Merkez Bankası Olup Kullanmayan da Var! Merkez Bankası Olmayan Ülkeler Hangileri?
Merkez Bankası, aslen bir kağıt ya da demir parçası olan paraların 'para' olmasını sağlayan güçtür. Para da bir ülkenin gücüdür. Özellikle küresel bir dünyada yaşarken, kapitalizmde artan 'şahin' duruş ile ülkenin gücünün korunması daha güçlü ekonomilerle mümkün olabiliyor. Bu gücün de korunmasında ana kaleniz Merkez Bankası oluyor.
Merkez Bankası tek başına güç sağlayamazken, finansal savaştaki bir general olarak görülürse durum daha açık olabilir. Bazı ülkeler ise ya savaşa girmiyor ya da zaten duvarları o kadar yüksek ki bir generale ihtiyaç duymuyor.
Merkez Bankası olmayan ülkeler olduğunu biliyor muydunuz?
DEVA Partisi Kurucular Kurulu Üyesi olan Finansal Ekonomist İbrahim Alper Akalın, böyle bir paylaşımda bulundu👇
Akalın, esprili paylaşımında dikkat çektiği Türkiye harici ülkelerin gerçekten bir Merkez Bankası bulunmuyor. Zaten Türkiye de son dönemde dünya konjonktüründe Merkez Bankası'nı pek kullanmayı tercih etmiyor.
Merkez Bankası gösterge faizinin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin de bir toplantıda söylediği gibi önemsizleştirilmesi ile enflasyonla mücadelede de Merkez Bankası'nın konuyu biraz uzaktan takip ediyor olması son dönemde tartışılıyor.
Peki bir Merkez Bankası bir ülkenin zengin ya da fakir olmasını etkiler mi? Andorra'nın ekonomik durumu ne?
Andorra, monarşi ile yönetilen bir ülke ve resmi adı Andorra Prensliği, Avrupa'da bulunan ülke, Fransa ve İspanya ile komşu. 77 bin nüfuslu ülkenin ekonomisi Avrupa ortalamasının üzerinde gelişmişlikte ve serbest piyasaya sahip. Andorra para olarak euro kullanıyor ancak AB üyesi değil. Ülkenin 2019 yılı dünya bankası verilerine göre GSYH'si 3,155 milyar dolar olurken, kişi başı gelir 77 bin doların üzerinde.
Şöyle karşılaştırabilirsiniz; ABD dünyanın en büyük ekonomisi 20,94 trilyon dolar büyüklükte bir ekonomi kişi başına gelir ise 63.500 dolar.
Marshall Adaları, Andorra kadar zengin görünmüyor.
Marshall Adaları Cumhuriyeti Hawaii ve Papua Yeni Gine arasında 31 tane yuvarlak ada grubunda 5 ada ve 1152 adet adacıktan oluşan devlet olurken, ülkenin 2019 yılında ekonomik büyüklüğü 239,5 milyon dolar ve 4.073 dolar kişi başı gelire sahip. ABD Dolarına olan bağımlılığı azaltmaya çalışmak için ülke geçmiş yıllarda dijital bir para birimi oluştursa da hem mecliste tartışmalara yol açtı hem de IMF'in kriterlerine uymadı.
Mikronezya nerede?
Mikronezya bir federal Devletler topluluğu aslında, Büyük Okyanus'un batı kesiminde yer alan toplamda 607 adadan oluşan bir ülke olurken, ülke ekonomik olarak gelişmiş görünmüyor. Nüfusu 113 bin 811 kişi olan ülkede GSYH 408,1 milyon dolar ve kişi başı gelir 3.585 dolar.
Küçük ama hem zengin hem popüler bir ülke
Monako yani resmi adıyla Monako Prensliği, 1297 yılında kurulan ve Fransa'nın Akdeniz kıyılarında arada kalmış 202 hektarlık yaklaşık 39 bin nüfuslu bir ülke. Ancak ülkenin GSYH'si 7,424 milyar dolar ve kişi başına düşen milli geliri de 190.512 dolar oluyor. Monaco da para olarak euro kullanan ülkelerden olurken AB üyesi olmayan ülkelerden.
Öncelikle Panama Kanalı diyarından sevgiler.
Panama, Orta Amerika'da yer alırken, Kolombiya ve Kosta Rika arasında bulunuyor. Nüfusu 4 milyon olan ülkenin GSYH'si 2020 yılında 52,94 milyar dolar olurken, kişi başı gelir ise 12.269 dolar olarak görünüyor. Panama'da merkez bankası yok ancak 2 tane devlet bankası bulunuyor. Para birimi balboa, TL karşısında yaklaşık dolar gibi 17,72 seviyesinde bulunuyor.
Anlaşılan o ki merkez bankasının varlığı ya da yokluğu zenginliği etkilemiyor. Ancak varken de kullanmamak biraz riskli olabiliyor. Eski Bankacı ve Ekonomist Ömer Rıfat Gencal'ın Akalın'a şöyle bir hatırlatması oluyor👇
Yorum Yazın