Kadın Olduğu İçin Mozart'ın Gölgesinde Bırakılan Bir Yeteneğin Sahibi: Maria Anna Mozart'ın Hikayesi
Çok başarılı bir kardeşe sahip olmak zor olabilir fakat bu kardeşin dehasıyla dünyayı hayrete düşüren bir yeteneğe sahip besteci Wolfgang Amadeus Mozart olduğunu hayal edin. Mozart nasıl Mozart oldu? Pek bilinmese de onun müzikle kaynaşmasının en büyük sebeplerinden biri ablası, Maria Anna Mozart'tı! Dönemin tabuları ve kadına bakış açısı nedeniyle erkek kardeşi gibi hayallerinin peşinden gidemeyen Maria Anna Mozart'ın hikayesini anlatıyoruz👇
Maria Anna Walburga Ignatia Mozart, Mozart olarak bilinen Wolfgang Amadeus Mozart'ın kendisinden beş yaş büyük ablasıdır.
Maria, ailenin yedi çocuğundan hayatta kalan iki kardeşten biriydi. Ailesinin ‘Nannerl’ olarak çağırdığı Maria, çocuk yaşta harika bir müzikal gelecek vaadediyordu. Babası Leopold; bir besteci, kondüktör ve kemancıydı. En büyük ve hayatta kalan tek kızının, kendisinin müzik birikiminden faydalanması gerektiğine karar vermişti. Maria, yedi yaşında piyanonun atası olan klavsen ve fortepiano çalmaya başladı ve kısa bir süre içinde başarılı bir piyanist oldu. Maria’nın müzik çalışmaları ise küçük kardeşi Wolfgang'ın içindeki müzik şevkini uyandıracaktı.
Leopold, çocuklarının yeteneklerinin gün geçtikçe geliştiğini fark etti ve 1762'de onlarla beraber bir Batı Avrupa turuna çıkmaya karar verdi.
O zamanlar Maria on bir, Wolfgang ise yedi yaşındaydı. İki kardeş, çocuk dahiler olarak ilan edildiler; soylular ve seçkinler için kraliyet saraylarında çalmaya başladılar. 1763'te yayınlanan bir makale, o zamanlar Maria'nın erkek kardeşinden daha çok öne çıkarıldığını ve onun müzik alanındaki beceri ve hüneri anlatıyordu.
Wolfgang Mozart tarafından 1762 ile 1764 yılları arasında bestelendiği kabul edilen, birlikte çaldıkları bir eser👇
Babaları Leopold, onlar için otoriter bir figür olmakla beraber şimdiki zamanlarının ve geleceklerinin mimarıydı.
1764 tarihli bir mektupta Leopold, kızı hakkında şöyle yazıyordu:
'Küçük kızım, sahip olduğumuz en zor eserleri inanılmaz bir hassasiyetle ve o kadar mükemmel bir şekilde çalıyor ki... Henüz on iki yaşında olmasına rağmen Avrupa'nın en yetenekli çalgıcılarından biri.”
1769'da Maria on sekiz yaşına girdi ve kendini hayatının dönüm noktasında buldu. Artık evlenebilecek yaşta olduğundan dolayı erkek kardeşiyle birlikte turneye çıkıp çalmaya devam ederse pek çok kişinin tepkisini alacaktı.
Maria, kadınların hayatının kontrolünün babadan kocaya geçtiği bir çağda yaşıyordu. Hayatı talibine bağlı hale gelecekti; hakları ve hayalleri, nişanlısının dayattığı toplumsal yasalara tabi olacaktı.
Aslında Maria ve Wolfgang, bir zamanlar geniş olan ailenin geri kalan kardeşleri olarak oldukça yakındı; erkek ve kız kardeşlerinin trajik kayıpları onları müzikte buluşturmuştu.
Gençken onları birbirine bağlayan olağanüstü bir yeteneği paylaştılar. Binlerce saatlik prova ve performans bir müzik arkadaşlığı, bir bağ yaratmıştı. Kendi aralarında gizli bir dilleri vardı.1764 yılında Maria, Londra'da kalırken Wolfgang'ın ilk senfonisini yazıya dökmesine yardım etti.
Maria'nın uygun bir talip bulunana kadar evde annesiyle kalması bekleniyordu.
Erkek kardeşinin şöhreti ve virtüözlüğü artarken Maria evlendirilmeyi bekliyordu. Maria tüm bu beklentilere rağmen müziği bırakmadı. Çalmaya ve besteler yapmaya devam etti. Maria'nın küçük erkek kardeşi üzerindeki etkisinin tam olarak ne olduğunu tanımlamak zor çünkü hayatı ve çalışmaları yeteri kadar bilinmemekte.
Wolfgang'ın yıldızı, Maria'nın yeteneklerini gölgeleyecek kadar parladı.
Geriye, bize onun hayatına dair fikir veren mektuplar kaldı:
'Ne kadar iyi beste yapabildiğinizi görünce hayrete düştüm. Şarkı tek kelimeyle çok güzel. Bunu daha sık dene. ”Bu cümleler, Maria'nın bestesini gönderdiği kardeşi Mozarta aitti. Görünüşe göre Mozart, ablasının bestesinden oldukça etkilenmiş ve onu cesaretlendirmişti.
Maria'nın müzik kitabından bir parça:
Zaman içerisinde Wolfgang döneminin yıldızı haline geldikçe iletişimleri koptu. Maria sonunda otuz üç yaşında, o zamanlar için oldukça geç bir evlilik yaptı. Babası, Maria'nın sevdiği söylenen eski bir talibi reddetmişti. Maria'nın geç evlenmesinin sebebi, babası Leopoldın eşini kaybettikten sonra kızının varlığına alışması ve onun üzerindeki kontrolü bırakmaya hazır olmayışıydı.
Maria'nın nişanlısı; iki kez dul kalmış, beş çocuk babası olan yargıç Johann Baptist von Berchtold zu Sonnenburg'du. Maria'nın evin kontrolünü ele alması ve çocukları büyütmesi bekleniyordu. Erkek kardeşi Wolfgang'ın kendi hızlı ve kaotik yaşam tarzı, Leopold tarafından onaylanmayan bir evlilikle sonuçlanmış ve onu aileden daha da uzaklaştırmıştı.
1787'de babaları Leopold vefat etti ve iki kardeş Mozart'ın 1791'deki beklenmedik ölümüne kadar kısa bir süre yazıştılar.
Maria, erkek kardeşinin müzik mirasının bugünlere taşınmasında oldukça etkili oldu. Wolfgang'ın biyografilerine katkıda bulundu; aile mektupları ve Wolfgang'ın toplu eserleri şeklinde birincil kaynak sağladı. Maria'nın tüm bu yaptıkları, erkek kardeşinin eserlerinin bu kadar iyi bilinmesinin nedenlerinden biridir.
Maria kocasını kaybettikten sonra, Salzburg'a geri döndü ve müzik öğretmeni olarak çalıştı. Müziğe olan tutkusunu başkalarıyla paylaştı.
Günümüzde pek bilinmese de Maria, tarihin bilinen ilk ünlü kadın piyanistleri arasındadır. 1829 yılında yetmiş sekiz yaşındayken vefat etti.
Cinsiyeti yüzünden yeteneği ve hayalleri bir kenara atılmış, Maria Anna Walburga Ignatia Mozart adına; geçmişin bilinmeyen ve tanınmış kadın bestecilerinin eserlerini araştırmak, yayınlamak ve yorumlamak ve aynı zamanda kabul edilmesini teşvik etmek amacıyla "Maria Anna Mozart Society Salzburg" kuruldu.
Bu içerikler de ilginizi çekebilir;
Yorum Yazın
Amadeus Mozart henüz 3 yaşlarında iken, ablası Anna Maria Mozart'ın klavsen çalarken yanlış nota bastığında tepki verdiği rivayetleri vardır. Amadeus henüz 5... Devamını Gör