Cumartesi Anneleri'nden Kenan Evren Protestosu: 'Katil Bilirdik'
Fotoğraf: Burcu Karakaş
1980 darbesinin mimarı Kenan Evren için Ankara'da cenaze töreni düzenlendiği sıralarda Cumartesi Anneleri ve insan hakları savunucuları Galatasaray Meydanı’nda protesto gösterisi düzenledi.
12 Eylül darbesinin başındaki isim, eski Genelkurmay Başkanı, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren için cenaze töreni düzenlendiği sıralarda İstanbul’da Galatasaray Meydanı’nda Cumartesi Anneleri ve insan hakları savunucuları basın açıklaması yaparak Evren'e devlet töreni düzenlenmesini protesto etti.
İMC TV'de yer alan habere göre açıklamaya Cumartesi Anneleri’nin yanı sıra Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Pervin Buldan, Berkin Elvan’ın ailesi, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, sanatçı Ferhat Tunç, HDP İstanbul milletvekili adayları ile dernek ile sivil toplum kuruluşları (STK) üyeleri de katıldı.
“Katil bilirdik”
Eylemde ilk sözü alan gözaltında kaybedilen Hayrettin Eren’in ağabeyi Faruk Eren, 12 Eylül sürecinde binlerce insanın işkenceden geçirildiğini, katledildiğini söyleyerek, “Bunlardan bazıları işkenceden hiç çıkamadı. Biri de ağabeyim Hayrettin Eren’di” dedi. Evren ile ilgili düzmece bir yargılama yapıldığını belirten Eren, 12 Eylül rejiminin halen sürdüğünü söyledi. Eren, “Nasıl bilirdiniz?” sorusunu, “Faşist katilin teki olarak bilirdik” diyerek yanıtladı.
‘Cani olarak bilirdik’
Ardından katledilen Nurettin Yedigöl’ün kardeşi Muzaffer Yedigöl sözü aldı. Yedigöl, Evren için “35 yıldır çektiğimiz acıların sorumlusu, adını bile anmak istemiyorum bize yaptıklarının bedelini ölüm döşeklerinde can vererek ödedi” dedi.
Evren’in binlerce insanın katledilmesinden sorumlu olduğunu belirten Yedigöl, “Yuvaları dağıttı. Analarımıza, çocuklarımızı, kardeşlerimizi ağır işkenceden geçirdi. ‘Bir sağdan bir soldan’ dedi, 50 insanı astırdı. Biz bu dünyada ondan hesap soramadık ama analarımız öbür dünyada ondan hesap soracak” dedi. Yedigöl, “Nasıl bilirdiniz?” sorusuna da şu yanıtı verdi: “İnsanlık suçu işlemiş bir cani olarak bilirdik.”
Fotoğraf: Twitter @kklpcee
‘İşkencelerini çok iyi bilirdik’
29 Temmuz 1981’de katledilen Süleyman Cihan’ın ağabeyi Ahmet Cihan da Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre suç ispat edilene kadar kişi masum olsa da Kenan Evren’in masum olmadığını kendileri ile birlikte tüm Türkiye ve dünyanın bildiğini söyledi. Evren için devlet töreni düzenlenmesine tepki gösteren Cihan, “İşkencelerini çok iyi bilirdik, aslan unutmayacağız” dedi.
‘İnsanlık suçlusu olarak bilirdik’
Ardından söz alan 12 Eylül’ün ilk kayıplarından Cemil Kırbayır’ın kardeşi Mikail Kırbayır ise Evren için “Cemil Kırbayır’ın yaşam hakkını elinden aldığı gibi onun mezarını da hapsetmiştir. Bizim mezarına gidip karanfil koyma hakkımızı da elimizden almıştır” dedi. Darbeci Evren’in, Maraş, Çorum ve Sivas katliamlarından da sorumlu olduğunu belirten Kırbayır, buna rağmen Evren’e devlet töreni yapılmasına “Korkumuz insanlık suçu işlemiş olanlara devlet töreninin gelenek halin getirilmesi. Kaygımız budur” sözleriyle tepki gösterdi.
Fotoğraf: Twitter @seraysahiner
‘Devlet Cenaze Töreni Yönetmeliği yeniden düzenlensin’
Kayıp yakınlarının Evren’e dair hislerinin dile getirmelerinin ardından hazırlanan basın metnini kayıp yakını İkbal Eren okudu. Eren, Evren için devlet töreni düzenlenmesine tepki göstererek, Devlet Cenaze Töreni Yönetmeliği ile Askeri Merasim ve Protokol Talimatnamesi’nde düzenleme yapılmasını istedi.
Evren’in cenaze törenine katılanların da darbecilerin suç ortağı olduğunu vurgulayan Eren, 12 Eylül’ü halen yaşadığını söyleyerek, “Devleti yönetenler, 12 Eylül’ün mirasını sahiplendikçe, 12 Eylül yaşayacak” dedi. “Kenan Evren rahat uyuma, yarattığın zihniyetle mücadelemiz sürecek” diyen Eren, “Nasıl bilirdiniz?” sorusuna ise “Korkak, diktatör” yanıtını verdi.