Türk Mutfağında İsmiyle Kafamızı Karıştıran 15 Yiyeceğin Hikayesi
Türk Mutfağının güzelliğini anlatmak bizim haddimize düşmez herhalde. Biz de meraklısı için ilginç isimli yemeklerimizin hikayesini araştırdık:
1. Vezir parmağı
Bu tatlının ismi rivayetten çok bir hikayeden geliyor. Zamanın birinde padişah, veziriyle birlikte ava gidiyor ve kazara baş parmağı kesiliyor. Bunu gören vezir 'Vardır bir hayır padişahım' diyor. Ardından başka bir gün padişah, insan yiyen bir kabileyle karşılaşıyor ancak vücudunda kesik olan insanları yemiyorlar. Padişah da bu sayede kurtuluyor (Tatlı değil fantastik bilim kurgu).
2. Analı kızlı
Başta Adana'nın en meşhur yemeklerinden biri olarak bilinen bu lezzetli çorbada içi kıyma dolu büyük köfteler ana, küçük köfteler ve nohutlar da kız olarak kabul edilir.
3. Hanım göbeği
Osmanlı saraylarına dayanan bu tatlı, aslında bir benzerlik sayesinde isim buluyor. Neden yemek değil de tatlı? Hanımların göbeği pek tatlı olur da ondan :)
4. Şıllık tatlısı
Çok eski bir Güneydoğu Anadolu yemeği olan bu tatlının asıl adı 'Şileki'. Kürtçe'de ıslak, sulu gibi anlamlara gelen Şileki kelimesi, 90'lı yılların başında bazı köşe yazarlarının deformasyonu sayesinde bugünlere Şıllık olarak gelmiş.
5. İmambayıldı
Bu yemek ile ilgili birçok rivayet var. En fazla bilineni şöyle: Eski bir dönemde bir imam, karısı tarafından yapılan bu yemeği ilk kez yediğinde lezzetinden veya yemeğe katılan malzemenin maliyetinden dolayı bayılmıştır.
Bir başka rivayete göre, gene eski bir zamanda bir imam zengin bir zeytinyağı tüccarının kızı ile evlenmiştir. Eşinin çeyizinde bol miktarda kaliteli zeytinyağı bulunmaktadır. Kadın ilk günlerde kocasına bu zeytinyağı ile hazırlanmış, içine domates ve soğan eklenmiş patlıcan yemeği hazırlar. On üçüncü günde yemek masasında patlıcan bulunmamaktadır. Buna şaşıran imam artık zeytinyağının kalmadığını öğrenince üzüntüsünden bayılır.
6. Dul avrat çorbası
Yıllar önce eşini kaybeden bir kadının evde ne varsa içine koyarak çocuklarını doyurduğu çorbanın adı oluyor.
7. Sütlü Nuriye
İhtilal döneminde askerle yönetilen belediyeler, baklava fiyatlarına bir üst sınır getirmişler. Fakat bu düzenleme, üreticilerin maliyetini kurtarmadığı için perişan olmasına sebep olmuş. Onlar da daha düşük maliyetli tatlılar üretmeye başlamışlar. Fıstık yerine fındıkla yapılan, şerbet yerine süt konulan nuriyenin hikayesi böyle. İsminin ise hiçbir anlamı yok.
8. Kadınbudu köfte
Bu yemek de yine bir benzetmeden isim almış. Hanımların çoğu bunu okuduktan sonra eğilip baldırlarına bakacaktır; bakmayın çok benzemiyor. Bu arada köftenin adından rahatsız olup ismini kendine göre değiştiren çok tuhaf insanlar da yok değil.
9. Yengen
Uydurma değilse bunun da hikayesi şöyle: Yeni tanıştığı kız arkadaşını her zaman takıldığı büfeye götüren eleman, hanım kızın siparişini verirken 'Yengen' diyerek malzemesinin bol konulması için kaş göz işareti yapıyor, adamlar da sandviçi verirken 'Buyrun yengen' diyor ve olaylar gelişiyor...
10. Genç kız rüyası
Orjinal ismi 'Banana Split' olan bu tatlının dilimize neden 'Genç Kız Rüyası' olarak çevrildiği ve yıllar yılı bu isimle anıldığını biz de bilmiyoruz...
11. Köpoğlu
Trakya'da yaşayan ve biraz da serseri olan adamın, bütün parasını rakıya yatırdıktan sonra bahçesindeki domatesten, patlıcandan yaptığı meze olarak biliniyor.
12. Hünkarbeğendi
Sultan Abdülaziz, İstanbul'a gelen Fransız İmparatoriçesi ve Napolyon'un karısı Eugene için bir kır gezisi düzenliyor. Bu gezi esnasında da saray mutfağından bu yiyecek hazırlanıyor. Abdülaziz'in hastası olduğu, Eugene'in tarifini alarak Fransa'ya götürdüğü bu yemek işte hünkarbeğendi!
13. Alinazik
Yavuz Sultan Selim'in bayılarak yediği bu yemeğin ismi yine padişahtan geliyor. Aslında kendisi 'Hangi eli nazik yaptı bunu?' diye yapan aşçıyı methetmiş.
14. Gavurdağı salatası
Adana - Gaziantep arasında bulunan ve Toros Dağları'nın güneydoğu uzantısında bulunan bu dağ, muhteşem salataya da ismini vermiştir.
15. Babagannuş
Aslen bir Lübnan yemeği olan Babagannuş iki kelimenin birleşmesinden oluşuyor. Baba, bizdeki anlamıyla aynı. Ghanoush ise şımartılmak, zevkten dört köşe olmak, keyiflenmek anlamlarına geliyor. Baba bayıldı gibi düşünün...