Ya Ejderha Uyanırsa? Türkiye'nin Söndüğü Düşünülen ve Mutlaka Gidip Görmeniz Gereken Volkanik Dağları
Yakın zamanda tekrar faaliyete geçen Etna Yanardağı'ndan sonra hepimizin aklında aynı soru uyandı: 'Türkiye'de de halihazırda patlayabilecek olan bir yanardağ var mı?' Yüreğinize hemen su serpelim, Türkiye'de aktif bir yanardağ yok ama sönmüş pek çok volkanımız var. Duyduğunuzda 'Aaa, o yanardağ mıymış?' diyeceğiniz, uslu Smaug'larımızı saymadan önce yanardağların nasıl oluştuğuna kısaca değinelim. Volkanik dağlar, yer altındaki magmanın yüzeye fışkırması sonucu oluşuyor. Yüzeye ulaşan lavlar, yani yer altındaki erimiş haldeki kayaçlar; zamanla soğuyarak volkanik dağlara dönüşüyor. Bu aynı zamanda magmayla yeryüzü arasında da bir kanal açılması demek. Bu kanallar, sönen lavlarla kapansa da bilim insanları; yanardağlar için tamamen sönmüş demenin doğru olmayacağını, Türkiye'deki yanardağların da az da olsa tehlike barındırdığını söylüyor. Hadi gelin, Türkiye'deki potansiyel Etna'lara birlikte göz atalım.
1. Nemrut Dağı
Yaklaşık 600 yıldır uyuyan Nemrut Dağı, aktif volkan özelliği taşısa da lav püskürtmediği için sönmüş yanardağlar arasında sayılabilir. Van Gölü'nün batı cephesinde yer alan Nemrut Dağı, Adıyaman ilinin sınırlarında kalıyor. Bir krater gölüne de ev sahipliği yapan bu volkanik dağda toprak, mineraller açısından oldukça zengin ve geniş bir bitki çeşitliliği mevcut. Doğanın kendi içerisinde oluşturduğu döngünün bereketli sonuçlarına şahit olmak için Nemrut Dağı'nı mutlaka görülecekler listenize ekleyebilirsiniz.
2. Süphan Dağı
Süphan Dağı, birçok yerleşkenin sınırları içerisinde gökyüzüne doğru uzanıyor. Bu yerleşkeler arasında Adilcevaz, Patnos, Malazgirt ve Ahlat yer alıyor. Süphan Dağı'na yılın belli aylarında tırmanılabiliyor. Tırmanmak için gelen ziyaretçiler, izni Adilcevaz'da bulunan ilgili makamlardan alıyor. Süphan Dağı aynı zamanda Türkiye'nin üçüncü yüksek dağı olma özelliğini de sahip. Bu dağa tırmanırken Van Gölü'nün eşsiz güzelliğini de seyredebilirsiniz.
3. Ağrı Dağı
Adına türküler yazılan Ağrı Dağı, Türkiye'nin en yüksek dağı olma özelliğini elinde bulundururken 5 kilometrekareyi aşan güncel buzul tabakasıyla da dört mevsim karlarla kaplı kalmayı sürdürüyor. Küçük Ağrı ve Büyük Ağrı olmak üzere iki tepeden oluşan bu volkanik dağ, hem Ağrı hem Iğdır sınırları içerisinde yer alıyor. Yahudilik ve Hristiyanlık dinleri için de önem taşıyor.
4. Erciyes Dağı
Adından da anlaşılacağı üzere bu volkanik dağ; Kayseri ilinin Erciyes sınırları içerisinde, barındırdığı yabani hayat çeşitliliğiyle ün salan Sultansazlığı'nın da yanıbaşında yer alıyor. Sönmüş volkanlar arasında yer alan Erciyes Dağı, en son Roma Dönemi'nde lav püskürtmüş. Dağın yerinde 20 milyon yıl önce bir deniz bulunduğu ve zamanla yer kabuğu hareketleriyle denizin üzerinde karaların oluştuğu, ardından yaşanan ilk volkanik patlamanın da Erciyes'i oluşturduğu, derin araştırmaların sonucunda ortaya çıkmış. İç Anadolu Bölgesi'nin güzide jeolojik alanları arasında yer alan Erciyes Dağı kış aylarında ziyaretçilerine kayak gibi sporları yapabilme imkanı da sunuyor.
5. Hasan Dağı
Ağrı gibi Hasan Dağı da Küçük Hasan ve Büyük Hasan isimlerinde iki farklı tepeden oluşuyor. Zamanında bu dağdan çıkan lavlar yeni yer şekilleri oluşmasına zemin hazırlamış. Melendiz Dağı da bu oluşumlardan biri. Hasan Dağı'nın Niğde ve Aksaray illerine sınırları bulunuyor. Etekleri meşe ve kavak gibi ağaç türlerine ev sahipliği yapıyor. Erciyes Dağı'nda olduğu gibi dağcılık ve kış sporları açısından ziyaretçilerine unutulmaz anlar yaşatıyor.
6. Göllü Dağ
Niğde sınırları içerisinde yer alan ve tepesinde bir krater gölü bulunan bu dağ, geçmiş zamanlarda burada yaşayanların geçim kaynağı olmuş. Dağda bulunan obsidyen türündeki taşları işleyip satarak yaşamlarını idame ettirmişler. Yapılan arkeolojik araştırmalarla dağın birden fazla medeniyete ev sahipliği yaptığı anlaşılmış. Eğer Göllü Dağ'a giderseniz hem tarihin izlerine hem volkanik oluşumların güzelliğine şahitlik edebilirsiniz.
7. Tendürek Dağı
Tendürek Dağı, Ağrı'nın Doğubayazıt ve Van'ın Çaldıran ilçeleri sınırları içerisinde yer alıyor. Tendürek Dağı'nın Çaldıran sınırları içerisinde kalan kısmında karbondioksit salınımı gözlenmiş. Yapılan araştırmalar ise gazın kaynağının magma olduğunu doğrulamış. Dağın kraterlerle örtülü yüksek kısımlarında bitki örtüsü bulunmasa da rakım azaldıkça bitki türleri de artıyor. Ayrıca Tendürek flor bakımından oldukça zengin su kaynaklarına da sahip.
Yorum Yazın