Sonbaharda Yapraklar Neden Dökülür? Ağaçların Sararan ve Dökülen Yaprakları Bir Adaptasyon Süreci!
Sonbaharı görsel bir şölene ve romantik bir atmosfere dönüştüren dökülmüş yapraklar, aslında biraz da hüzünlüdür. Her ağaç farklı mevsimlerde yaprak döker, peki sonbaharın özelliği nedir? Sonbaharda hemen her köşede gördüğümüz yapraklar neden renk değiştirir?
Gelin, birlikte öğrenelim!
Her yerin kuru yapraklarla ve biraz da hüzünle dolduğu sonbaharın ardındaki gerçekleri öğrenmeye hazır olun. Yemyeşil yaprakların sararmasıyla ve sonra da ağaç dallarından birer birer düşmesiyle başlayan süreç, aslında bir yaşam döngüsü!
Doğanın hayatta kalma, yenilenme ve adaptasyon süreçlerini bir arada gözlemlemek için en güzel mevsimlerden biri sonbahar.
Peki, sonbaharda yapraklar neden sararır?
Kuzey Yarım Kürede, kışın ayak seslerini duyduğumuz sonbahar mevsimi ile birlikte günler kısalmaya başlar. Eylül ayının sonlarına doğru, günlerin uzunluğu ile birlikte güneş ışığının miktarı azalır, karanlık miktarı artar ve sıcaklıklar düşer.
Odunsu bitkiler ise tüm bu değişikliklerden etkilenirler. Işık, hava koşulları, bitki türleri, toprak tipi ve konuma göre değişen yaprakların pigmentleri de bu değişim ile birlikte başkalaşır. Yani güneş ışığını daha az gören ağaçlar ve sıcak günlerin geride kalıp soğuğun da başlamasıyla fotosentezi yavaşlatır ve daha az klorofil üretir. Bu azalma, 'karotenoidler' adı verilen sarı ve turuncu pigmentleri ortaya çıkarır. Böylece sonbaharda yapraklar sararır...
Sararan yapraklar ise günden güne ağaçları terk eder. Kimi zaman tatlı bir mevsim rüzgarıyla, kimi zaman da kendi kendine yavaşça süzülürler.
Yaprak döken ağaçlar, düşündüğünüzün aksine bu durumdan bir hayli memnun kalırlar. Zira, yaşanan bu yaprak dökümü daha doğrusu 'kopma' yeni mevsime uyum sağlamak ve hayatta kalmak için önemlidir.
Peki, sonbaharda ağaçlar yapraklarını neden dökerler? Gelin, öğrenelim 👇
Sonbaharda yaprakların dökülmesinin nedeni: Karanlığın artmasıdır!
Çoğu zaman sonbaharda dökülen yaprakların gün uzunluğu ve sıcaklıktan etkilendiği düşünülür. Ancak ana etmen güneş ışığı miktarının azalması değil, karanlık miktarının artmasıdır!
Öte yandan sıcaklıkların düşmesiyle birlikte azalan su miktarı, ağaçların suyu emmelerini zorlaştırır. Bu yüzden ağaçlar en fazla su tüketen bölümlerini, yani yapraklarını dökerler.
Terleme yoluyla çok fazla su tüketen yaprakların dökülmesi, ağaçların köklerinin daha az su emdiği sonbaharda önemli bir tasarruf yöntemidir.
Yapraklarını döken ağaçlar, kışa hazırlanır!
Dökülen yapraklar sayesinde kış boyunca su rezervlerini koruyan ağaçlar, dökmeden önce yapraklarındaki besinleri ise gövdelerinde depolarlar. Böylece hem su kaybını önlemiş hem de besin depolamış olurlar.
Yaprak dökülmesi ise sapın dalla birleştiği bölümde yer alan küçük 'kopma' (absisyon) hücreleri sayesinde mümkün olur.
Bu işlem aslında makas gibi bir kesim, budamanın en iyi yöntemidir. Doğa kendi kendisini bu şekilde korur ve yeni sürece ayak uydurur.
Ağaçtan düşen yaşlı yapraklar ise öylece yok olup gitmiyor! Diğer canlılara besin maddesi olarak, yaşam döngüsünü tamamlıyor.
İlginizi Çekebilir
Yorum Yazın