücadeleye girdi. Newton, 1660'larda hesabın bir versiyonunu geliştirdi ancak o sırada çalışmalarını yayınlamadı. 1670'lerde Leibniz kendi kalkülüs versiyonunu formüle etti ve çalışmasını on yıl sonra yayınladı. Newton, Leibniz'i intihal yapmakla suçladı ve Newton'un yayınlanan çalışmasından çaldığını ima etti. Ancak bugün, Leibniz'in hesap sistemi daha yaygın olarak kullanılan sistemdir.
10. Isaac Newton günahlarının günlüğünü tuttu.
İçe dönük, gizli ve yalnız bir insan olan Isaac Newton, günlük tutarak günahlarını kaydederdi. İşlediği 57 günahın olduğu bir defteri vardı. Bu, onun yaşadığı hayal kırıklıklarını ortaya çıkarmasına yardımcı oluyordu. Bu günahlardan bazıları tanrıya olan bağlılığını sorgulaması, sürekli hava atması, bir pazar gecesi turta yapması ve kilisede elma yemesiydi.
11. Yer çekiminin üstadı Newton bir keresinde sinir krizi geçirdi.
En büyük beyinler bile akıl sağlığı sorunlarından muzdariptir. Isaac Newton, 1678'de Robert Hooke ile optik konusundaki anlaşmazlığından sonra sinir krizi geçirdi. 1693'te uykusuzluğuna bağladığı bir tane daha vardı. Bundan kısa bir süre sonra da bilimsel araştırma yapmayı bırakıp emekli oldu. Bazı araştırmacılar, sinir krizinin simyasal araştırması nedeniyle cıva zehirlenmesinin bir sonucu olabileceğini öne sürse de diğerleri bunu kronik depresyona bağladı.
12. Harika bir yatırımcı değildi.
Newton gerçekten parlak bir bilim adamı olmasına rağmen iyi bir yatırımcı değildi. 1710'larda, ilk günlerinde iyi kâr elde ettiği South Sea Company'de hisselere sahipti. Piyasanın kontrolden çıktığını hissettikten sonra 7.000 sterlin değerinde yatırımı hemen cebe indirdi. Hisse senetleri yükselmeye devam ettiği için çok daha yüksek bir fiyattan tekrar alım yaptı. Aylar sonra hisse senetleri düştü ve Newton'un parasının çoğunu kaybetmesine neden oldu. Güney Denizi Balonu olarak adlandırılan bu yanlış yatırım sonucu, Isaac Newton bugünün parasıyla milyonlarca dolar değerinde olan yaklaşık 20.000 £ kaybetti. Parlak bilim adamı bu olaydan sonra çileden çıktı ve şöyle dedi: 'Göksel nesnelerin hareketlerini hesaplayabilirim ancak insanların deliliğini hesaplayamadım.'
13. Isaac Newton bekâr olarak öldü.
Sir Isaac Newton hiç evlenmedi. Ayrıca hiç kimseyle çıkmadığına ve hayatını bilime adadığına inanılıyordu. Bunun yerine bilimsel icatlarından, üniversitedeki çalışmalarından ve parlamentodaki çalışmalarından servet biriktirdi.
14. Newton şövalye ilan edildi.
1705'te Newton, Kraliçe Anne tarafından şövalye ilan edildi. 1679'da annesinin ölümünden sonra mülkünü devralarak zengin olmuştu ve ayrıca iki büyük eser yayınlamıştı: Bunlar 'Principia' ve 'Opticks'tir. 1727 yılında 84 yaşında öldüğünde İngiliz hükümdarlarının yanı sıra Charles Darwin, Charles Dickens gibi kraliyet dışı önemli kişilerin gömüldüğü Westminster Abbey'e defnedildi.
15. Yer çekimi konusundaki çalışmalarına ilham veren elma ağacı hâla yaşıyor.
Newton'un efsanevi elma ağacı Woolsthorpe Malikanesi'ndeki çocukluk evinin yakınında durarak bugüne kadarki varlığını korudu. Günümüzde ağacın kurumaması ve elma üretmeye devam edebilmesi için büyük özen gösteriliyor.
Yorum Yazın