Tarihe Kara Ölüm Olarak Geçen ve Milyonlarca İnsanın Ölümünden Sorumlu Tutulan Kara Veba Salgını
Salgın hastalıklar her dönem can alıyor...
Yaklaşık 400 yıl boyunca Avrupa, Orta Asya ve çevresini etkileyen Kara Veba, ilk olarak 14. yüzyılda ortaya çıktı.
Her 10 ila 20 yılda bir nüksettiği bilinen vebanın en önemli simgesi ise veba doktorlarının giydiği gagalı maskedir.
Vebanın en yoğun olduğu dönemde bu hastalık Ole Jørgen Benedictow tarafından kitaplaştırıldı ve kitapta Avrupa nüfusunun %50 ile %60'ının bu hastalık yüzünden öldüğü yazıldı.
Bu oran, her 3 Avrupa vatandaşından 1'inin kara veba taşıdığını gösteriyor.
1346 ile 1353 yılları arasında Avrupa ve Orta Asya'yı derinden sarsan vebanın Orta Asya'da 10 yıl daha önceden başladığı düşünülüyor.
14. ve 18. yüzyılda meydana gelen veba salgını ilk salgın olarak görülse de aslında ikinci bir salgın. Çünkü vebanın ilk olarak 6. ve 8. yüzyıl aralığında ortaya çıktığı düşünülüyor. Son veba salgını ise 1860 ile 1960 yılları arasında yaşanmıştı.
Kara Veba, o dönem milyonlarca insanın ölümüne sebebiyet verdi.
Bu nedenle dönem resimlerine bakıldığında ana konunun çoğunlukla iskeletler ve ölüm konulu olduğu görülebilir.
İlk olarak Ortaçağ ve Erken Modern döneminde ortaya çıkan vebaya karşı insanlar bağışıklık kazanmıştı ve nüfus kaybı beklendiği gibi aşırı gerçekleşmedi.
Dönemin doktor ve bilim insanları vebayı tedavi edebilmek için önce onu anlamayı ve tanımayı denedi.
Durum böyle olsa da vebanın ikinci dalgası Avrupa'yı ciddi anlamda kötü etkiledi. En büyük salgın ise Londra'da yaşandı.
1665 yılında yaşanan Londra Büyük Veba Salgını, çok fazla can kaybına neden oldu ve 17. yüzyıl sonlarında doğru İspanya topraklarında kayboldu.
Tarihte yer alan son en büyük veba salgını 1720 ile 1721 yılları arasında Fransa, Marsilya'da yaşandı.
Vebanın nasıl ortadan kalktığının hala kesin bir sonucu yok ve bilim insanları ve tarihçiler, sağlık sektörünün sistematik bir şekilde kullanımı sonucunda vebanın halk arasında yayılmasının durduğu düşünülüyor.
Tarihçilerin bir kısmı ise bu hastalığa neden olan bakterilerin mutasyona uğrayarak değiştiğini düşünüyor.
Sonucu her ne olursa olsun Kara Veba, Avrupa nüfusunun büyük kısmını yok etti. Böylece dünya üzerindeki en fazla can kaybına sebebiyet veren salgın hastalık oldu.
Yorum Yazın
Ortaçağ Avrupa'sında kedilerin, parlayan gözleri ve geceleri dışarıda çok dolaşmaları yüzünden cadıların büyülü hayvanları olduğunu söyleyen kiliseyi de unut... Devamını Gör
yalnız vebayı avrupaya taşıyan moğollardır bu dediğiniz mevzuyla hıyarcıklı vebanın alakası yok bildiğim kadarıyla.
hâlâ korona virüse kötü diyen var mı
Bir de Avrupalılar o dönem aşırı pis olduğu için hızla yayılmış. Mesela Osmanlı'ya da gelmiş ama kısa sürede daha az zayiat ile atlatmışlar. Temizliğin öne... Devamını Gör