NYT: 'Türkiye, Oluşmasına Yardım Ettiği IŞİD Kaosu Yüzünden Ağır Bedel Ödüyor'
Amerikan gazetesi New York Times, ‘Türkiye hükümetinin Suriye ve Irak’taki kaosun ortaya çıkmasına yardımcı olduğunu’ ve ‘ bunun için ağır bir bedel ödediğini’ yazdı.
Rehine krizi nedeniyle TIR şoförlerinin kuyruk oluşturduğu Irak sınırındaki Habur kapısına giden NYT muhabirleri Ben Hubbard ve Ceylan Yeğinsu, burada gördüklerinden yola çıkarak Türkiye’nin Ortadoğu politikasını mercek altına aldı. Yerel kaynaklar ve akademisyenlerle söyleşiler de içeren haber-analiz özetle şöyle:
Türkiye, Beşar Esad’ı devirme çabası çerçevesinde her kanattan isyancı grupların Suriye’deki savaş sahalarına girmesine izin verirken, bu sınır ardına kadar açıktı. Fakat bu durum, bu ay Irak’ta bu ay ‘ yıldırım harekatı ‘ başlatan Sünni militan örgütü Irak Şam İslam Devleti’nin Suriye’de gelişip büyümesi için gerekli ortamı sağladı. Bir TIR şoförü, ” Üç yıldır Suriye’de IŞİD bayrakları görüyorduk ve bunun sebebi Türkiye. Onları Türkiye içeri soktu’ ‘ dedi.
Şimdi IŞİD’in yükleşiyle birlikte, Türkiye hükümeti, ortaya çıkmasına kendisinin yardımcı olduğu kaos nedeniyle ağır bir bedel ödüyor. Kadir Has Üniversitesi’nden öğretim üyesi Soli Özel, ” Musul’un düşüşü Türkiye’nin son dört yıldaki dış politikasındaki başarısızlığın simgesidir. Musul’da yaşananları Suriye’de olanlardan ayrı düşünmek mümkün değil. Türkiye’nin Suriye’ye yönelik dış politikası gerçekdışı, kibirli ve ideolojikti’ ‘ diyor.
Irak’taki yeni gerilim, Türkiye Başbakanı Tayyip Erdoğan ve AKP için iç ve dış politikadaki başarısızlıklara bir yenisini ekleyecek.
Erdoğan’ın iktidara geldikten sonra tadını çıkardığı parlak başarı, son dönemde sokak protestoları, yıkıcı bir maden faciası ve geniş çaplı bir yolsuzluk skandalıyla zedelendi. Hükümet, Arap isyanlarına verdiği destek nedeniyle de müttefiklerinden uzaklaştı. Burada birçokları, Suriye’deki aşırılıkçıların yükselişini kolaylaştırdığı gerekçesiyle hükümeti suçluyor.
Türkiye’nin liderleri cihatçıların sınırlarındaki yükselişi nedeniyle endişe beyan etti ve aşırılıkçıları tespit etmek için çabalarını artırdıklarını söylüyorlar. Fakat Irak’taki militanlar konusunda çok az şey söylediler ve Dışişleri’nden bir sözcü, bunun Türkiye dış politikasını nasıl etkileyeceği sorusunu yanıtlamaktan kaçındı.
Fakat Ankara son dönemde, bölgedeki değişimlere ayak uydurmaya başladığının sinyallerini veriyor. Bu ay, ABD’den bir buçuk yıl sonra, El Nusra Cephesi’ni terör örgütleri listesine aldı. Erdoğan Avrupa ülkelerini, cihatçıların Türkiye’ye gelmesini engellemeye çağırdı. Ve yetkililer, Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin Kerkük’te kontrolü devralması konusunda sessiz kaldı. Birkaç yıl önce olsa Türkiye, Kürt Yönetimi’ni hemen kınardı.
Brüksel’deki Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’ndan uzman Sinan Ülgen’e göre bu sessizlik şu anlama geliyor olabilir: Türkiye Kürtleri, Sünnilerle Şiiler arasındaki bir iç savaşın eşiğinde olan Irak’ta tek güvenilir ortak olarak görüyor.
Diken
