Büyüklere Masallar: Dolar Yükselmeseydi Benzin Ne Kadar Olurdu?
Bir varmış bir yokmuş... Bir ülkede enflasyon canavarı uzun yıllardır uyuduğu mağarasından faizler inip dolar çıkarken o kadar çok ses çıkmış ki uyanmış dışarı çıkmış!
Bu ülkenin yanı başında savaşan iki ülkenin ejderhaları petrol içtiği için petrol fiyatları artmaya başlamış. Tüm dünyada artan fiyatlarla o ülkede her gün benzin fiyatları artmaya başlamış! Öyle bir artıyormuş ki halk neredeyse istasyonlarda yatıp kalkıyormuş!
Gel zaman git zaman bakmışlar ki dünyada kat kat (!) artan fiyatlar bu ülkede logaritmik artmaya başlamış! Neden bizde böyle diye merak etmişler?
Gerçekler acı mıdır?
Masallar her zaman iyi bitse de gerçekler biraz farklı olabilir...
Benzin ya da motorin ya da LPG ne kullanıyorsanız yakıt olarak her gün gelen zamların hayatınıza etkisi sadece sizin arabanıza doldurduğunuz depo ile sınırlı değil bildiğiniz üzere.
Tarla süren çiftçiden, onun ürününü taşıyan kamyona, enerji üretiminden, tekstil hammaddelerine, tüm dünyanın tedarik zincirine vs vs petrol canımızı yakacak gibi duruyor.
Bu yükselişin dünyayı kökten etkileyeceğini artık öğrendik!
Öğrenmeyenler için şunları şuraya koyalım👇
Akaryakıt Zamları Hayatımızı Nasıl Etkiliyor?
Her şey nasıl başladı?
2021 yılı Eylül ayıydı. Dünya pandemiden çıkmaya hazırlanıyor, ABD Merkez Bankası enflasyon geçici diyor ama bir yandan da aba altından sopasını göstererek faiz artışı sinyali veriyordu.
Türkiye'de ekonomi yönetiminde değişim rüzgarları esiyor ama bir türlü dinmiyordu! Son değişim sonrası sinyaller alınmış ama söylemler doğrultusunda herkes rutinde işinde gücünde yaşıyordu.
24 Eylül günü TCMB faizleri 100 baz puan indirdiğini açıkladı. Oysaki enflasyonda yükseliş eğilimi var onu takip ediyoruz dememiş miydi? Olsundu malum yüksek faiz kötü bir şeydi. Ama 22 Ekim günü faiz indiriminde şaaak 200 baz puan daha indirim geldi! Piyasalar şok!
Dolardaki artışın hikayesi
Dolar bu durur mu Fed'de durduğu gibi! Eylülde başını kaldırıp ne oluyor diye bakarken, ekimde artık uyanmıştı! 22 Ekim sonrası adeta bir Usain (Hüseyin) Bolt oldu! Eylülde dayandığı 9 sınırındaki Viyana kapılarından Ekimde geçti 200 baz puan indirim sonrası da 100 km'ye 15 günde ulaşarak 10 lirayı gördü!
Sonrası ise bildiğiniz gibi 25 günde 18,40'a gelen bir tırmanış ve akabinde KKM, KGF, USD, TRY ne kadar üç harfli varsa bir şekilde duruldu. Tabi o arada 200 baz puan indirim de bu yükselişlere eşlik etti.
Yılbaşından bu yana 13,50 bizim çıpamız olurken, Rusya Ukrayna'ya saldırınca hesaplar yine değişti! Olsundu gerekirse simit yenir, ayçiçek yağı evde yapılırdı.
Petroldeki artış tek başına etkili mi?
Savaş çıkması ile tüm dünyada geçici sanılan ama kalıcı yazlık misafir gibi olan enflasyonun daha da tetiklenmesine yol açtı. Öncelikle petrol fiyatlarındaki yükseliş panik haline dönüştü. Diğer emtia fiyatlamalarına girmiyoruz bile!
Şimdi bu petrolün fiyatı zaten dünyada artıyordu ama bizde neden daha çok etkili oluyordu?
2 sebebi var KDV ve Dolar!
Benzin artışında KDV etkisi!
22 Eylül 2021'de İstanbul'da motorin 7,30, benzin 7,76 liraya satılıyordu.
Zamlar sonrası motorin 22,89, benzin 20,41 TL lira oldu.
6 ay önceki fiyatlar üzerinden litre başına motorinde 1,10, benzinde 1,18 lira KDV payı vardı.
Bugün ise litre başına benzinde 3,10 TL, motorinde de 3,47 lira KDV var!
Ya Kötü Ejderha Dolar? Prof. Dr. Burak Arzova şu şekilde anlatıyor:
Petroldeki artış dolarla katmerlendi!
Biz de güncel verilerle durumu anlatalım:
Petrol fiyatları 24 Eylül'de 78,05 dolar, 8 Mart'ta ise 129,12 dolardan işlem gördü.
Dolar/TL paritesi ise 24 Eylül'de 8,8674, 8 Mart'ta 14,4506 oldu.
Akaryakıtta da yukarıdaki fiyatları baz alalım.
Yani petrol yükselirken dolarda negatif ayrışmasaydık. Basit bir oran orantı hesabı ile 12,50-13 seviyelerinde olması beklenirdi.
Akaryakıta her gün gelen zamların tek sebebi petrol olmazken, sizin sebebiniz ne yorumlarda buluşalım👇
Yorum Yazın
sebeb=bize giriyor sonuç=bize giriyor
Akaryakıt pahalı değil, bu ülkede 09/03/2022 itibariyle 290 dolara insan çalıştırılıyor sorun o. Yani insanlara ayda 290 dolar verince akaryakıt değil her şe... Devamını Gör