Erdoğan'ın Muhalefeti Eleştirmek İçin Kullandığı "Ev Zencisi" Tabiri Nereden Geliyor?
Son zamanlarda internete getirilen kısıtlamalar ülkenin en büyük gündemi. Wattpad'den başlayan yasaklar zinciri önce Instagram'a ardından oyun platformu Roblox'a kadar uzandı. Hatta kamuoyu da engellenecek yeni mecranın ne olacağını konuşuyor. Söylentilere göre en yakın aday Çin menşeili TikTok. Erdoğan yasakları eleştirenleri 'ev zencisi' tabirini kullanarak eleştirdi. Peki bu deyim nereden geliyor?
Erdoğan geçtiğimiz günlerde muhalifleri şu sözlerle eleştirmişti...
'Sosyal medya platformlarının rezilliklerini eleştirmeyenler, estirdikleri faşizme laf etmeyenler, Türkiye'yi Batılılara şikayet sırasına giriyor. Özgürlükleri savunmak böyle olmaz. Bunun adı 'ev zenciliğidir. Batıdan çok batıcı, ev zencilerinin tek gayesi sahiplerine şirinlik yapmaktır.'
Ardından Cüneyt Özdemir gibi pek çok isim bu tartışmaya dahil oldu.
Peki ev zenciliği nedir?
ABD'de siyahilerin köle olarak kullanıldığı dönemde bu insanlar ikiye ayrılırdı. Field negro (tarla zencisi) ağır işlerde ve tarım alanlarında çalışırlardı, bir de house negro (ev zencisi) vardı. Bunlar da ev işlerinde mülk sahiplerinin evlerinde ve sahiplerinin yanlarında yaşar tarlada olanlara göre daha konforlu bir hayat sürerdi. Diğer kölelerden sorumlu olurlardı. Kısaca kölelik piramidindeki en üst basamaktı. Tarantino'nun 2021 yapılmlı Django filminde Samuel L. Jackson'ın döktürdüğü Stephen karakteri bu tanıma uyuyor.
Tabii bu tiplemenin en belirgin özelliği ise kraldan çok kralcı olması, kendisi gibi köle olan diğer siyahilere sahibinden daha fazla zulmetmesi gibi özelliklerdi.
İnsan hakları konusunda beyazlarla işbirliği yapanlara takılan benzer anlamda bir diğer tabir ise "Uncle Tom".
Harriet Beecher Stowe'un 1852 tarihli Uncle Tom's Cabin romanının baş karakteri olan Tom Amca da siyahilerin kendi içlerindeki işbirlikçileri için kullandığı bir tabir. Hatta aktivist yanıyla da bilinen Muhammed Ali kendisi gibi siyahi kökenli olan rakibi Frazier'ı kızdırmak için kullanmıştı.
Ev zencisi böyle bir deyimken bu tabire siyasi derinlik katan ise ABD'li aktivist Malcolm X oldu
Hatta ünlü müslüman aktivist bir konuşmasında siyahileri ikiye ayırdı;
“İki tür zenci var; eski tip ve yeni tip. Çoğunuz eski tipi bilirsiniz. Kölelik döneminde onun hakkında bir şeyler okuduğunuzda ona ‘Tom Amca’ deniyordu. O ev zencisiydi. Diğeri ise Tarla Zencisi. Ev zencisi genellikle efendisine yakın yaşardı. Onun gibi giyinirdi. Efendisinin ikinci el kıyafetlerini giyerdi. Efendisinin masaya bıraktığı yemeği yerdi. Ve efendisinin evinde yaşardı -muhtemelen bodrumda ya da çatı katında- ama yine de efendisinin evinde yaşıyordu. Bu yüzden ne zaman o ev zencisi kendini tanımlasa, efendisinin kendisini tanımladığı anlamda o da kendini özdeşleştirirdi. Efendisi, “Yemeğimiz iyi” dediğinde, ev zencisi “Evet, bol bol yemeğimiz var” derdi. “Biz” derdi, biz; bir sürü iyi yemeğimiz var Efendim!…
Ama sonra tarlada başka bir zenci vardı. Ev zencileri azınlıktaydı. Kitleler – tarla zencileri kitlelerdi. Onlar çoğunluktaydı. Efendi hastalandığında ölmesi için dua ettiler. Ve hatta yangın çıksa, bir rüzgar gelsin her yeri yaksın diye dua ederlerdi. Eğer birisi eve gelip evdeki zenciye, “hadi başkaldıralım, bizi ezmelerine müsaade etmeyelim”, dese Ev Zencisi, “Nereye gidelim? Patron olmadan ne yapabiliriz? Nerede yaşarız? Ne yeriz, ne içeriz?” diyerek buna şiddetle karşı çıkardı. Ama tarlaya gidip bir Tarla Zencisi’ne “Hadi gidelim” derseniz, nerede ve nasıl diye bile sormadan “hadi gidelim” derdi…”
Bu konuşmanın ardından ev zenciliği sadece ABD'deki siyahilere ait olmaktan çıkıp genel bir kavram olarak literatüre girdi.
Aynı tabir Jay Z'nin 2018 çıkışlı The Story of O.J. parçasında da kullanıldı.
Yorum Yazın
Kendisi hariç her hangi biri zenci diye örnekleme verse, ırkçı fetöcü terörist ilan eder
Kim yazıyorsa konuşmalarını artık benzetmeye gel yasakları eleştiren "ev zencisiymiş" 🤣🤣🤣
Hakaretin her türlüsü ona serbest ama gelin görün ki o makama yakismayan bir dil kullaniyor. Millet 2028 de en son cevabi verecek...Buraya kadar algiyla oldu... Devamını Gör
Algı derken? :D hangi algı?