Borsa İşlemlerinin Perde Arkası Hikayeleri: Uzmanlardan Yatırımcılara Uyarılar!
Finans alanında eğitim almış, çalışmış, vakit geçirmiş kişilerin piyasada önemsediği seviyeler vardır. Bu seviyeler, 'herkesin konuştuğu' seviyelerdir. Geçen yıl bunu yaşayan bir ülkede bu yıl tarih tekerrür ediyor. Gerçi hemen hemen yıllık periyotlar zaten önceki yıl da kriptolar vardı. Geçen yıl soruların başlığı 'ABD Doları'ydı. Sorular da 'ne olacak, daha gider mi, daha da yükselecek mi, alalım mı?' şeklinde sıralanıyordu. Bu yıl ne oldu? Başlık değişti! Dolar yerine Borsa'yı koyun ya da son ayların ünlü hisselerinden birini; değişen bir durum var mı? Yine müşteriyle temas kurmuş, işlem yapmış finans alanı uzmanlarının önemsediği bir diğer konu da 'yatırım tavsiyesi'dir. Bilirler ki bunu SPK düzenler! Twitter'da, Instagram'da 'şunu alın, bunu satın' denmez.
Gelin o halde uzmanlar son dönemin gelişmelerini, yukarıdaki bilgilerin ışığında nasıl yorumluyor bakalım.
Borsa İstanbul, 2022'yi hareketli geçiriyor.
2022 yılında Türkiye'nin ekonomik dengelerindeki hareketliliğin, gelecek beklentileriyle fiyatlanan Borsa'yı da hareketlendirmemesi beklenemezdi. Özellikle enflasyon sonrası ekonomi yönetiminin de aldığı kararlar ve tedbirler yatırım enstrümanlarında çeşitliliği getiri bazında daralttığından Borsa'ya pandemiyle başlayan ilgi artarak devam etti. Yabancı yatırımcıların da yapısal sorunlar ve ardından konjonktürel olarak çıkışının da tetiklenmesiyle adeta kendi kendimize kaldığımız Borsa İstanbul dikkat çekmeye devam ediyor.
Sadece endeks değil yatırımcı sayısında artışı da rekor kırıyor.
Borsa İstanbul'da yatırımcı sayısı Kasım 2022 ortasında tarihinde ilk kez 3 milyonu aştı.
Yıl başından bu yana arada sert gerilemelere rağmen yüzde 130'un üzerinde bir yükseliş performansı gösteren BIST 100 endeksi, rekorlarla dolu bir yıl geçirirken, yatırımcı sayısına 681 bin hesap daha eklendi.
Artan ilgi Borsa İstanbul'da şirketlerin toplam piyasa değerini 5 trilyon TL'ye taşıdı. Sadece bu yıl borsadaki şirketlerin toplam piyasa değeri yaklaşık 3,2 trilyon TL seviyesinde arttı. Bunda yaklaşık 10 yıl önce toplamda 438 olan işlem gören şirket sayısının 503 olmasının da payı bulunuyor. Dolar bazında bu değer 278 milyar dolarla olurken, 2013 yılının altında yer alıyor.
3 yıl önce yüzde 65'in üzerinde yabancı yatırımcı oranına karşın bu dönemde tarihinde ilk kez yüzde 30'un altı görüldü. Değişen yatırımcı profili de burada👇
Yükseliş, sancısız olmadı tabi.
Yılbaşından bu yana gösterilen yükseliş performansında her piyasada olduğu gibi düşüşler de görüldü. Ancak temmuz ayı itibarıyla dikkat çeken bir tırmanış görüldü. Borsa'da amiral tabir edilen hisseler bazında teamüllere aykırı olduğu düşünülen hareketlenmeler uzmanlar tarafından temkinle karşılansa da yerli ve küçük yatırımcılar bu hareketlenmeyi coşkuyla karşıladı. Sonrasında eylülü ayında bu yükseliş çöküşle mahkemede sonlandı.
Detaylarını burada bulabilirsiniz.
Borsa Manipülasyonu Operasyonunda 5 Kişi Tutuklandı
Gelelim son hareketlere! BİST 100 endeksi sadece son 1,5 ayda yüzde 30, kasım ayı başından bu yana da yüzde 10'nun üzerinden yükseldi.
Bu da yeni sorgulamaları getirdi. Dün, Gazete Duvar'da finans piyasaları uzmanı İris Cibre, iş hayatındaki ilk yıllarına dair 'çömez bir dealer'ın yaşadığı bir anekdot aktarırken, piyasadaki dinamikler için de uyardı. Bu uyarıda piyasalarda her daim işlemin iki tarafı olduğunu ve özellikle sosyal medyada yükselen danışmanlık konularına dikkat çekti. Kısaca piyasalardaki riskin ve kazancın bir terazi misali iki tarafı olduğunu ancak bir taraf ağır bastığında diğer yanın yükseldiğini hatırlattı. Özetle biri kazanırken birinin kaybettiğini anlatan Cibre, bir de bu işin profesyonelleri yerin siz e tavsiyede bulunanlar için de 'bedava peynir fare kapanında olur' hatırlatması yaptı.
Işık Ökte de kendi tarzında uyarılarına devam etti.
FxTv Kanalında Artunç Kocabalkan ile yaptığı yayında ünlü uzman bu yükselişlerdeki sağlıksızlığa dikkat çekerken, iğneyi de aracım kurumlara batırmayı ihmal etmiyor. Hisselerdeki hareketin her anlamda 'temel'ine dikkat çeken Ökte, araştırma ekiplerine ve raporlara işaret ederken, diğer yandan da piyasa hisseleri ve uzun vade hisselerin de ayrımını anlatıyor. Son dönemde özellikle sosyal medyada ismi sıklıkla geçen hisseler bazında bir değerlendirme için de bu hisselerdeki özellikle rasyolara dikkat çekere yatırımcıları da uyarıyor. Son olarak eylül ayındaki tutuklamayla sonlanan soruşturmada da kamu adına yapılanların önemli olduğu vurgusunu yapıyor.
Artunç Kocabalkan ve Işık Ökte yayınını buradan da izleyebilirsiniz.
Ünlü gazeteci, ekonomist Şeref Oğuz da dünkü düzeltmeden de önce "Keriz Silkeleme"yi yazıyor.
Oğuz, Dünya'da köşesinde iki soru soruyor. 'Borsada kâr realizasyonu ne zaman başlar?' ve 'Olası bir realizasyondan etkilenir mi?' diye ve şöyle de cevaplar veriyor:
Realizasyonların (kar satışlarının) hesap kapanma döneminde başlayacağını ve güçlü, büyük şirketlerin değerleme oranlarının düşük, hisselerinin de ucuz kaldığını vurguluyor. Yabancıların çıkışında yapılan satışların hisseleri zayıflattığını olası realizasyonun tüm hisselere yansıyacağını söylerken, yatırımcıyı seçici olması konusunda uyarıyor.
Yılbaşından bu yana hisse bazında %1000’in üzerindeki artışların' sürdürülebilir olmadığını söyleyen Oğuz, yabancıların çekilmesiyle borsanın adeta bir oyun alanına dönüştüğü tespitinde bulunuyor.
Yorum Yazın