Batı Yaptırımlarla Rusya'yı Kuşattı Ama Rusya Borçlarını Ödeyemezse Ne Olur?
Rusya, Ukrayna'ya saldırınca resmen kendi ekonomisini dinamitledi. Dünyadan gelecek yaptırımlara karşı bir miktar korunma önlemi almış olsa da Ukrayna'nın Batı için bu kadar önemli olduğunu öngörememiş olacak ki karşılıklı restleşmeler sürüyor. Rusya Ukrayna'ya saldırmaya devam ediyor, ekonomik yaptırım hamleleri de devam ediyor. Rusya bir yandan doğal kaynaklarına ve Avrupa'nın buna bağımlılığına güvenirken, diğer yandan enflasyonist ortamda sadece kendi ekonomisinin değil emtiadaki yükselişlerle dünya ekonomisinin dengelerinin bozulmasını da koz olarak kullanıyor!
Peki Rusya batarsa ne olur?
Bolşevik devrimi sonrası ilk!
Rusya yabancı alacaklılara borç geri ödemelerinin Batı ülkelerinin getirdiği yaptırımlar nedeniyle aksayabileceğini dün açıklayarak ülkenin 1917 Bolşevik devriminden bu yana ilk defa yabancı para cinsi tahvillerinde temerrüte düşebileceği ihtimalini gündeme getirdi.
Rusya Maliye Bakanlığı, tahvil ödemelerini zamanında ve tam olarak yapacağını açıkladı ancak ödemelerin uluslararası yaptırımlar nedeniyle aksayabileceğini ifade etti.
Rusya'nın bu açıklaması, Devlet Başkanı Vladimir Putin'in özel askeri operasyon ile Ukrayna'ya girme emrini 24 Şubat'ta vermesinin ardından Batı tarafından 640 milyar dolar rezervinin çoğu dondurulan Rusya'nın temerrüte düşeceği ihtimalini artırdı.
Bakanlık yaptığı açıklamada Rusya'nın yerli yatırımcılara yabancı para cinsinden tahvil ödemelerini ruble ile yapacağını ekledi.
Fitch, S&P ve Moody's Rusya'nın ülke kredi notunun altı kademe düşürerek yatırım yapılabilir düzeyin altına indirmişti.
Temerrüt ve CDS nedir?
Temerrüt, herhangi bir nedene dayanmadan borçların ödenmemesinde direnme demektir. Temerrüt, aynı şekilde hukuka aykırı olan bir durum olarak tanımlanabilir. Temerrüde düşmek, borcun hiç ödenmeyecek vaziyette olunması veya iflas edilmesi demek değil, zamanında ödeyememek demektir.
CDS primi yatırım yapan kişinin, şirketin ya da ülkenin kazancının güvence altına alınmasını sağlayan bir araçtır. CDS şirketler tarafından kişi yada kurumların borçlarını ödeyememeleri durumunda iflas etmelerini önlemek amacıyla alacaklıya, alacaklarını garanti ettiren bir sözleşme sunmaktadır. Bu sözleşmelerde belirtilen fiyatlar da CDS primleri olarak belirtilir. Ülkelerin CDS primleri ne kadar yüksek ise borçlanma maliyetleri de aynı oranda yüksek olmaktadır.
Rusya'nın CDS primi yükseldi
Dün ABD’den gelen “Rus petrolü için ithalat yasağını değerlendiriyoruz” açıklaması sarsıntıyı şiddetlendirdi. Rusya'nın 5 yıllık CDS primi bugün 1662 seviyesinde görülüyor.
Altın başta olmak üzere değerli metallerle birlikte enerji fiyatları da hızla yükseldi. Ons altında Ağustos 2020 sonrasında ilk kez 2 bin dolar seviyesi aşılırken, Brent petrolde de 139 dolar seviyesi görüldü.
İthalat yasağı konusunda henüz karar yok ancak Rusya petrol ihracatında ciddi zorluk çekmeye başladı. Sigorta, finansman, taşıma ve liman sorunları nedeniyle Rusya petrolüne alıcı bulmakta zorlanırken, Brent petrolde 2008’de kaydedilen 147 dolarlık rekorun aşılabileceği tahminleri yapılıyor.
Türkiye'ye etkisi de şiddetli oluyor!
Savaş öncesinde 850 dolar civarında olan Avrupa’da doğalgaz fiyatları ise bugün 4 bin dolara yaklaşarak rekor tazeledi.
Dünya genelinde hisse senedi piyasalarında sert düşüşler görülürken, Türkiye’de de dolar/TL ve kredi risk primlerinde yükseliş dikkat çekiyor.
Merkez Bankası müdahalelerine ve kur korumalı mevduat uygulamasına rağmen bugün dolar/TL’de 14,40 seviyesi görülürken, Türkiye’nin 5 yıllık kredi temerrüt takas primi (CDS) bugün 700 seviyesi aşarak 2008 krizi sonrasındaki en yüksek seviyeye ulaştı.
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Direktörü Şant Manukyan, Sözcü'den Emre Deveci'ye aktardığına göre temerrüt riski yüksek!
Kısa zamanda barış sağlansa bile fiyatlara yansımayacak!
Özellikle gıda ithalatçı ülkelerin tamamında çok ciddi problem olduğunu belirten Manukyan, “Çok büyük bir ihtimalle, konu barışçıl bir şekilde çözülse bile, kısa vadeli sert bir geri çekilmeden sonra gıda fiyatları yine yüksek seyrini sürdürecek. Yani tarım ürünü fiyatlarında geriye dönüş, net bir ayı piyasası beklemiyorum” dedi.
Enerji fiyatlarındaki artışın küresel ekonomide büyümeyi yavaşlatıcı bir gelişme olduğunu belirten Manukyan, “Hem şirketlerin enerji maliyetlerini artırıyor hem bireylerin harcanabilir gelirini düşürüyor. İnsanlar akaryakıta daha fazla para ayırmak zorunda kalıyor. Öte yandan, yüksek enerji fiyatları ekonomik yavaşlamayı zorladığı için, bir süre sonra düşük enerji fiyatlarını da doğuracaktır diye düşünüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
İran petrolü çözüm olur mu?
İran petrolünün piyasaya geri dönmesi ve şu an toprağın üzerinde stoklanmış petrollerin satışa hazır hale getirilmesi, Uluslararası Enerji Ajansı'nın 60 milyon varile yakın petrolü serbest bırakması gibi önlemler için “Belki pansuman olur ama sorunu çözmez” diyen Manukyan, Rus petrolündeki durum için şunları söyledi:
Zaten ambargo gelmeden de, mevcut durumda, şirketler sigortalamadığı, tanker bulunamadığı, limanlarda aktarım yapılamadığı için Rus petrolü piyasadan çekiliyor, alıcı yok. Geçenlerde Shell’in Rus petrolünü 28,5 dolar daha ucuz bir fiyata alması bunu gösteriyor. Uzun vadede baktığınızda bu durum, fiyatların kalıcı olarak da bir miktar artmasına neden olacak.
İran ve Venezuela'da ambargolar nedeniyle yatırım yapılamadığına ve teknoloji transferinin gerçekleştirilemediğine dikkat çeken Manukyan, ambargo hemen kalksa bile bu ülkelerde petrol üretiminin çok hızlı artmayacağını, çok ciddi yatırımlar gerekeceğini vurguladı.
“Aynı durum Rusya'da da söz konusu olursa, petrol fiyatları ileride düşse bile olması gereken fiyatların daha üstünde olacak” diyen Manukyan, Rusya’nın dış borç ödemelerinde temerrüde düşme riski hakkında da konuştu.
Rusya borçlarını ödemezse domino etkisi riski var!
Rusya'nın enerji fiyatlarındaki artışa rağmen gelirlerinin tamamen kısılması nedeniyle eurobond (dış borç) ödemelerinin nasıl gerçekleşeceği sorusunun ortaya çıktığını belirten Manukyan, “Hafta sonu gelen açıklamaya baktığımızda, ruble cinsi ödeme yapılabileceği söylendi. Hepsi de böyle olmayacak. Dolasıyla temerrüt ile sonuçlanabilecek bir gelişme var.” dedi.
Manukyan, “Rus tahvilleri teminatta durdukları yerlerde artık sıfırlandı, dolayısıyla bir domino etkisi de yaratabilir” uyarısında bulundu.
Rusya artık eskisi gibi olamayacak!
Yaşanan gelişmelerden en sert etkilenen ülke Rusya oluyor. JP Morgan ülkeye yönelik devreye alınan ve Rus ekonomisini dünyadan izole hale getiren yaptırımlar nedeniyle ekonominin yüzde 12,5 daralmasını bekliyor.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) ise Rusya ekonomisinin yüzde 15 daralarak küresel finansal kriz dönemindeki daralmanın iki misline ulaşacağını öngördü. Baş Ekonomist Robin Brooks risklerin aşağı yönlü olduğunu ve Rusya'nın artık eskisi gibi olamayacağını belirtti.
Yorum Yazın
Rus ekonomisi toparlanır biz gene batmaya devam ederiz
yaptırım uygulayanların hepsine ruble verip yollayacak işin içinden çıkacak işte :D petrolü açık açık satamazsa el altından satar bence ya şu fiyatlarda alıc... Devamını Gör
dolarla mı maaş alıyorsun der ekonomi bakanı, karşısındaki şakşakçı da kafa salladı mı tamamdır.