Hazine ve Maliye Bakanı'nın Borsa Yorumu Yatırım Tavsiyesi mi? Sermaye Piyasaları Tebliğine Uygun mu?
Borsa İstanbul, Türkiye'de sermayenin tabana yayılması, kurumların gelişmesi, yatırımın güvenli hale getirilmesi açısından uzun yıllardır kurumsallığıyla dik dursa da son dönemlerde tartışmaların odağında olmaktan kurtulamıyor. Borsalardaki işleyiş temelinde çok güvenilir olarak düzenlenir ve denetlenirken, ekonomiye de katkısı yadsınamaz. Yıllar içerisinde gelişmeler öncelikli olarak küçük yatırımcıların korunmasına yönelik olsa da ülkemizde algısı her daim tartışmalı olan piyasaların pandemiyle birlikte gelişimi göz kamaştırmış ancak son dönemde yaşananlar yine kalpleri kırmıştır. Borsa İstanbul, Sermaye Piyasası Kurulu ve türevleri, Türkiye'de kurumsallığın kitabını yazacak seviyede kurumlar olarak gelişirken, iddialar, yaşananlar ve söylemler bu imaja zarar verir niteliğe ulaşınca dikkat çekti.
1985 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olarak kurulan İstinye'nin gözbebeği Borsa İstanbul, 1986'da Cağaloğlu'nda 20 hisse senediyle işlem görmeye başladı.
1995 yılında Karaköy’den şimdi bulunduğu İstinye’deki yerleşkeye taşındığında dönemin en havalı iş ortamıydı. 2013 yılında Borsa İstanbul adını alarak vadeli işlemler ve altın borsasıyla birlikte sonrasında da birçok oluşumu tek çatı altına topladı. Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erişah Arıcan, Genel Müdürü de Korkmaz Ergun olan kurumda yüzde 80,60 oranında Türkiye Varlık Fonu söz sahibi olurken, yüzde 10 oranında Katar Yatırım Otoritesi’nin iştiraki QH Oil Investments LLC, yüzde 1,30 oranında Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, yüzde 2,32 oranında Borsa İstanbul A.Ş. payı bulunuyor. BİST bünyesinde üye, kote ya da işlem gören 581 şirket var.
Piyasalardan yolu geçenlerin bildiği gerçekler
Sermaye piyasalarında görev almak 90'lı yıllarda lüks bir hayat getirirken, dönemsel istikrarsızlık ya da oynaklıklar kazancın da kapısını aralıyordu. Sonrasında düzenleme getirilen piyasalarda kurumsallaşma birçok kuruma göre daha erken tamamlandı.
Borsa'da işlem yapma yetkisiyse herkesin elde edebildiği bir görev olmazken, belli uzmanlıklar gerektirdiğinden 2000'li yıllarda SPK, Borsa İstanbul işlemlerinde 'lisanslama' şartını getirdi. Bunun yanı sıra bu tarz kurumlarda çalışanların tarafsızlığının korunması ve haksız zenginleşmesinin engellenmesi amacıyla noter onaylı resmi belgelerle kurumlara taahhütlerde bulunulması koşulları bulunuyordu.
Sermaye Piyasası Kurulu "yatırım danışmanlığı"na önem verdiğinden kurumlarda çalışanlar da mevzuatlara bağlı istihdam edilir.
SPK'nın 'Aracı Kurumların Sorumlulukları ve Dikkat Etmeleri Gereken Hususlar' çerçevesinde, 4. madde 'Yorum ve Tavsiyelerde Bulunulmasına İlişkin Esaslara Uyulması' şeklinde düzenlenerek içeriği şu şekildedir:
Kurulumuz düzenlemeleri gereğince, sermaye piyasası araçları ile bunları ihraç eden kuruluşlar hakkında ve sermaye piyasası ile ilgili diğer konularda yönlendirici nitelikte yorum ve tavsiyelerde bulunan veya bu bilgileri yayan aracı kurumların; yorum ve tavsiyelerini özenle hazırlamaları, bu tavsiyelerin objektif olmasına dikkat etmeleri ve ilgili sermaye piyasası aracıyla bağlantılı çıkar ilişkilerine yer vermeleri gerekmektedir.
Kişilerin işe alımlarında eğitimleri, tecrübeleri, lisanslar ve beyanları da önemlidir. Portföy yönetimi, yatırım danışmanlığı yapacak kişilerin aşağıdaki özellikleri barındırarak görseldeki gibi bir beyanı noter onaylı aracı kuruma sunma zorunluluğu vardır.
Yatırım danışmanı olarak istihdam edilecek personelin adli sicil belgesi, lisans belgesi tarihi ve numarası, mezuniyet belgesi, Şirketle yapmış olduğu iş akdi, SGK işe giriş bildirgesi, özgeçmişi, muaccel vergi borcu bulunmadığına dair ilgili vergi dairesinden/dairelerinden alınacak belge, noter onaylı beyanı. (İlgili personelin 4 yıllık lisans eğitimi veren kurumlardan mezun olması ve finans piyasalarında en az 3 yıllık tecrübesinin bulunması gerekmektedir.)
Lisanslama nedir? Lisans nereden ve nasıl alınır?
Borsa İstanbul'un yüzde 20, Merkezi Kayıt Kuruluşu ve İstanbul Takas ve Saklama Bankası'nın yüzde 10,5, Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği'nin yüzde 10 ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nin yüzde 49 oranında payıyla kurulan Sermaye Piyasaları Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu, lisanslamaya dair tüm süreci yönetir. Lisans almaya belli merkezi sınavlarla (KPSS, TUS gibi) hak kazanılır. Lisanslama, sermaye piyasalarında görev almaya yetkili olduğunuzu gösterir.
Birçok lisans çeşidi vardır. Sadece sermaye piyasaları değil gayrimenkul sektörüne de yönelik lisanslar bulunur. Görev yetki içerikleriyse farklılaşır.
Örneğin bir aracı kurumda genel müdür olmak için 'Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı' sahibi olmak gerekirken, son günlerin revaçta konusu VİOP'ta görev almak için 'Türev Araçlar Lisansı', yine son günlerde çok konuşulan kredili işlemlerde Kredili İşlem Sorumlusu olmak için de 'Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı' sahibi olmak gerekir.
Resmî Gazete 14 Ağustos 2014 tarih 29088 sayıda Sermaye Piyasasında Faaliyette Bulunanlar İçin Lisanslama ve Sicil Tutmaya İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ, 2. bölümde Lisans Türleri, Lisansa Tabi Personel ve Lisans Alma Şartları'nda Lisansa tabi personel başlıklı Madde 6'da da şöyle diyor:
Halka açık ortaklıklarda, yatırım kuruluşlarında, kolektif yatırım kuruluşlarında, derecelendirme kuruluşlarında, gayrimenkul değerleme şirketlerinde ve Kanunda yer alan diğer kurumlarda çalışanlardan belirli unvan veya niteliklere sahip olanlar, Kurul düzenlemeleri ile zorunlu tutulması halinde, 5 inci maddede sayılan lisanslardan bir veya birkaçına sahip olmak zorundadırlar. Kaynak: Mevzuat
Tüm bunların ardından Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin paylaşımları yeniden gündeme geliyor
Bakan, şirketlerin bilançoları, sermaye yapıları ve karlılıklarına güvenden bahsediyor ve sermaye piyasalarına yatırımın arttığını belirtiyor.
Banka yükselişinin olduğu bir dönemde de olsa reel sektöre değinmeden olmuyor.
Bakan Nebati'nin özgeçmişinde "lisanslama" belgesi görülmüyor.
Kaynak: Hazine ve Maliye Bakanlığı
Nebati, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı da destekliyor.
Hatta daha öncesinde Borsa'nın ilk yükselişe geçtiği dönemde paylaşımlar yapıldığı görülüyor.
Nebati yayınlarda da Borsa'ya para girişinden bahsetmiş ancak canlı yayın kazalarıyla milyon milyar karışmıştı.
Borsa İstanbul'un eski genel müdürlerinden olan Tuncay Dinç, bugün Independent Türkçede Cihat Arpacık'a şunları söyleyerek dikkat çekiyor👇
Sayın Nebati'nin bakan olmadan önce değişik ortamlarda 'borsa haramdır' dediğini şahsen biliyorum. Bakan olduktan sonra insanları borsaya teşvik etmesi de bir tezat teşkil etti... Bu konulara müdahale etmesi gereken kurumlar sessiz kalıyorsa, yarın başka şeylerle de karşılaşabiliriz. Borsa gibi bir yerde güven ve şeffaflığı bu kadar öldürdüğünüzde ve bu devlet gücünü kullananlar tarafından yapıldığında insanlardan yatırım yapmalarını bekleyemezsiniz. Kaynak: Independent Türkçe
Bütün bunlardan sonra konunun uzmanları soruyor👇
Eski bankacı olan Ömer Rıfat Gencal, Hazineden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı da yapmış bir isim olarak soruyor.
Yine eski bankacı ve finansçı olan Serkan Özcan ise birden fazla soru yöneltiyor!
Sizin de sorularınız varsa yorumlara bekliyoruz 👇 ama önce Yasal YTD metnimizi okuyun 😇
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Yorum Yazın
nebati ne kullanıyor ? biz kullanabilir miyiz? yemekten sonra aç karnına mi ?
Nebati batık maliye bakanlığına senden daha iyi bir kurban bulamazlardı.