Faiz Artırımına "Bu Operasyonu Kim Adına Çektiniz" Diyen Yeni Şafak'tan Kavcıoğlu'na 'Döviz Stokçusu' Desteği
2020 yılı sonlarında pandemi ekonomileri sarsarken, Türkiye kendi iç dinamikleri ile bu sarsıntıyı atlatmaya çalışıyordu. 8 Kasım Pazar gecesi bir istifa gündeme bomba gibi düştü. Oysaki daha 24 saat önce gece vakti Resmi Gazete'de Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal'ın 16 ayda görevden alınarak yerine Naci Ağbal'ın getirilmesinin yankıları sürüyordu. Cumayı cumartesi bağlayan gece Merkez Bankası sarsılırken, pazarı pazartesiye bağlayan gecede de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Instagram hesabından yayınladığı bir metinle istifa ya da görevden af talep etmişti. Naci Ağbal'ın çevresinde döndüğü düşünülen bu gelişmeler sonrası boşalan Hazine ve Maliye Bakanlığı koltuğuna ise 2 gün sonra 10 Kasım 2020'de eski Hazine müsteşar yardımcılarından ulaştırma ve kalkınma bakanlığı da yapmış olan Lütfi Elvan getirildi. Sonra işler bazıları için biraz karıştı.
Göreve gelen ikiliyi piyasalar öncesinde tanıyordu ve 'kıyas' olarak ehven-i şer ölçütü kullanılarak veriler olumluya dönüş gösterdi.
Bürokrasi ve ekonomi deneyimleri ve öncesinde de önemli görevlerde bulunmaları sebebiyle Ağbal ve Elvan ikilisinin göreve geldikleri ilk hafta borsa yüzde 8 oranında yükselirken, dolar/TL de yaklaşık yüzde 9,9 oranında geriledi.
Böylelikle bir miktar barış çubukları uzatılmış oldu. Sonrasında Ağbal ve Elvan kolları sıvadı.
Özellikle Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal, iletişim tarafını güçlendirirken, göreve geldiği süreçte yüzde 10,25 olan faiz oranlarını, para politikasını da sadeleştirerek önce 425 baz puan, bir sonraki ayda 200 baz puan artışla yüzde 17'ye yükseltti. Adeta 'şakkadanak 10 milyar dolar' satılmış gibi piyasalarda bir rahatlama görülse de tedirginlik sürüyordu.
Ağbal, bu hamlelerle koltuğunu ne kadar koruyabilecekti?
Göreve geldiği gün 8,5274 olan dolar/TL, yılı 7,4349 seviyesinden tamamladı. Ağbal piyasalarda durulmayı bekleyerek ve iletişimi sürdürürken, ocak ve şubat aylarını gözlemle geçirdi. 18 Mart 2021 PPK toplantısında 200 baz puan faiz artırımı ile yüzde 19'a faizleri çıkardığında dolar/TL günü 7,2131 seviyesinden tamamlamıştı.
19 Mart tarihli Resmi Gazete'de piyasaların beklentileri gerçekleşerek Ağbal görevden alınarak yerine Şahap Kavcıoğlu'nun atandığı görüldü.
19 Mart 2021 gününde bir gazetenin manşeti ise çok ilgi çekti!
Hükümete yakınlığı açık olan Yeni Şafak gazetesi o gün çarpıcı bir başlık kullanarak Merkez Bankası Başkanı'nın operasyon yapmakla suçluyordu. Gazete ağır bir dille eleştirdiği Ağbal'a şunları söylüyordu:
Dünya, ekonomideki faiz etkisini azaltmaya çalışırken Türkiye’de Merkez Bankası, 83 milyonun sesine kulak tıkayarak faizi yüzde 17’den yüzde 19’a çıkardı. Piyasa beklentisinin bile üzerinde yapılan 200 baz puanlık müdahale, ekonomik gerekçelerle izah edilemeyen bir faiz artışı oldu. Merkez Bankası’nın Türkiye’nin büyümesini frenleyecek bu operasyonu kim veya kimler adına ve hangi amaçla çektiği merak ediliyor.
"Sanayici faize çalışacak" denildi.
Bu haberin içinde son günlerin önemli tartışması sanayicinin faizleri de vardı:
Üretim, yatırım ve istihdamın önünde en büyük engel olan, ekonominin çarklarını yavaşlatan yüksek faizin tek kazananı, maalesef faiz lobileri oldu. Banka kredisiyle işini büyütmek, ihracat yapmak isteyen işletmeler artan maliyetler nedeniyle finansmana erişemiyor. Finansman sıkıntısı üretim, istihdam ve ihracat artışını engelliyor. Bugün bir sanayici ya da esnaf bankadan ticari kredi kullanmak istediğinde yıllık yüzde 20,1 faiz ödemek zorunda.
Haksız değillerdi ama... Aşağıdaki grafik Merkez Bankası EVDS sisteminden siyah çizgi ticari, yeşil çizgi konut kredi faizlerini, mavi çizgi de Merkez Bankası politika faizini gösteriyor.
MB, PPK'da yüzde 19'a çıkan faizler 19 Mart'ta yüzde 20,45 seviyesinde görünürken, 24 Eylül 2021'de başlayan faiz indirimleri ile yüzde 19'dan 14'e inen faizlerin başında yüzde 21,20'de görünen ticari kredi faizleri son günlerde kızışan bir tartışmanın ortasında 'sanayici krediye çalışmasın diye' yüzde 29,74'e yükselmiş görünüyor.
Ama bunun suçlusu da bulundu! Çünkü görevdeki Merkez Bankası Başkanı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu Yeni Şafak yazarlarından ve göreve gelen değin 16 Mart 2021'de son yazısını yazmıştı.
Kavcıoğlu'nun para politikasının yol haritası için eski yazılarına göz atmak faydalı olur derseniz 👉 Kaynak: Yeni Şafak
Günümüze geldiğimizde Yeni Şafak 1,5 yıl önce operasyoncu dediği Merkez Bankası'nın Başkanına bugün destek verdi.
Haberi okumak isterseniz: Link
Son günlerde TCMB Başkanı Kavcıoğlu ile İstanbul sanayicilerinin tartışması gündeme damgasını vurmuştu.
Cuma günü yaşanan tartışma dün tüm Türkiye'den sanayicilerin açıklamaları ile devam etti.
Tartışmalara hükümet kanadından isimler de katıldı.
Soru işaretleri dolu olan söylemler de görüldü.
"Türkiye'nin önündeki en büyük engel döviz stokçuları" haberinde ise operasyon söylemi hafif kalıyor👇Aşağıda Merkez Bankası'nın EVDS grafikleri bulunuyor ki 6 aydaki değişim görülebilsin. Mavi çizgi toplam YP mevduatlar, siyah çizgi gerçek kişi, yeşil de tüzel kişi YP mevduatları gösteriyor
Haberdeyse bazı veriler bulunuyor:
Türkiye’deki bankalarda 240 milyar dolarlık döviz var. 148 milyar doları şahıslara ait olan bu dövizin büyük bir kısmı; yatırım ve üretim yerine paradan para kazanma alışkanlığı olan rantiye kesiminin hesaplarında. Stokçular, bu dövizin yaklaşık 50 milyar dolarını son altı ayda aldı ve para piyasasını mayınlarla dolu bir alan haline getirdi.
Haberde yer alan bir ifadenin ise BDDK düzenlemesine atıfla piyasalarda telaffuz edilmesi dahi "sakıncalı" olabileceği düşünülmeden yazıldığı görüldü👇
Düzenleme haberiyle birlikte Dolar/TL seviyesi 17,35’ten 16,50’ye kadar düşse de aradan geçen sürede Dolar/TL eski seviyesinin de üzerine çıktı. 15 milyon lira sınırının 5 milyon liraya indirilmesi, ciro şartındaki oranın ise yüzde 10’dan yüzde 5’e düşürülmesi ve düzenlemenin şahıslara ait hesapları da kapsaması şart.
Sosyal medyada da haber yankı buldu haliyle!
Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz bu haberi "cehalet" olarak nitelendirdi.
💲
🤔
💵
💰
Bu tarz söylemlerin tehlikeli olduğunu düşünenler çoğunluktaydı.
Kötü niyetli olduğu da düşünüldü.
👇
👇
👇
TL'nin değerini koruması adına son 1 yılda söylenenler dikkate alınmazken bu yazılanlar için ne dersiniz? Yorumlarda buluşalım 👇
Yorum Yazın