Hitler Simgesi Olarak Kullanılan Gamalı Haç Sembolünün Ne Anlama Geldiğini Biliyor muydunuz?
Her kolundan 90 derecelik açıyla bükülmüş bir haç olan svastika, hem eski hem de modern dinlerde önemli bir semboldür. Diğer birçok şeyin yanı sıra, iyi şansın, yaratılışın, sonsuzluğunun ve sürekli döngü halindeki güneşin sembolüdür. Peki bu işaret ne oldu da Nazi partisinin sembolü haline geldi?
Hikaye, Alman antikacı Heinrich Schliemann'ın Türkiye'de bulunan Hisarlık bölgesinde Troya şehrinin kalıntıları olduğunu düşünerek arkeolojik çalışmalar yapmasıyla başlıyor.
1870 yıllarında Hisralık'ta, Schliemann binlerce yıllık uygarlık kalıntılarını gün yüzüne çıkardı ve buranın tarihin en eski şehirlerinden olan Troya olduğunu ilan etti. Her ne kadar Schliemann'ın düşündüğünden biraz daha farklı da olsa, Troya şehri oldukça efsaneviydi, ayrıca burada yüklü miktarlarda mücevher, bronz, gümüş ve altın yığınakları bulundu. Schliemann'ın kalıntıları incelerken yaptığı bir başka önemli keşif ise bugün svastika olarak bildiğimiz, her tarafından bükülmüş bir haçı andıran bir semboldü.
Schliemann'ın sansasyonel kazılarıyla ilgili haberler her yere yayıldı, ardından gamalı haç hızla Avrupa ve Kuzey Amerika'nın her yerinde görülen bir işaret haline geldi.
Gamalı haçlar yaygın olarak reklamlarda görünüyor, binaları mimari motifler olarak süslüyor ve rozetlerle madalyonlara takılıyordu. Bu işaret şans ve başarı ile yakından ilişkilendirilmeye başladığı için spor takımları da svastikayı kendi sembolleri olarak kullanmaya başladılar.
Bununla birlikte gamalı haçlar, bir noktadan sonra Aryanlar olarak bilinen eski bir "üstün ırktan" geldiklerine dair çarpık bir teoriye inanan Alman milliyetçilerinin favorisi haline geldi.
Bu inanç 20. yüzyıla kadar devam etti ve filizlenen Nazi Partisi'nin lideri Adolf Hitler'e hitap edene kadar daha tehlikeli hale geldi. Hitler 1920'de gamalı haçı hareketinin sembolü olarak benimsedi. Tabii Üçüncü Reich'ın sert siyah bir gamalı haçla süslenmiş kırmızı bayraklarını taşıyan orduları, tüm Avrupa'yı işgal edip bir dünya savaşı başlattığında, svastikalar nefreti, korkuyu, ırksal hoşgörüsüzlüğü ve soykırımı temsil etmeye başladı. Hatta belli bir noktada kötülüğün bir tezahürü haline bile geldiler.
Adolf Hitler iktidara yükselmeye başladığında ve kendi hareketini, Nazi Partisi ile Almanya için güçlü bir geleceği kapsayacak bir sembol aradığında, gamalı haç açık bir seçimdi.
Hitler sembollerin gücünü ve yaratacağı etkiyi çok iyi biliyordu. Almanya'nın Hristiyan tarihi hakkındaki görüşünü, dinin tarihsel Yahudi bağlantılarıyla - esasen İsa'nın kendisinin Yahudi olması gibi - yeterince uzlaştıramadı, bu nedenle Almanların beyaz bir üstün ırktan geldiği fikri, ve bu ırkın bir sembolünün olması, büyük bir potansiyele sahipti.
Gamalı haç veya Hakenkreuz (çengelli haç), 1920'de Nazi Partisi'nin amblemi oldu.
Bayrağı tasarlayan Hitlerin ta kendisiydi. Bayrak, eski Alman imparatorluk bayrağının kırmızı, beyaz ve siyahını kullanıyordu ki böylece Hitler Almanya'nın geçmişiyle geleceği arasında bir bağ kurmuş oldu. Hitler 1925 otobiyografik manifestosu Mein Kampf'ta 'Kırmızı, hareketin toplumsal fikrini, beyaz milliyetçi fikri, ve gamalı haç Aryan ırkının zaferi için mücadelenin misyonunu temsil ediyor' diye yazmıştı.
Svastika günümüzde neleri sembolize ediyor?
İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, gamalı haçların halka açık olarak sergilenmesi Almanya'da yasaklandı ve günümüzde de devam etmekte. Yine de svastika batı dünyasında hor görülse de, aşırı sağ ve beyaz üstünlükçü gruplar arasında güçlü bir sembol olmaya devam ediyor. Gamalı haçın kullanımına izin verilen ABD'de, son yıllarda gamalı haç bayrakları ve grafiti içeren olaylar arttı. Bunun en kötü ve güncel örneklerinden biri ise 2017'de Virginia'da neo-Naziler yürüyüş yaptığında gözlemlendi.
Ancak gamalı haç aynı zamanda Hindular, Budistler ve Jainler için bir ibadet özelliği olmaya devam ediyor.
Bu işaret, tapınak girişlerinden işaret levhalarına kadar Hindistan alt kıtasının her yerinde görülebilir ve törenlerde önemli bir rol oynar. Hindu ışık festivali olan Diwali sırasında, gamalı haç renkli kum veya rangoli ile çizilir ve iyiliğin kötülüğe karşı zaferini kutlamak için fenerlerle tasvir edilir. 2007'de Alman politikacılar Avrupa Birliği genelinde bir gamalı haç yasağı getirmeye çalıştığında, Hindular bu tedbire dini gerekçelerle şiddetle karşı çıktılar.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
Bu içerikler de ilginizi çekebilir
Yorum Yazın