Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. Yılı
Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. yıl dönümü dolayısıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşik Krallık Galler Prensi Charles ve birçok liderin katılımıyla Şehitler Abidesi'nde tören düzenlendi.
Törene katılan isimler
Şehitler Abidesi'ndeki törene 16 devlet başkanının yanı sıra parlamento başkanı, cumhurbaşkanı yardımcısı, başbakan, bakan, büyükelçi düzeyinde birçok ülkeden temsilci katıldı.
Tören alanındaki liderler arasında Birleşik Krallık Galler Prensi Charles, Arnavutluk Devlet Başkanı Bujar Nishani, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Bosna Hersek Başkanlık Konseyi Başkanı Mladen İvaniç, Cibuti Devlet Başkanı İsmail Ömer Guelleh, Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit, İrlanda Devlet Başkanı Michael D. Higgins, Karadağ Cumhurbaşkanı Filip Vujanoviç, Katar Emiri Tamim bin Hamad El Sani, Makedonya Devlet Başkanı Gjorge İvanov, Mali Devlet Başkanı İbrahim Boubacar Keita, Nijer Devlet Başkanı Mahamadou Issoufou, Pakistan Devlet Başkanı Memnun Hüseyin, Senegal Devlet Başkanı Macky Sall, Somali Devlet Başkanı Hasan Şeyh Mahmud, Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov yer aldı.
Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Orgeneral Raşit Dostum ile Sudan Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Bakri Hassan Salih'in de yer aldığı törenlerde Avustralya Başbakanı Tony Abbott, Yeni Zelanda Başbakanı John Key, Moldova Başbakanı Chiril Gaburici, Romanya Başbakanı Victor Ponta ve Suriye Ulusal Koalisyonu Başkanı Halid Hoca da bulundu.
Şehitler Abidesi'nde tören, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve davetlilerin yerlerini almasıyla başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve konuk liderler, Çanakkale Savaşı sırasında Türk askerlerinin kullandığı üniformaları giyen askerlerin oluşturduğu koridordan geçerek tören alanına girdi.
Törende ilk olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan anıta çelenk sundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ay yıldız motifli çelengi askerlerle anıta bıraktı. Ardından askeri üniformasıyla törene katılan Prens Charles, anıta çelenk koydu. Anıtta daha önce askerler tarafından sunulan ve katılımcı ülkeler adına hazırlanan çelenkler de yer aldı.
Tören, saygı duruşu ile devam etti. Bu sırada tören kıtası tarafından saygı atışı yapıldı. Saygı duruşunun ardından okunan İstiklal Marşı eşliğinde göndere Türk bayrağı çekildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Çanakkale Kara Savaşları'nın 100'üncü yılı dolayısıyla konuk ülke temsilcilerinin de katılımıyla Mehmetçik Anıtı'nda düzenlenen törende hitap etti.
Erdoğan'ın konuşmasından satır başları:
'Dünyanın bu mesaja ihtiyacı var'
Bir kez daha ülkemize ve Çanakkale'ye hoşgeldiniz diyorum. Gelibolu yarımadası 1. Dünya Savaşı'nın en önemli cephelerinden birini oluşturuyordu. Bütün askerleri saygıyla hürmetle yad ediyorum. Burada yaşanan savaş bizzat burada olanların değil cephede yer almayan milletlerin de kaderini etkiledi.
I. Dünya Savaşı'nın sarsıcı izlerinin devam ettiği günümüzde dün İstanbul'da ve burada verdiğimiz barış mesajının önemli olduğuna inanıyorum. Dünyanın bu mesaja çok ihtiyacı var.
Bizim için Çanakkale bir zafer sembolü olduğu kadar kayıplarımız nedeniyle bir hüzün ifadesidir. 'Çanakkale içinde vurdular beni ölmeden mezara koydular beni off gençliğim eyvah...' Onlar karşısındakini düşmandan önce insan olarak gördüler. Annesinin resmiyle ağır yaralı yatan askere yardım etmek için uğraşan mehmetçiğe bunun sebebini sorduklarında 'Benim annem yok belli ki onun yolunu gözleyen bir annesi var' demişti.
'Burada yatan her genç bizim evladımız'
Burada yatan gençlerin aziz hatırası önünde barışın huzurun refahın hakim olmasını sağlamak için çalışma kararlığımızı bir kez daha ifade ediyorum. Gazi Mustafa Kemal diyor ki, 'Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar evlatlarınız bizim bağrımızda huzur içindedir. Onlar artık bizim evlatlarımız olmuşlardır...' Evet bu topraklarda yatan her genç bizim evladımızdır.
'Anzak ayinine 10 bin kişi katılacak'
Anzaklardan bana gelen bilgiler şafak ayinine 10 bini aşkın insan katılacak. Bizim gençlerimizden de asgari 35 bin genç katılacak. Bu artık bir şey ifade ediyor.
Erdoğan ile Charles "Şehitlik Defteri"ni imzaladı
Tören geçişi sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan, Prens Charles ve diğer davetliler temsili şehitlik bölgesine geçti. Erdoğan ve diğer davetliler burada şehit mezarlarına karanfil bıraktı. Daha sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Prens Charles, 'Şehitlik Defteri'ni ayrı ayrı imzaladı.
Türk Yıldızları'ndan nefes kesen gösteri
Protokol üyelerinin seyir alanına geçmelerinin ardından tören, Türkiye ile yabancı devletlerin donanmalarına ait unsurların Çanakkale Boğazı'ndan geçişiyle devam etti.
Türkiye'nin yanı sıra İngiltere, Fransa, Yeni Zelanda ve Avustralya donanmalarına ait unsurların da geçiş yaptığı törende TCG Salihreis Fırkateyni'nden protokolü ve Çanakkale şehitlerini selamlamak için top atışı gerçekleştirildi.
Tören, Hava Kuvvetleri Komutanlığının akrobasi timi Türk Yıldızları'nın gösterisiyle sona erdi. Türk Yıldızları'nın Çanakkale Boğazı semalarındaki gösterisi izleyicilerden büyük ilgi gördü.
İngiliz Milletler Topluluğu Anıtı'nda tören
Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. yıl dönümü dolayısıyla Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Birleşik Krallık Galler Prensi Charles'ın katılımıyla İngiliz Milletler Topluluğu Anıtı'nda tören düzenlendi.
Erdoğan'ı, Gözcü Tepe mevkisindeki anıta gelişinde Prens Charles ile İrlanda Devlet Başkanı Michael D. Higgins karşıladı. Türkiye, İngiltere ve İrlanda milli marşlarının çalınmasıyla başlayan törende Prens Charles, Çanakkale Savaşları'nın önemiyle ilgili konuşma yaptı.
Savaşa katılan İngiliz askerlerinin günlüklerinden derlenen anlatıların okunmasının ardından müzik dinletisi gerçekleştirildi. Bir askerin savaş günlüğü ve Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk ile yapılan söyleşinin bir bölümünün okunmasının ardından törenin anma bölümüne geçildi.
Saygı duruşu ile başlayan bu bölümde dua edildi, ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Prens Charles'ın da aralarında bulunduğu 14 ülke temsilcisi anıta çelenkler bıraktı.
Prens Harry'nin konuşmasının ardından müzik dinletisi, şiir okunması ve kapanış duasıyla tören sona erdi.
Seddül Bahir'deki Fransız Mezarlığı'nda tören
Çanakkale Kara Savaşları'nın 100. yılı kapsamında, Seddül Bahir'deki Fransız Mezarlığı'nda anma töreni düzenlendi.
Çanakkale'de savaşa katılan Fransız askerlerinin mektuplarının okunmasıyla başlayan törende konuşan Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves LeDrian, Fransa ve 1. Dünya Savaşı'na katılan diğer ulusların kaderinin yüz yıl önce Çanakkale'de çizildiğini söyledi.
Çanakkale muharebelerinin yüz yıl önce 'Çanakkale cehennemi' olarak adlandırıldığını hatırlatan LeDrian, birinci dünya savaşının en kanlı sahnelerinden birinin Çanakkale'de yaşandığını ifade etti.
Çanakkale Kara Savaşları'nda savaşan Fransız askerlerinin yaşadıklarını ve olayların nasıl geliştiğini anlatan LeDrian, şunları kaydetti:
'Fransa bu özel günde vatanlarını savunmak için tarihimizin en trajik bölümlerinden birine sahne olan bu uzak diyarlara gelmiş, doğu seferi görev gücü ve Fransız donanma askerlerinden oluşan 80 bin kişilik Birinci Dünya Savaşı Doğu Cephesi'nde görevli askerlerini saygıyla anıyor. Burada aynı çarpışmalarda hayatını kaybeden İngiliz, Avustralyalı, Yeni Zelandalı ve aynı zamanda Türk askerleri de saygıyla anıyorum.'
AA - HaberTürk - Onedio
Conkbayırı yürüyüşü ve Şafak Ayini
Törenlerin ikinci günü olan 25 Nisan’da ise hem Türk tarafında hem de Avustralya ve Yeni Zelanda tarafında büyük törenler gerçekleşecek. 10 bin Anzak’ın katılacağı Şafak Ayini sırasında Türk gençleri de 50 bin kişiyle yürüyüşe geçecek.
Gelibolu Yarımadası’nda bulunan Kocadere Kamp Alanı’nda konaklayacak gençler, 100 yıl önce savaşan 57. Alay’ın yaptığı gibi 03.00’te kalkarak kırık buğday çorbası ve somun ekmekten oluşan yemeği yiyecek. Sabah namazının ardından ise Kocadere’den Conkbayırı’na doğru 50 bin kişilik yürüyüş başlayacak.
Conkbayırı’nda 57. Alay Sancağı’nın devir teslim töreninin ardından da kortej Şehitler Abidesi’ne geçerek son töreni icra edecek. Törenler için Türkiye’ye gelen çok sayıda Avustralya ve Yeni Zelandalı Anzak torunu, dün ve önceki gün Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’ndaki bölgeyi gezdi.
Birinci Dünya Savaşı’nın en önemli cephelerinden biri olan Çanakkale’deki savaş yaklaşık 8 ay sürmüş ve bu süre zarfında savaşa İngiltere, İrlanda, İskoçya, Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda, Fransa, Sudan, Somali, Senegal, Cezayir, Mısır, Rusya, Hindistan, Nepal ve Filistin’deki Yahudiler, Yemen, Kerkük gibi ülkelerden gelenlerin yanı sıra yurdun dört bir yanından 1 milyona yakın asker katılmıştı.
Dünya üzerindeki en kanlı çarpışmalara sahne olan Çanakkale Muharebeleri, aradan geçen 100 yıla rağmen önemini yitirmedi. Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerinden oluşan Anzak Kolordusu, savaşta binlerce askerini kaybettiği ve hedeflerine ulaşamadıkları 25 Nisan’ı “Anzak Günü’’ olarak anmaya başladı.