Tüm Korku Filmlerinde Karşımıza Çıkan Johann Heinrich Füssli'nin Kâbus Eseri Ne Anlatmak İstiyor?
Sanat tarihinin ve romantizm döneminin en önemli isimlerinden Johann Heinrich Füssli'nin Kâbus tablosunu duymasanız bil muhakkak bir yerde görmüşsünüzdür. Baygın görünen bir kadının üzerindeki karabasan benzeri yaratığı betimleyen tablo özellikle korku filmlerinde ve kitaplarda karşımıza çıkıyor. Peki bu tablo aslında ne anlatmaya çalışıyor?
Özellikle internette 'karabasan' diye arattığımızda sıklıkla karşımıza çıkan Fussli'nin 'Kabus' adlı eseri, beklenenin aksine romantizm dönemine ait bir eser.
Sanat tarihinde romantizm çok daha aşk ve sevgi dolu bir tema zannedilse de aslında pek de öyle değil. Fussli'nin Kabus eseri bunun en iyi kanıtı.
Karanlık, kasvet, gizemli ve mistik öğeleriyle öne çıkan Kabus ya da diğer ismiyle Karabasan'ın ana temasında yatakta baygın bir şekilde uzanmış bir kadın var.
Eserin ismi Kabus olduğu için kadının baygınlık yerine uyuduğunu düşünebiliriz, fakat sanatçı burada kadının nasıl bir kabus gördüğünü ya da huzurlu bir uykuda olup olmadığının ucunu açık bırakmış.
Eserde uyuyan kadının yanı sıra göze çarpan bir diğer nokta ise kadının üzerinde oturan, bize bakan ve ne olduğu tam olarak belli olmayan bir yaratık.
Fussli eserindeki yaratığı öylesine betimlemiş ki sanki kadının odasına aniden girmişiz gibi bize bakıyor.
Sanatçının yarattığı bu kompozisyon bizlere rahatlıkla aslında bu tablonun kabusun kendisi olduğunu gösteriyor. Çünkü tablodaki kadın halk arasında karabasan olarak adlandırılan 'uyku felci' durumunu yaşıyor.
Avrupalıların eski inanışında özellikle sırt üstü yatıldığında kişinin karabasan göreceğine inanılıyordu.
Germen hikayelerinde de sıklıkla görülen uyku felci esnasında iblis ya da cadılar kişinin sebebine sahip olabiliyor. Yalnız uyuyan insanların iblisler tarafından tecavüze uğradığına inanılırken, atlar ve cadılar uyku felci esnasında gelen diğer yaratıklardı.
Tablonun sol tarafında yer alan at figürü, kompozisyondaki cinsellik sembolünü epey güçlendiriyor.
Romantizm akımına dahil olan Kabus adlı eser, daha ürkütücü bir atmosfer için Barok tarzda bir ışıklandırma ile şekilleniyor.
Tablonun arkasındaki gösterişli perdeler ve kadının ayak ucundaki sehpada yer alan kitap ve şişeler, dünyevi zevklere gönderme yaparak aslında günahı sembolize ediyoz.
Tablonun kompozisyonuna baktığımızda atı da göz önüne aldığımızda kadının yaratık tarafından taciz edileceğini düşünsek de sanat tarihçilerin büyük çoğunluğu kadının cinsel içerikli bir rüya gördüğü yönünde yorumluyor.
Sahneyi bir orgazm anı olarak nitelendiren yorumcular, kadının cinsel arzularını bastırdığını ve bir takım iblislerden beklenti içerisinde olduğunu düşünüyor.
Fussli'nin bastırılmış cinselliğinin bir ürünü olarak ortaya çıkma ihtimali olan Kabus, genel olarak bu yönde bir mesajı veriyor olabilir.
Yorum Yazın
Konu döndü dolaştı sonunda yine zike bağlandı ya la.. (:
Tabloyu yorumlayan kim yaa onedio uyesi !