Okuyunca Ağzınızı Beş Karış Açık Bırakacak 2020 Yılının En İlginç Doğa Haberleri
#15 Nasıl yani?😱
1. Bir kayanın altında 7 yıl durmuş...
Bilim insanları bir mağara semenderinin hiç kıpırdamadan bir kayanın altında yedi yıl boyunca durduğunu keşfetmiştir. Araştırmacılar Bosna'daki bir mağarada 26 semenderi izlerken bu şaşırtıcı performansı fark etmişlerdir. Sonuçlar semenderlerin 100 günde 10 metreden az hareket ettiğini ve en yavaş olanın aynı noktada 2.569 gün kaldığını göstermektedir.
2. Radyasyon yiyor!
Bu yılın başlarında Chernobil felaketinin olduğu alanda radyasyon yiyen bir mantar bulunmuştur. Bilim insanları toplamda 200 civarında mantar türü bulmuştur. Bu türler sadece radyasyona dayanıklı değil aynı zamanda birkaçı radyasyonu yemektedir. 'Siyah mantar' olarak bilinen bu sert mantar türü gamma radyasyonunu büyümek için kimyasal enerjiye çevirmelerini sağlayan melanin kalkanına sahiptirler.
3. Nefes almadan yaşayabiliyor.
Bir grup bilim insanı dünyada ilk kez yaşamak için nefes almaya ihtiyacı olmayan bir hayvan türü keşfettiler. Bir somonun kasları arasında bulunan bu ilginç organizmanın adı Henneguya salminicola'dır. Küçük bir parazit olan bu hayvanın sadece 10 hücresi vardır. Keşif oksijenin enerji üretmek için yakalandığı mitokondriyi kodlayan bir mitokondriyal genom içermediği gözlemlendiğinde tesadüfen ortaya çıkmıştır.
4. Çita yavruları tüp bebek yöntemiyle dünyaya geldi.
Doğa bilimi yakın zamanda yeni bir ilke daha imza attı. Ohio, Amerika'da bulunan Columbus Hayvanat Bahçesi ve Akvaryumu'nda iki çita yavrusu tüp bebek yöntemiyle dünyaya geldi. Isabelle isimli vekil tarafından kolaylaştırılan doğum başarılı bir bilimsel gelişme oldu. Uluslararası Doğa Koruma Birliği tarafından korumasız olarak kırmızı listeye alınan çitaların korunması konusunda tüp bebek yönteminin önemli bir rol oynayabileceği görülmüş oldu.
5. Komodo ejderlerinin kendi kendine ürediği görüldü.
Tennessee'deki Chattanooga Hayvanat Bahçesi'nde bakıcılar yeni Komodo ejderlerinin doğumunun hayvanat bahçesindeki erkek Komodo ejderi olmadan gerçekleştiğini görünce doğumun olağan dışı olduğunu anladılar. Bir erkek hayvanla etkileşim olmadan üreme anlamına gelen partenojenez sürüngenlerde nadir görülse de hiç duyulmamış değildir. Örnek vermek gerekirse 2019 yılında Smithsonian Hayvanat Bahçesi'nde erkeklerden izole olan bir su ejderinin yumurtladığı görülmüştür.
6. Denizanalarının batan balonlar bıraktığı öğrenildi.
Daha önce suda hiçbir şey görmeseniz de bir denizanası çarpmış gibi hissetmiş olabilirsiniz. Yeni araştırmalar bunun nedeninin aslında belirli bir tür denizanasının salgıladığı batma hissi veren jelatinimsi balonlar olduğunu göstermektedir. Tank suyunda testler yapıldığında Cassiopa türündeki baş aşağı denizanalarının beslendiklerinde ya da sallandıklarında batma hissi veren mukus üreten balonlar salgıladığı görülmüştür.
7. Mürekkep balıkları RNA'larını değiştirebiliyor!
Kafadan bacaklıların yetenekleri daha önce görülmüş olsa da bu yıl mürekkep balıklarının RNA'larını değiştirerek genetik kodlarını da değiştirebildikleri öğrenildi. Bu muhteşem yetenek daha önce hiçbir hayvanda gözlenmemiştir ve bu mRNA hücre çekirdeğinden ayrıldıktan sonra DNA'dan alınan transkripsiyonda başka düzenleme yapılamayacağına dair önceki varsayımlara karşı çıkar niteliktedir.
8. Sanat eseri gibi bir örümcek bulundu.
Entomolog Joseph Schubert, yedi yeni minik tavus kuşu örümceği türü arasında Vincent Van Gogh’un Yıldızlı Gece tablosuna benzeyen bir örümcek buldu. Hollandalı minimalistlerin eserinin yürüyen yorumu, adı Maratus takımyıldızı konulmuştur ve halk arasında 'Avustralya'nın mini cennet kuşları' olarak bilinen bir düzine türüne katılmıştır. Tavus kuşu örümcekler koreografileriyle ünlüdür. Bu dans hareketlerini çoğunlukla yenmeden yumurtaları döllemeyi uman erkekler sergilemektedir.
9. Dünyanın en büyük hayvanı keşfedildi.
Ningaloo Kanyonları keşif gezisinde uzaktan kumandalı bir araç (ROV) tarafından Avustralya'daki Cape Range ve Cloates Kanyonları'ndaki bentik biyoçeşitliliği keşfederek kameralara yakalanan hayvan dünyanın en uzun hayvanı olabilir. Devasa hayvanın halkalarının uzunluğunun 120 metreden uzun olduğu tahmin ediliyor ama tam uzunluğu netleştirilmemiştir. Şeride benzeyen Apolemia uvaria isimli tür milyonlarca zoodin birlikte hareket etmesinden oluşmaktadır.
10. Mavi arılar geri döndü.
Mavi arıların az görülür bir türü 2016 yılından beri ilk kez bu yılın baharda Florida'da görüldü. Araştırmacılar mavi calamintha arısı olarak bilinen Osmia calaminthae'nin 2011'deki ilk keşfinden kısa bir süre sonra türünün yok olduğuna inanıyordu fakat yeni gözlemler yeniden ortaya çıkabileceklerine dair umut oluşturmuştur.
11. Yılan balığının oldukça korkunç bir kaçış yöntemi olduğu görüldü.
Bazı yılan balıklarının onları yiyen hayvanların midesini kuyruklarının sivri ucuyla delerek kaçtığı gözlemlendi. Mideden kurtulduktan sonra yılan balıkları sonunda mumyalanacakları hayvanın bağırsaklarında kalır. Aynı süreç yılan balığına benzer bir hayvanın bir balıkçılın midesinden çıktığı fotoğrafları da açıklayabilir.
12. Sinek kuşları hayal edemeyeceğiniz renkleri görebiliyormuş.
Yeni bir araştırma sinek kuşlarının insanların göremediği spektral olmayan renk kombinasyonlarını algılayabildiğini göstermiştir. İnsanların üç renkli görüşünün aksine sinek kuşları insan gözüyle algılanmayan morötesi spektral olmayan renk kombinasyonlarını görmelerine izin veren eski bir dört renkli koni görsel sistemi kullanmaktadır.
13. Balina köpek balıklarının gözünde dişler olduğu öğrenildi!
Dünyanın en büyük köpek balığının gözleriyle ilgili araştırmalar gözlerinin 'dermal dişler' adı verilen dişler olduğunu göstermiştir. Balina köpek balıkları sürtünmeyi ve türbülansı azaltan, daha hızlı ve daha sessiz yüzmelerini sağlayan V-şekilli yapılar olan bir 'deri' tabakası oluşturan dermal dişlerle kaplıdır. Gözlerindeki dişler, yumuşak göz bebeklerinin yaralanmasını önlemek için koruyucu bir tabaka görevi görmektedir.
14. Beklenmedik bir melez tür bulundu.
Evrim ağacında insanlardan ve farelerden daha uzak iki ırktan olan balıkların çiftleşmesiyle oluşan melez balık bilim insanlarını şaşırttı. 'Sturddlefish' ismindeki melez balıklar ebeveynleri mersin balığı ve kürek balığının özelliklerini farklı oranlarda gösterdikleri gözlemlenmiştir. Her iki hayvan da dünyadaki en büyük ve en uzun yaşayan balık türlerindendir ve onları yaşayan fosiller olarak gösteren evrim ağacında çok eskilerde birbirlerinden ayrılmışlardır. Gezegenin farklı yerlerinde varlar ve en son dinozorlar dünyada dolaşırken ortak bir atayı paylaşmışlardır. Bu yüzden araştırmacılar bu türlerin evrim ağacında melezlenemeyecek kadar uzak olduklarını düşünmelerine yol açmıştır.
15. Devasa güneş balığının çok küçük bebekleri olduğu öğrenildi.
Devasa güneş balığı olarak bilinen ve dünyanın en büyük balıklarından biri olan Mola alexandrini'nin larva formu bu yıla kadar okyanus bilim adamları için bir gizem olarak kalmıştır. Dev yumru kafalı güneş balığının larvası oldukça küçüktür ve tarçınlı gevrek ile kar tanesi arasında bir şeye benzemektedir. Dişi güneş balıkları 300 milyon ova barındıran yetişkin Mola mola ile tüm omurgalılar arasında en yüksek potansiyel doğurganlığa sahiptir.
16. Bazı böcekler kurbağalar tarafından yendikten sonra kurtulabilir.
Kurbağalar yemeklerini çiğnemezler ve avlarının çoğu sindirim sitemlerine hâlâ canlı olarak girer. Regimbartia attenuata böceği gibi bazı böcekler yeniden çıkış yollarını bulmak için bazı savunma teknikleri uygularlar. Bu böcekler yutulduktan sonra sindirim sisteminden geçerler ve kurbağanın arka tarafından dışarı çıkarlar.
17. Yarasalar yavrularıyla bebek gibi konuşur.
Büyük kese kanatlı anne yarasalar tıpkı insanlar gibi yavrularıyla iletişim kurmak için bebek gibi konuşurlar. Bebekler gelişirken ve sesleri konusunda ilerleme kaydederken anne yavrularına özgü bir şekilde yanıt verir ve bu yenidoğan için potansiyel olarak olumlu geribildirim sağlayabilir. Erkek yarasalarsa yavrularla iletişim kurarken bu yöntemi kullanmadıkları için yavrulara yönelik bu konuşma şekli dişi yarasalara özgüdür.
18. Hiç derisi olmayan bir köpek balığı bulundu.
Sardunya'da dünyada ilk kez hiç derisi olmadığı görülen bir kedi köpek balığı keşfedildi. Hayvanın anatomisi üzerine yapılan araştırmalar bu balığın köpek balıklarını içeren grup olan elasmobranch derisiyle ilişkili yapılardan hiçbirine sahip olmadığını ortaya çıkarmıştır. Bu tür bir canlının okyanusta yüzerken ilk kez görüldüğü düşünülmektedir.
19. Örümcek zehri gibi bir zehre sahip ağaç yaprakları keşfedildi.
Gympie-Gympie ağacı üstüne yapılan ilk çalışma ağacın hayvan zehrine daha çok benzeyen bir bitki savunma yöntemi olduğunu göstererek bilim insanlarını şaşırttı. Ağacın yaprakları insanları yoğun bakıma sokabilir ve günlerce hatta aylarca acı çekmelerine neden olabilir. Gympie-Gympie ağaçlarıyla temaslarından sonra incelenmesi gereken hayvanlarla ilgili doğrulanmamış bulgular vardır ancak ağacın toksinleri henüz yeni araştırılmaya başlamıştır.
20. Spinosaurus'un yüzen bir dinozor olduğu ortaya çıktı.
Spinosaurus aegyptiacus'un iyi korunmuş bir fosil kuyruğu sayesinde kuyruğun benzersiz yapısı ve bu kürek benzeri uzantının suda yaşayan avcılık için nasıl mükemmel bir itici güç olabileceğini göstermiştir. Eğer bulunan bilgiler doğruysa Spinosaurus bilinen ilk yüzen dinozor olacaktır. Bu yıl yapılan araştırmalarda bir nehir yatağında çok miktarda Spinosaurus dişleri bulunması bu hipotezi desteklemektedir.
21. Megaladon köpek balıklarının devasa olduğu ortaya çıktı.
Bu yıl yapılan yeni bir araştırma Megaladon köpek balıklarının şu anki 15 metrelik yırtıcı köpek balıklarından çok daha büyük olduğunu göstermiştir. Bu kapsamlı çalışmada fosilleşmiş dişlerden nesli tükenmiş köpek balıklarının vücut boyutlarını doğru bir biçimde tahmin etmek için mevcut köpek balığı örneklerinden alınan vücut, çene ve diş ölçümlerini incelenmiştir.
22. Avustralya'da ultraviyole ışıkta parlayan canlılar keşfedildi.
Avustralya'nın en ilginç hayvanları olan ornitorenklerin ultraviyole ışıklar altında yeşil renkte parlaması büyük heyecan yarattı. Daha sonra bu bölgedeki ornitorenklerin hayatta kalan en yakın akrabaları ekidnalar ve keseli sıçanlar gibi birkaç hayvanın daha bu alışılmamış özelliğe sahip olduğu ortaya çıktı.
23. Örümcekler duyabiliyormuş!
Bu yıl yapılan yeni bir araştırma dev gözleriyle adlandırılan dev gözlü örümceklerin bacaklarında bulunan özel tüyler sayesinde hareket eden avlarını duyabildiklerini göstermiştir. Kulağı olmayan hayvanlar için benzersiz olan bu yetenek onların kurbanlarına ipekten yapılmış bir ağ ile saldırarak son derece akrobatik avcılık girişimleri gerçekleştirmelerini sağlamaktadır.
24. Zırha sahip böcekler görüldü.
Bu yıl dünyanın en küçük hayvanlarının bazılarının çok güçlü zırhları olduğu keşfedildi. Yaprak kesen karıncalar biyomineral zırha sahip olduğu keşfedilen ilk böcek türü oldu. Magnezyum bakımından zengin olan kalsit kristallerinden oluşan oldukça sert olan bu malzeme yaprak kesici karınca Acromyrmex echinatior türüne ait işçi karıncaların dış iskeletinde bulunmuştur. Aynı zamanda tank benzeri zırhıyla bir araba üstünden geçse de hayatta kalabilecek olan bir böcek de keşfedilmiştir. Şeytani demir kaplı böcek olarak bilinen bu böcek ondan daha hafif olan bir uçan böceğe kıyasla yaklaşık %10 daha fazla protein içeren kitin ve protein matrisinden oluşan benzersiz ön kanatlara sahiptir. 2020'de yayınlanan başka bir araştırma da mantis karideslerinin ünlü deliş güçlerinin parçalayıcılarının üzerindeki darbeye dayanıklı nano parçacık kaplamasıyla desteklendiğini ortaya çıkarmıştır. Bu süper güçlü kaplama çoğu insan yapımı malzemeden daha iyi performans gösteren ve gelecekte mühendislik alanında kullanabilecek olan nadir bir yapı kombinasyonu içermektedir.
25. Yeni bir denizanası türü bulundu.
Ulusal Okyanus Atmosfer İdaresi'nden (NOAA) bir grup okyanus bilimcisi Porto Riko kıyılarında tuhaf bir yeni denizanası türüne rastladı. Duobrachium sparksae adlı bu denizanasını 'Deep Discoverer' aracılığıyla bulundu ve yalnızca ROV görüntüleri kullanılarak Ulusal Okyanus Atmosfer İdaresi'nden (NOAA) okyanus bilimcilerinden oluşan bir ekip, Porto Riko kıyılarında tuhaf bir yeni denizanası türüne rastladı. Duobrachium sparksae adlı denizanası Deep Discoverer aracılığıyla bulunmuştur ve NOAA tarafından yalnızca ROV görüntüleri kullanılarak tanımlanan ilk türdür.
26. Filler günde iki küvet su içebiliyor.
Fillerin su ihtiyaçları hakkında yapılan araştırmalar günde iki küvet dolusu su içebileceklerini göstermiştir. Filleri gözlemledikten sonra araştırmacılar sıcak havalarda fillerin vücut kitlelerinin %10'una kadar kaybedebildiklerini görmüşlerdir. Bu da su tüketiminin yaşamları için ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Bu inanılmaz bulgular su kaynakları azalan dünyada fillerin kullanabileceği suyun azaldığını gösterdiğinden dolayı endişe vericidir.
27. Dünyanın en yaşlı balığı keşfedildi.
Mercan resif balıklarının maksimum yaşları hakkında yapılan bir araştırma da 81 yaşında bir tropik balık bulundu. Bu şaşırtıcı yaşıyla Macolor macularis önceki yaşam süresi tahminlerinden ve bulunan en yaşlı tropik resif balığından yirmi yıl daha yaşlıdır.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım...
Yorum Yazın
emeğine sağlık müdür. bu arkadaşta içerik hazırlıyor, emre şah denen ziyanda.
cok guzel bi icerik tesekkurler
Doğa çok güzel, hayran kalmamak elde değil...