İşten Çıkarma Dalgası Sürüyor: Dünyada Hangi Şirketler Çalışan Sayısını Azaltıyor?
2022'de yükselen enflasyonla dünyada artan faizlerin ve maliyetlerin etkisiyle geçen 2023'te ekonomiler gözle görülür bir şekilde yavaşladı. Durgunluktan bahsedilmese de 'yumuşak iniş' olarak tabir edilen bir seviyede olduğumuzu uzmanlar iletiyor. Peki bu ortamda Türkiye'de de artan ve işveren gözüyle ilk maliyet kesintisinin yapılacağı alan olarak belirlenen işten çıkarmalarda, dünyada durum ne?
2022'de başlayan enflasyon dalgası 2023 yılında dünyayı sardı. Birçok ülkede faiz artışlarıyla bununla mücadeleye girişilirken, 2024 yılına yüksek faizler, düşmeye hazırlanan ancak henüz netleşmeyen enflasyonla işten çıkarma serisinin artması da öngörülüyor.
Dünya Çalışma Örgütü de 2024'te işsizlikte artış bekliyor.
Türkiye'de maaşları enflasyondan korumak için yapılan artışlarla emek yoğun sektörlerde ilk olarak işçi çıkarmayla maliyetlerin düşürülmesine yönelen şirketler olduğu biliniyor. Peki dünyada durum ne?
Küresel bankalar 2023 yılında 60 binden fazla kişiyi işten çıkardılar.
Küresel bankalar 2023 yılında 60 binden 'den fazla kişiyi işten çıkararak finansal krizden bu yana en ağır işten çıkarma yıllarından birini yaşadı ve pandemi sonrası işe alımların çoğu tersine döndü.
Financial Times'ın haberine göre, yatırım bankaları personel sayısını azaltarak kar marjlarını korumaya çalışmak zorunda kaldı. FT'nin hesaplamalarına göre, dünyanın en büyük yirmi bankası 2023 yılında en az 61.905 kişiyi işten çıkardı. Bu rakam, 2007-08 küresel mali krizi sırasında aynı kredi kuruluşları tarafından işten çıkarılan 140 binden fazla kişiyle karşılaştırılıyor.
Citigroup 5 bin, Morgan Stanley 4 bin 800, Bank of America 4 bin, Goldman Sachs 3 bin 200 ve JPMorgan Chase bin kişiyi işten çıkardı. Wall Street'in büyük bankaları 2023 yılında toplamda en az 30 bin personel çıkardılar.
2023 yılında başlayan işten çıkarmalarda, dev şirketler hem maliyet hem grevler gibi sebepler gösterdiler.
Credit Suisse işgücünün yaklaşık yüzde 13'ünü işten çıkarırken, iş dünyasının iletişim platformu olan Microsoft bünyesindeki LinkedIn, 2023'te ikinci kez çalışan sayısını azaltarak 500 kişiyi işten çıkarmayı planladı.
Nokia, 2023 3. çeyrekte net kârının düşmesi nedeniyle tasarruf sağlamak amacıyla binlerce kişiyi işten çıkarmayı öngören bir planı uygulamaya koydu. Nokia, 86 bin kişilik toplam işgücünden 9 bin ila 14 bin kişiyi işten çıkaracak.
İngiltere'de tarifli yemek paketi dağıtımcısı Goustos çalışanlarının yüzde 29'unu işten çıkardı.
Chainalysis'in yaklaşık 150 çalışanını ya da 900 kişilik personelinin yüzde 15'inden fazlasını işten çıkaracağını açıkladı.
Kanada'nın üçüncü büyük bankası Scotiabank, küresel işgücünün yaklaşık yüzde 3'ünü işten çıkaracağını duyurdu.
İsveçli otomobil parçaları üreticisi Autoliv, Haziran ayında duyurduğu küresel kesintilerin bir parçası olarak, Fransa'daki tesislerinde yaklaşık 220 çalışanı işten çıkarmayı ve 100 kişiyi de başka tesislere taşımayı planladığını bildirdi.
Çip tasarım girişimi SiFive personelinin yaklaşık %20'sini işten çıkardı
Chrysler'in ana şirketi Stellantis yaptığı açıklamada Michigan'da 525 işçiyi geçici olarak işten çıkardığını ve General Motors da Ohio'da Birleşik Otomobil İşçileri grevi nedeniyle 139 işçiyi işten çıkardığını duyurdu.
Fransız tren üreticisi Alstom da borcunu azaltmak ve karlılığı artırmak için 1.500 kişiyi işten çıkarmayı ve temettüyü kaldırmayı planladığını açıklamıştı.
Dünyanın en büyük deniz taşımacılığı şirketlerinden Maersk, sektörün durgun talep, düşük navlun oranları ve enflasyonist baskıdan oluşan yeni bir normali sebebiyle, maliyet tasarruflarını artırırken 10 binden fazla kişiyi işten çıkaracağını açıklamıştı.
Finlandiyalı rafineri ve biyoyakıt üreticisi Neste, küresel çapta 400 kişiyi işten çıkarmayı planlıyor.
2024 başlarken de işten çıkarmalar dev şirketlerle sürdü. Google tarafından yapılan açıklamada, farklı birimlerden yüzlerce kişinin çıkarıldığı belirtildi.
Google'ın açıklamasında, şirketin önceliklerine yatırım yapılacağı ve kurumsal değişiklikler yapılacağı belirtilirken, şirket 13 Eylül 2023'te işe alımda küçülmeye yönelik karar aldıklarını açıklamıştı.
Yine teknoloji şirketi Discord da personelinin yüzde 17'sini azaltmaya karar verdiğini açıkladı.
Dünyanın en büyük varlık yönetim şirketi BlackRock, varlık yönetimindeki hızlı değişimlerde kaynaklarını yeniden tahsis etmeye çalışırken yaklaşık 600 çalışanını ya da küresel işgücünün yaklaşık %3'ünü işten çıkaracağının açıkladı.
Ancak BlackRock açıklamasında farklı olan kısım, belirli bölümlerin genişletmesi ve işten çıkarmalara rağmen rağmen yıl sonuna kadar daha büyük bir kadroya sahip olmayı beklediklerini söylemeleri oldu.
İngiliz bankası Barclays, yöneticilerin maliyetleri düşürme ve bankanın karlılığını artırma yönündeki yeni çabalarının bir parçası 84 bin kişilik kadrosundan toplamda yaklaşık 5 bin kişinin işten çıkarıldığını açıkladı.
İşten çıkarmalarda asgari ücrette artış senaryosunun yüksek olması nedeniyle Türkiye'de de emek yoğun sektörler eylül-ekim döneminde harekete geçmişti. 2024 yılında hem ülkemizde hem de dünyada ekonomilerde işgücü azalmasının süreceği de öngörülüyor.
Yorum Yazın