Yıldırım Açıkladı: İşte İsrail ile Varılan Mutabakatın Detayları

Türkiye-İsrail arasında yapılan mutabakat ilgili açıklama yapan Başbakan Binali Yıldırım, Mavi Marmara baskınında hayatını kaybeden vatandaşların yakınlarına İsrail'in 20 milyon dolar tazminat ödeyeceğini açıkladı. Yıldırım, Gazze'deki ambargonun Türkiye'nin öncülüğünde 'büyük ölçüde' kalktığını ifade etti ve Türkiye'den ilk yardım gemisinin Cuma günü Aşdod Limanı'na doğru yola çıkacağını söyledi.  Yıldırım, ayrıca en kısa sürede büyükelçilerin karşılıklı olarak atanacağını belirtti.

Mavi Marmara'da 9 gönüllüsü öldürülen İHH İnsani Yardım Vakfı da bir açıklama yaparak İsrail’le bir anlaşmayı doğru bulmadığını ve Mavi Marmara davalarının devam edeceğini belirtti. Vakıf adına yapılan açıklamada 'Umarız ki TBMM İsrailli katilleri affetmez' denildi.

Başbakan Binali Yıldırım, İsrail ile varılan mutabakatın detaylarına ilişkin bilgi verdi. 

Yıldırım'ın açıklamaları:

'İlişkilerin normale dönülmesi ile ilgili süreç başlamış oldu. Mutabakat metni yarın Dışişleri müsteşarımız Türkiye tarafından ve İsrail tarafından muhatabı ile imzalanacak. Bu imzadan sonra onay süreçleri var. İsrail’de onay bakanlar kurulu’nda, kabinede, bizde ise Meclis’te tamamlanmış olacak. En kısa sürede karşılıklı büyükelçilikler faal haline getirilecek ve atamaları yapılmış olacak.

Peki buraya nasıl geldik? Kısaca bilgi verelim.

31 Mayıs 2010 tarihinde insani yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine yapılan baskın sonucu diplomatik ilişkilerimizi, İsrail ile askıya almıştık. Bilhare, 2013 Mart ayında İsrail Başbakanı Netanyahu Cumhurbaşkanımızı telefonla arayarak bu olaydan dolayı özür dilemişti. Böylece bu anlaşmaya giden yolda ilk adımı atmıştı. Ancak Türkiye’nin şartları, sadece özürle sınırlı değildi. 

İki tane daha önemli şartı vardı. Bir tanesi, özellikle Filistin’e, Gazze’ye uygulanan ambargoların hafifletilmesi ve buraya insani yardımların yapılacak yatırımların önünün açılması. Diğer konu da, Mavi Marmara baskınında hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yakınlarına tazminat ödenmesi. Tazminat ödenecektir, bu tazminat miktarı da 20 milyon dolar tutarındadır.'

Yıldırım, tazminat ile ilgili bir soru üzerine, tazminatın anlaşma yürürlüğe girdikten sonra İsrail tarafı toptan yatırılacağını ve bunların hak sahiplerine ulaştırılmasının Türkiye Cumhuriyeti hükümetinin teminatı altında olacağını söyledi.

Binali Yıldırım şöyle devam etti:

'Mutabakatın bu kadar uzun sürmesinin asıl sebebi ise Filistin’de, Gazze’de yaşayan, Filistinlilerin günlük yaşamında karşı karşıya kaldıkları zorluklardır, izolasyondur ve dış dünyadan gerekli yardımları, desteği, İsrail’in engellemesinden dolayı elde edememeleridir. Bu hususta uzun uzun görüşmeler yapıldı ve nihayet, burada bir karara varılmış durumda.

Bu amaca yönelik olarak önümüzdeki Cuma günü ilk gemimiz İsrail’in Aşdod  limanına 10 bin tonu aşkın insani yardımla birlikte hareket edecektir. Dolayısıyla oradaki ambargo da Türkiye’nin öncülüğünde ortadan kalkmış oluyor.

Yapılacak işler bununla sınırlı değil. Gazze bölgesi başta olmak üzere elektrik-su ihtiyacının karşılanması için hemen çalışmalara başlanacak. Ayrıca Gaze’de kaba inşaatı tamamlanan 200 yataklı Filistin-Türkiye dostluk hastanesinin iç donanımlarının yapılarak bir an önce hizmete alınması, bu mutabakatta anlaşılan bir diğer husus. Ayrıca TOKİ’nin gazzede konut projesi var. Bunun da önünü açmış oluyoruz. Varılan mutabakatın ülkemize, Filistinli kardeşlerimize hayırlı uğurlu olmasını diliyoruz.

Özellikle Gazze’de Filistinli kardeşlerimiz çok sıkıntı, çok çile çektiler. Bugüne kadar olduğu gibi Türkiye Filistin’in haklı davasının sonuna kadar arkasında olacak ve her platformda haklarını savunmaya devam edecektir. Bu mutabakatla birlikte İsrail ile ilişkiler normalleşmiş oluyor. Mavi Marmara ile Gazze bölgesi başta olmak üzere Filistin’e, topyekün uygulanan ambargo Türkiye’nin öncülüğünde büyük ölçüde kalkmış oluyor.'

Yıldırım, soru-cevap bölümünde Aşdot Limanı'na ulaşacak yardımların AFAD koordinasyonunda olacağını, Cuma günü hareket edecek olan geminin Mersin'den kalkacağını ve büyükelçilerin ise en kısa sürede atanacağını söyledi. 

Diğer yandan, İsrail Başbakanı Netanyahu da Başbakan Yıldırım ile eşzamanlı olarak açıklama yaptı.

Netanyahu, denizden ambargonun devam edeceğini söyledi. Netanyahu'nun bu açıklamasının sorulması üzerine Yıldırım, şöyle konuştu:

'Biz ilişkilerin normale dönüştürülmesini konuşuyoruz. Diplomatik ilişkilerin iki ülke arasında normalleşmesi... O bir başlasın, hangi konuda ne kadar işbirliği yapılacağı iki ülkenin gayretleriyle doğru orantılı. Mutabakatın içeriği bellidir. Söylenen ne olursa olsun sonuç Gazze'de, Filistin’de temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kardeşlerimize erişimin sağlanmasıdır. Olayı böyle görmemiz lâzım.

Orada fiili bir durum var. Oradaki insanların dünyayla ilişkisi yok. Ölüm kalım mücadelesi veriyorlar. Biz bu insanları dünyaya açmak ve en temel ihtiyaçlarının karşılanması için çalışıyoruz.

Her şey Türkiye’nin gözetiminde ve kontrolünde. Her türlü insani yardımın ve orada tahrip olmuş altyapının yeniden yapılması, oradaki insanların nefes alıp hayata dönmesinin sağlanmasıdır. Her türlü faaliyet tarafımızdan koordine edilecek, İsrail hükümeti de desteğiyle işimizi kolaylaştıracak.

Biz ateşkes değil, Türkiye-İsrail arasında ilişkilerin normale dönmesi için mutabakata vardık. Burada savaşı durduran ya da tetikleyen hiçbir unsur yok.'

Mavi Marmara baskınında 9 katılımcısı İsrail askerlerince öldürülen İHH İnsani Yardım Vakfı da bir açıklama yaparak İsrail’le bir anlaşmayı doğru bulmadığını belirtti. 

Açıklamada; 'İsraille anlaşmanın hiçbir zaman tarafı ya da bir parçası da olmadık. Bugüne kadar uyarı ve önerilerimizi dile getirdik. Bundan sonra yardımlarımızla, ablukayı kırma çabalarımızla, davalarımızla, eylemlerimizle Filistin halkının yanında olmaya devam edeceğiz.' denildi.

Mavi Marmara davalarının devam edeceği belirtilen açıklamada, 'Umarız ki İsrailli katillerin affedileceği anlamına gelecek olan böyle bir mutabakat TBMM tarafından onaylanmaz. Mavi Marmara İslam dünyasında ve ezilen tüm halklara umut olmuştur. İnsanlığın ortak vicdanı haline gelmiş olan bu umudu canlı tutmak mesuliyetimizdir.

Sözümüzü bir Filistin deyişiyle bitiriyoruz; ‘İsrail’le örtünen çıplak kalır’'  ifadelerine yer verildi.

Onedio