Savaş Ekonomileri Daha da Kırılganlaştırıyor: Emtia Yükselişi Durmuyor!
Her şey petrol ve buğdayda önemli iki üretici ülkenin savaşması ile başladı! Film senaryosu olsaydı gerilim ya da dram tipi olurdu! Ama gerçek!
Rusya ve Ukrayna'daki gerginlik Putin'in saldırısıyla alev alırken, dünyanın kırılganlığı gözler önüne serildi!
Ekonomik, insani tüm faktörler bu fiyatlamaların içinde! Emtia fiyatları yükseliyor bu da dünyayı hem enflasyona hem kıtlığa, hem daha da enflasyona hem durgunluğa, hem de daha enflasyona sürüklüyor!
Fiyatlamalar ve beklentiler ne yönde? Türkiye'de nasıl düzenlemeler yapılıyor?
Ukrayna’daki savaş, emtia fiyatlarındaki yükselişi tetikliyor
BloombergHT'nin haberine göre, alüminyumdan buğday ve petrole kadar birçok emtia uzun yılların en yüksek seviyelerinde seyrediyor. Hammadde fiyatları 1974’ten beri en büyük haftalık artışını kaydetti.
Enerji, tahıl ve hammaddede önemli bir oyuncu olan Rusya’nın izolasyonu, arz sıkıntıları yaşanacağına ve küresel enflasyonun daha da yükseleceğine yönelik endişeleri artırıyor. Birçok kurum, yatırımcı ve şirket güvenli ödeme zorluğu nedeniyle ülkeyle iş yapmaktan kaçınıyor, bölgeden yapılan bazı sevkiyatlar iptal ediliyor.
Buğday aldı başını gidiyor!
Rusya’nın Ukrayna’daki nükleer tesise saldırısının ardından Batı Teksas tipi ham petrolün varil fiyatı bugün yaklaşık yüzde 5 yükseldi. Fiyat bu hafta yüzde 20 yükseldi. JP Morgan Rusya’da arz sıkıntılarının devamı durumunda Brent petrolün yıl sonunu varil başına 185 dolarla kapatabileceğini öngördü. Brent petrolün varil fiyatı bugün 112 dolar civarında seyrediyor.
Buğday fiyatları da arz kıtlığı endişeleriyle 14 yılın en yüksek seviyelerinde seyrediyor, Chicago Borsasında vadeli kontratlar yüzde 6,6 artışla bushel başına 12,09 dolarda işlem görüyor.
Metallerde yükseliş sürüyor!
Bazı metallerde de yükseliş sürüyor. Alüminyum Londra Metal Borsasında yüzde 3,6 artışla ton başına 3 bin 850 dolar olurken bakır fiyatları da tüm zamanların zirvesine çıktı.
Emtiadaki yükselişin küresel büyüme ve enflasyon üzerinde de olumsuz etkileri hissedilebilir.
İhracata kısıtlama!
Ocak ayında 20 tarım ürününün ihracatında dönemsel düzenleme yapmaya yetkilendirilen Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yetki kapsamına dahil olan ürünlerin listesi genişletildi. Listeye dahil olmak ihracatın doğrudan kısıtlanacağı anlamına gelmiyor.
1 ay önce 20 ürüne ilişkin yetki alan Bakanlık, hafta başında zeytinyağı, fasulye ve kırmızı mercimek ihracatına kısıtlama getirmişti.
Dünya'nın aktardığına göre, Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş sebebiyle arz sıkıntısı yaşanılacağı düşünülen, bazı un ve yağ çeşitleri de listede eklendi. Bu kapsamda Bakanlık; pirinç, buğday ve mısır unu, mısır irmiği, buğday irmiği, aşurelik buğday, soya yağı, ayçiçeği tohumu yağı ve mısır ihracatına da kısıtlama getirebilecek. Tarım ve Orman Bakanlığı iznine bağlanan ürünler arasında ayrıca büyükbaş ve küçükbaş hayvan eti de dahil edildi.
Bakanlığa 27 Ocak’ta verilen yetki kapsamında; patates, domates, kuru soğan ve sarımsak, fasulye, patlıcan, sivri biber, zeytin, portakal, kırmızı mercimek, limon, karpuz, elma, zeytinyağı, tavuk eti, tavuk yumurtası ve tereyağı yer alıyordu.
JPMorgan'dan petrolde korkutan senaryo
Küresel piyasalar Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısı sonrasında emtia tarafındaki yükseliş dalgasına dikkat kesilirken, JPMorgan'dan petrolde yükselişin süreceği senaryosu geldi. Banka, Rusya'nın petrol arzının kesintiye uğramaya devam etmesi durumunda Brent petrolün yılı 185 dolarda tamamlayabileceği öngörüsünde bulundu.
Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrasında petrol fiyatlarında hızlı yükseliş yaşanırken, Brent petrol de 120 dolara yaklaşmıştı.
JPMorgan analistlerinin değerlendirmesinde Rus petrolünün yüzde 66'sının alıcı bulmakta zorlandığı ifade edildi.
Analistler İran petrolünün piyasaya hızlı bir şekilde dönüş yapamayacağı varsayımıyla kısa vadede arz şokunun çok büyük olacağına dikkat çekti
Rus petrolü alıcı bulmakta zorlanıyor
Benzer değerlendirme Energy Aspects isimli danışmanlık şirketinden de gelmişti. Şirket Rus petrolünün yüzde 70’inin “alıcı bulmakta zorlandığını” belirtti.
“Avrupalıların çoğunluğu Rus petrolüne dokunmazken sadece birkaç rafineri ve yatırımcı hala piyasada işlem yapıyor fakat artan korku seviyesi ve savaş sigortası primleri işlemleri önemli derecede karmaşıklaştırıyor” değerlendirmesinde bulunan Energy Aspects, “Birkaç gemi sahibinin savaş sigortası olmaması nedeniyle Baltık Denizi ve Karadeniz bölgesinden kaçındığı belirtiliyor” ifadelerini kullandı.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir...
Akaryakıt Zamları Hayatımızı Nasıl Etkiliyor?
Savaş, Ekmeğimize Yağ Sürmeyecek: Çok Büyük Bir Şokla Karşı Karşıyayız!
Yorum Yazın