Her Depremde Hatırlıyoruz: Deprem Vergileri Gündemden Düşmüyor
Türkiye'nin bir deprem ülkesi olduğu gerçeğiyle yüzleşmek nedense felaketlerin hatırlattığı bir durum oluyor. Bu bilinçle hareket ederek ülkeyi inşa etmediğimizi dün yaşanan büyük felaketle yeniden gördük. 17 Ağustos 1999 tarihinde 18 binden fazla canı aramızdan ayıran Gölcük Depremi sonrası toplanmaya başlayan vergiler, ekonomideki sorunları düzeltmek ve bölgeyi yeniden inşa etmek adına yürürlüğe girmişti. 24 yıl sonra yaşananlarla inşa ve ekonomi kısmını yeniden sorgulattı.
Kahramanmaraş merkezli çok şiddetli iki depremle 10 ilimizde binlerce can kaybımız bulunuyor. Daha bir o kadarına da erişilememiş durumda. Bu acı tarifsiz olurken, bölgede halen çalışmalar devam ediyor.
Bundan 24 yıl önce de aynı acıyla sınanan Türkiye, uzun bir süre deprem konuştu. Denetimler, yasalar, düzenlemeler derken, ders aldığımızı düşündük. Devlet o dönem yeni vergilerle yaraları sarmaya çalıştı. Ancak 1 yıl sonrasında krize giren ekonomi uzun süre kendine gelemedi, akabinde de siyasi bir değişim yaşandı.
Depremle hayatımıza giren yeni vergileri siyasi değişimin ardından da alınmaya devam etti. Zaten sonrasında da kalıcı hale geldi.
O dönem alınmaya başlayan vergilerin isimleri şu 👇 şekilde olsa da 'deprem vergisi' olarak anıldı.
Ek Gelir Vergisi,
Ek Kurumlar Vergisi,
Ek Emlak Vergisi,
Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi,
Özel İletişim Vergisi,
Özel İşlem Vergisi
Birçoğu sonrasında ana vergi dilimlerine yeniden eklenirken, yürürlükte kalan Özel İletişim Vergisi oldu.
Vergi uzmanı Ozan Bingöl, bu kalıcılığı şu şekilde anlatıyor:
İktidarlar, vergi idareleri tahsili kolay ve verimli vergi türlerini kolay kolay bırakmazlar. Özel İletişim Vergisi de verimli ve toplaması kolay bir vergidir.
Yıllar içinde yani çıktığı günden bu yana ne kadar vergi ödediğimizi de Prof. Dr. Murat Batı da hesaplıyor.
Prof. Batı, "Deprem fonu kurulmalı" çağrısını yineleyerek, -tahsil edildiği yıllardaki nominal değeriyle- topladığı 88 milyar 240 milyon TL 'deprem vergisi' Hazine'ye aktarıldığını belirtiyor.
Ozan Bingöl de "Ortalama dolar kuru ile bu tutar 38 milyar 248 milyon 506 bin dolar etmektedir" diyor.
Vergiler isimlerine göre özel alanlara yönlendirilemediğinden Hazine'ye aktarılıyor. Dolayısıyla vergi gelirlerinin spesifik olarak nereye harcandığı bilinmiyor.
Yorum Yazın