Havalimanlarında Her Şeyin Bu Kadar Pahalı Olmasının Arkasındaki Sebeplere Bakın
Havalimanlarında özellikle de aç karna beklerken ya da son dakikada bir şeyler almak zorunda kaldığınızda fiyatlar bazen şok edici derecede yüksek olabiliyor. Bir çikolata 100 TL, bir hamburger 700 TL olabiliyor ve buna kimse yabancı değil. Peki havalimanlarındaki bu pahalı ürünlerin ardında ne gibi sebepler yatıyor? İşte o göz korkutucu fiyatların ardında gizli olan mantıklı ve bazen de keyif kaçırıcı sebepler...
Havalimanında yiyip içmek her yiğidin harcı değil. Fiyatlar o kadar uçuk oluyor ki insanlar bir bardak çay içmek için bile çoğu zaman düşünüyor. Peki bu uçuk fiyatların sebebi ne? Hemen madde madde açıklıyoruz:
Arz ve Talep Dengesi
Havalimanları çoğu zaman talebin oldukça yüksek olduğu ancak arzın sınırlı olduğu yerlerdir. Birçok insan uçağını kaçırmamak için erkenden gelmek zorunda kaldığından havalimanına gittiğinde boş vaktini değerlendirecek bir şeyler arar. Fiyatlar yüksek olsa da insanlar ya mecbur kalır ya da maddi durumu iyiyse şikayetçi olmaz. Çünkü 'ne de olsa bir daha buraya gelmem' diyerek harcama yaparlar. Yani arz-talep dengesi buradaki fiyatları belirler ve yüksek talep fiyatların sürekli olarak yüksek kalmasına sebep olur.
Alternatifsiz Alışveriş: Rekabet Yok
Bir diğer önemli faktör ise havalimanlarında alternatifin neredeyse hiç olmaması. Güvenlik nedeniyle dışarıdan yiyecek veya içecek getirilmesi yasaktır ve çevrede genellikle başka alışveriş noktaları da bulunmaz. Bir başka deyişle içerideki dükkanlar monopol durumundadır ve bunu bildikleri için fiyatları düşürme gereği duymazlar. Ayrıca her kategoride yalnızca birkaç mağaza bulunduğundan fiyatları düşürme konusunda birbirlerine karşı bir rekabet de yoktur.
Yüksek Kira ve İşletme Giderleri
Havalimanlarında mağaza açmanın maliyeti oldukça yüksektir. Hem kiralar çok yüksek hem de işletmelerin çeşitli masrafları vardır. Bu masraflar arasında personel maaşları da yer alır ve havalimanında çalışan kişiler genellikle eğitimli ve çok dilli profesyonellerdir. Bu da maaşları artıran bir faktördür. Tüm bu giderler sonunda satış fiyatlarına yansır. Yani ürünün fiyatı sadece ürünün maliyetine değil işletmenin tüm masraflarına göre belirlenir.
Kısıtlı Depo Alanı ve Ulaşım Maliyetleri
Havalimanlarında mağazaların depo alanları oldukça sınırlıdır. Bu yüzden satılan ürünlerin miktarı genellikle azdır ve yüksek fiyatlar işletmelerin bu kısıtlamaları dengelemesine yardımcı olur. Ayrıca ürünlerin havalimanına taşınması da ciddi bir maliyet yaratır. Şehir merkezine göre çok daha uzak olan havalimanlarına yapılan dağıtımlar şehir içindeki taşıma maliyetlerinden çok daha pahalıdır. Bu her bir ürünün fiyatına ekstra bir yük bindirir.
Turistlere Yönelik Yüksek Fiyatlar
Birçok havalimanı özellikle uluslararası uçuşlar için birer turist cazibe merkezi haline gelir. Burada satılan ürünler genellikle turistlere yönelik olarak fiyatlandırılır. Çünkü turistler ülkeye döviz bırakma amacını güder ve fiyat farklarına daha az dikkat ederler. Bu Türk vatandaşları için de bir dezavantaj yaratır.
Yap-İşlet-Devret Modeli ve Haksız Kazanç Eleştirileri
Bu yöntemi kullanarak havalimanlarını işleten özel şirketler fiyatların bu kadar yüksek olmasının başlıca nedenlerinden biri olarak gösteriliyor. Önceki sebepler havalimanlarındaki pahalı fiyatların bir açıklaması olsa da mevcut fiyatlar oldukça uçuk seviyelere ulaşmış durumda. Bu durum Yap-İşlet-Devret modelinin haksız kazanç sağlamak amacıyla kullanıldığı yönündeki eleştirileri de beraberinde getiriyor.
Yorum Yazın