Hanedan Kurallarına Meydan Okuyan Çin Tarihindeki Tek Kadın İmparator: Wu Zetian
Tarihte daima erkek hükümdarlar ve devlet adamları ön plana çıkagelmiştir. Çin hükümdarı olabilen Wu Zetian da tarihte nadiren ön plana çıkmayı başaran kadınlardan birisidir.
Wu Zetian 624 yılında Çin'in Lizhou (günümüzdeki adı Guangyuan) adlı kentinde dünyaya geldi ve 14 yaşına kadar da burada ailesiyle birlikte yaşadı.
14 yaşına gelen genç Zetian, çok güzel bir kız olduğu için sarayın dikkatini çekti ve İmparator Taizong devrinde cariye olarak buraya getirildi.
Taizong'un ölümünden sonra imparator olan Gaozong ilk gördüğü günden beri Wu Zetian'a karşı bir ilgi beslemekteydi. Fakat ortada bir problem vardı. Gaozong evliydi ve karısı Wing de resmi imparatoriçe konumundaydı.
Fakat imparatoriçe Wing'in çocuğu olmuyordu. Bu sebeple Gaozong yasak bir ilişkide bulundu ve Wu Zetian'dan bir çocuğu oldu. Zetian şimdi nüfuzunu arttırmıştı. Zira artık Çin imparatorunun çocuğuna sahipti.
Wu Zetian imparatoriçe olabilmek için sinsice bir plan yaptı. İmparatoriçe Wing'in yeni doğan bebeği ziyaretinden kısa bir süre sonra Zetian kendi çocuğunu boğarak öldürdü ve katil suçunu Wing'in üzerine attı.
İmparator Gaozong çocuğunun ölümüne duyduğu üzüntü ve öfke sayesinde bu iftiraya tamamen inanmıştı. Karısını bertaraf etti ve resmen Wu Zetian'ı yeni imparatoriçe konumuna getirdi. Bu Zetian için muazzam bir yükselişti, saraya girdikten sadece birkaç sene sonra resmen imparatoriçe olmuştu.
Wu Zetian kendinden önceki imparatoriçelere hiç benzemiyordu. Devlet işlerine daha fazla müdahale ediyor, siyasi olayların içerisinde başrol oynuyordu.
İmparator Gaozong'un rahatsızlığıyla birlikte siyasi fonksiyonların neredeyse tümü Zetian'ın elinde toplanmıştı. 683'te imparator hayata veda ettiğinde, Wu Zetian artık gelecek imparatorları tayin eder duruma gelmişti.
Tam da bu yıllar Göktürkler'in yeniden bağımsızlıklarını kazandığı döneme denk gelmekteydi. Çin'in içerisinde bulunduğu bu karmaşık vaziyet, en büyük rakip olan Göktürkler'in hızlıca toparlanıp yeniden eski günlerine dönmelerini kolaylaştıracaktır.
Wu Zetian artık resmen Çin'in hükümdarı olmuştu. Tang Hanedanı'nı ortadan kaldırdı, amacı hükümdarlığı kendi soyundan devam ettirmekti. Kadını ikinci plana atan geleneksel görüşleri yıktı.
Wu Zetian devrinde ekonomik ve kültürel alanda Çin'in durumu gayet iyiydi. Bürokraside bir dizi değişikliğe gitti ve Tang Hanedanı'nın bütün bakiyelerini silmeye uğraştı.
Wu Zetian'ın hükümdarlığı ondan önceki bütün kuralları alt üst etti. O, kadınların da bu tip yüksek makamlara gelebileceğini kanıtladı.
Netice itibarıyla Zetian şans eseri yaşanan olaylar zinciriyle değil, planlı ve programlı bir biçimde hükümdarlığı kazandı. 705 yılında ölümüne kadar Çin'i iyi bir şekilde yönetmeyi başardı.
Ölmeden evvel mezar taşına hiçbir şey yazılmamasını istedi ve kocası İmparator Gaozong ile birlikte gömülmeyi arzuladı.
İmparator Gaozong ve Wu Zetian'ın Qianling Müzesi'nde bulunan yekpare mezar taşı
Yorum Yazın